حجم تماسهای تلفنی و پیامهای غیرتلفنی از شهروندان تهرانی به شهرداری تهران طی 4 ماه اول امسال به شکل معنادار رشد قابل‌توجهی داشته و از بین این مراجعه‌‌‌های غیرحضوری، «نارضایتی» از اداره شهر روند افزایشی و سهم «رضایت» از مدیران شهر نیز از سطح بسیار پایین سال گذشته، کمتر شده است. گزارش «دنیای‌اقتصاد» از آمارهای به ثبت رسیده در دو سامانه تحت فعالیت شهرداری که اولی «انتقاد، شکایت و پیشنهاد» ساکنان پایتخت و دومی «تقاضای خدمات فوری» شهروندان را ثبت و پیگیری می‌کند، حاکی است: طی 4 ماه اول امسال بیش از 62هزار و 500 مراجعه غیرحضوری از طریق سامانه اول و نزدیک به 790هزار تماس نیز از سامانه دوم با شهرداری تهران صورت گرفته است.
جزئیات آنچه تهرانیها از طریق سامانه اول با شهرداری در میان گذاشته‌‌‌اند، حاکی است: 96درصد پیامها جنبه انتقاد و گلایه (شکایت شهروندی) داشته و تنها 2.6درصد از پیامها حاوی رضایت یا همان تقدیر و تشکر از شهرداری بوده است. این در حالی است که در مدت مشابه در سال گذشته، 3.6درصد از پیامهای مردمی به شهرداری تهران، از جنس رضایت از وضعیت شهر و قبولی کارنامه مدیران پایتخت بود.
به این ترتیب، اگر جامعه آماری «مراجعات مردمی به سامانه‌‌‌های ارتباط مردمی شهرداری تهران»، به عنوان مقیاسی از کل در نظر گرفته شود، مشخص خواهد شد: تهران از نظر اکثریت تهرانیها، «درست و قابل قبول» اداره نمی‌شود و شیوه نگهداشت پایتخت مطلوب پایتخت‌‌‌نشین‌‌‌ها نیست.
اما نتایج تماس‌‌‌ها با سامانه دوم که «جنس نارضایتی و گلایه شهروندان» را به صورت موردی و برحسب مشکلات شهری ثبت می‌کند، داده‌‌‌های مکمل برای سنجش سطح رضایت یا نارضایتی از شیوه اداره پایتخت ارائه کرده است.
تعداد پیام‌‌‌هایی که تهرانیها برای «رسیدگی فوری به مشکلات محله‌‌‌شان» در تیر ماه امسال در سامانه خدمات و فوریت‌‌‌های شهری به ثبت رساندند، بالاترین حجم طی 4 ماه اول سال‌جاری بوده است. از هر سه درخواست فوری تهرانیها در این مدت، دو مطالبه از جنس «ضعف، نقص یا اشکال در خدمات شهری» بوده است، آن هم از نوع «نظافت معبر، جمعآوری زباله، عدم‌تخلیه به موقع مخازن زباله و آبیاری درختان شهر».
کارشناسان شهری در تحلیل اوضاع، با اشاره به تغییر و تحولاتی که از سال گذشته در نظام مدیریت جمعآوری زباله و پسماندهای شهری رخ داد، تاکید می‌کنند، یکی از تکالیف بدیهی و پیش‌‌‌پا‌افتاده اما بسیار حیاتی برای شهر و بااهمیت برای شهروندان، حفظ سطح خدمات شهری در سطح مطلوب شهروندان و اقدام پایدار برای بهبود خدمات است که ضروری‌‌‌ترین خدمات «تمیز نگه داشتن شهر» است. تکالیفی که ریزنمرات مدیریت شهری در 4 ماه اول سال‌جاری از عدم‌تحقق آن و نارضایتی شهروندان در پی آن، حکایت دارد.
تهران تمیزتر شد یا کثیفتر؟
شهرداری در دو سال اخیر سعی کرده اقداماتی برای بهبود کیفیت زندگی در تهران انجام دهد، از تلاش برای جمعآوری معتادان متجاهر تا کاهش تعداد پیمانکاران حوزه پسماند برای ساماندهی این حوزه، اما آمار رسمی از سامانه موسوم به «137پلاس» که اطلاعات نارضایتی شهروندان را مبتنی بر تماسهای آنها پایش و منتشر می‌کند، حکایت از آن دارد که تهرانیها هنوز از وضعیت نظافت و تمیزی شهر گلایه دارند و تهران کثیفتر شده است.
برخی کارشناسان معتقدند که کیفیت محیط شهری در تهران کاهش پیدا کرده چراکه با معیارهای نگهداشت فاصله زیادی دارد. به‌گونه‌ای که بررسی پیامهای مردمی با سامانه 137 پلاس حکایت از آن دارد که تعداد تماسهای تلفنی شهروندان تهرانی در تیرماه 1403 بیش از 221هزار و 800 تماس بوده که به نسبت 209هزار و 992 تماس تیرماه سال گذشته 5.6درصد افزایش داشته است.
تحلیل آمارهای پیامهای مردمی ثبت شده در سامانه 137 نشان می‌دهد بیشترین پیامها نسبت به مطالبات مردمی در منطقه 4 ثبت شده که البته تعداد پیامهای شهروندان این منطقه با سامانه 137 در تیرماه سال گذشته نیز پرچمدار بوده است. پس از منطقه 4، شهروندان مناطق 14، 2، 5 و منطقه یک شهرداری تهران در تیرماه امسال بیشترین پیامها در سامانه 137 را داشته‌اند به طوری که سهم این 5 منطقه 20درصد یا یک‌پنجم از کل پیامهای شهروندان تهرانی در مناطق 22گانه پایتخت را به خود اختصاص داده است.
از طرفی در سامانه ثبت انتقاد و شکایت و تشکر، دو منطقه پرجمعیت پایتخت که نه بالاشهر و نه پایین‌‌‌شهر محسوب می‌‌‌شوند، مبدأ بیشترین پیامهای شهروندی به شهرداری است.
این درحالی است که تیر ماه امسال در بین مناطق شهر تهران، تعداد پیامهای مردمی سامانه 137 در منطقه 14، بیش از 56درصد نسبت به تیرماه سال قبل بیشتر شده و در سوی دیگر سکه، در همین مدت پیامهای مردمی شهروندان منطقه 2 نزدیک به 24درصد از تیرماه سال قبل کمتر بوده است. این یعنی شهروندان منطقه 2 در تیرماه امسال نسبت به سال گذشته رضایت بیشتری درخصوص موضوعات شهری منطقه خود داشته‌اند و عکس همین موضوع برای شهروندان منطقه 14 رخ داده و آنها به مراتب نسبت به سال گذشته مطالبات و خواسته‌های بیشتری دارند و شاید اگر تعداد این پیامها را در ارتباطی معکوس با میزان رضایت شهروندان از مدیریت شهری تفسیر کنیم، شهروندان این منطقه حس نارضایتی یا مطالبه بیشتری نسبت به اداره محیط شهری خود به نسبت تیرماه سال 1402 دارند.
آمارهای پیام شهروندان در سامانه 137 نشان می‌دهد بیشترین پیامها در پنج حوزه خدمات شهری، فنی و عمرانی، شهرسازی و معماری، حمل‌ونقل ترافیک و اجتماعی بوده است که حوزه خدمات شهری با در اختیار داشتن سهم نزدیک به 73درصد از کل پیامهای مردم تهران با این سامانه، رکورددار حوزه مطالبات مردمی بوده است، حوزه‌ای که به ترتیب، شامل نظافت معابر کوچه، لایروبی جوی‌ها، جمعآوری زباله و ضایعات، آبیاری درختان باغچه و البته ترکیدگی لوله آبیاری باغچه می‌شود.
از سوی دیگر در حوزه حمل‌ونقل ترافیک که یکی از حوزه‌های اصلی مطالبات مردمی است و تیرماه امسال، نزدیک به 6درصد پیامها در این حوزه بوده، شاهد تغییراتی درمطالبات مردمی ذیل این حوزه هستیم؛ به نوعی که مطالبه در موضوع افزایش تعداد اتوبوس‌ها که طی تیرماه سال قبل، بیشترین پیام مردمی را در این حوزه داشت، تیر امسال در رده پنجم موضوعات مرتبط با این حوزه قرار گرفته و به نوعی نشان‌دهنده پاسخگویی مدیران این حوزه به مطالبه مردم در این بخش بوده است.
نگاهی به موضوعات مطرح شده در پیامهای مردم تهران به سامانه 137 حاکی از آن است که بیشترین مطالبه مردم تهران در تیرماه امسال لایروبی جوی‌های آب بوده که این مطالبه نسبت به مدت مشابه سال قبل، رشد چشمگیر 27 درصدی داشته و این در حالی است که میزان بارش در تیرماه امسال تفاوت چشمگیری نسبت به مدت مشابه سال قبل نداشته است.
همچنین گلایه شهروندان نسبت به نظافت معابر و جمعآوری زباله و ضایعات که در رتبه 2 و 3 مطالبات مردم تهران از شهرداری تهران است نشان می‌دهد که مردم تهران همچنان از تمیز نبودن پایتخت که شاید یکی از ابتدایی‌ترین وظایف شهرداری و مدیریت شهری است، ناراضی هستند. در لیست 10 موضوع دارای بیشترین فراوانی پیام ثبت‌شده در سامانه 137 طی تیرماه امسال، بیشترین افزایش تعداد پیام، پس از لایروبی جوی‌ها، مربوط به عدم‌تخلیه به موقع مخازن زباله است که به نسبت مدت مشابه سال قبل، این گلایه مردمی، بیش از 13درصد رشد داشته است و بعد از آن نیز درخواست جمعآوری زباله و ضایعات و آبیاری درختان باغچه در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
