نسیم نوحه‌خوان: گواهی سپرده شمش طلا در بورس‌کالا به بلوغی مثال‌‌‌زدنی دست یافته است؛ تا جایی که شاهد بزرگ‌ترین معاملات ماهانه آن از زمان راهاندازی تاکنون بوده‌‌‌ایم. مردادماه طلایی بورس‌کالا را با دادوستد یک‌تن طلا شاهد بودیم که نشان می‌دهد این بازار توانایی‌‌‌های بزرگی دارد که بخشی از آنها تاکنون از حالت بالقوه به بالفعل تبدیل شده است. بررسی معاملات ماهانه گواهی سپرده شمش طلا در بورس‌کالا نشان می‌دهد که از ابتدای امسال تاکنون در مجموع 3هزار و 700کیلوگرم شمش طلا مورد معامله قرار گرفته که یک‌تن آن مربوط به مرداد بود. این در حالی است که از ابتدای این معاملات تاکنون بالغ بر 7.9تن شمش طلا به ارزش نزدیک به 32همت در بورس‌کالای ایران مورد معامله قرار گرفته است.
ورود شمش طلا به خزانه، خود موید آغاز راهی است که میتواند بسیاری از معادن طلای کشور را فعال کرده و حتی فعالان بخش خصوصی را به این سمت ترغیب کند. این موضوع را که طلا در بازاری رسمی به موازات بازار آزاد در حال معامله و قیمت‌گذاری است باید ارج نهاد؛ اگرچه ویژگی‌‌‌های فنی آن در کنار امکان تحویل، خود نشان می‌دهد بازاری ایجاد شده است که استمرار آن به معنی تبدیل‌شدن ایران به یکی از بازارهای قدرتمند طلا در منطقه است. در این شرایط بهتر است بپذیریم که دادوستد شمش طلا در بورس‌کالا از معامله آن در بازار متشکل بانک‌مرکزی بهتر است، توان نقدشوندگی بالاتری داشته و امکان خرده‌‌‌فروشی و ورود خریداران بورسی و خرد را مهیا ساخته است. اینکه بر معاملات حراج حضوری در بانک‌مرکزی هنوز تاکید داریم اندکی قابل درک نیست، زیرا بازاری فعال با قدرت بالاتر و توان نقدشوندگی بیشتر را پیش‌‌‌روی خود می‌‌‌بینیم که امکاناتی بهتر از بانک‌مرکزی دارد. واقعیت آن است که برای معاملات شمش طلا در کشور، دو بازار رسمی وجود دارد: مرکز مبادله بانک‌مرکزی و بازار گواهی سپرده شمش طلا در بورس‌کالا و همچنین بازار فیزیکی که هر دو از امکان خرید و فروش فیزیکی برخوردار بوده و می‌‌‌توانند معیاری برای قیمت‌گذاری محسوب شوند. اما در بورس‌کالا به‌سادگی می‌‌‌توان بر پایه شمش طلا اوراق بهادار تعریف کرد و مکانیزم فروش را به گونه‌‌‌ای ترسیم کرد که از امکان نقدشوندگی بالاتری برخوردار باشد. نکته دیگر آن است که قیمت‌گذاری در تقابل عرضه و تقاضا برای فروشنده امکان آزادی عمل بیشتری نیز فراهم می‌‌‌سازد. وجود دو بازار موازی رسمی برای یک کالای خاص اگر نگوییم اتلاف منابع است، بلکه فضا را برای نرخ‌‌‌گذاری رسمی محدود کرده و حتی امکان چندنرخی شدن را در بر دارد.
رکوردشکنی طلای بورسی
رکورد ماهانه حجم معاملات گواهی سپرده شمش طلا از زمان راهاندازی این بازار تاکنون با عبور حجم معاملات از یک‌تن در مردادماه شکسته شد تا رکوردی تاریخی در این معاملات به ثبت برسد. همچنین در پی رکوردشکنی‌های متعدد، این ابزار مالی بورس‌کالا توانسته است نزدیک به 32همت نقدینگی را به خود جذب کند. به گزارش کالاخبر، معامله‌گران در مردادماه امسال رکورد تازه‌ای را در بازار گواهی سپرده شمش طلا به ثبت رساندند؛ به‌طوری که در مردادماه برای نخستین بار از ابتدای راهاندازی این ابزار (اسفندماه 1401) تاکنون حجم معاملات گواهی سپرده شمش طلا از یک‌تن شمش طلا عبور کرد تا با رکوردشکنی دیگری در حجم معاملات گواهی سپرده شمش طلا، شاهد مردادی طلایی در این بازار باشیم. به این ترتیب، با معامله نزدیک به 30کیلوگرم شمش طلا به ارزش هزار و 442میلیارد ریال در روز چهارشنبه 31مردادماه، حجم معاملات مردادماه به یک‌هزار و 8کیلوگرم افزایش یافت. پیش از این، بیشترین رکورد در حجم معاملات ماهانه مربوط به اسفند 1402 با معامله 843کیلوگرم شمش بود. بررسی روند حجم معاملات ماهانه گواهی سپرده شمش طلا در بورس‌کالا نشان می‌دهد که از ابتدای امسال تاکنون در مجموع 3هزار و 700کیلوگرم شمش طلا مورد معامله قرار گرفته که از این رقم 446کیلوگرم در فروردین‌ماه، 755کیلوگرم در اردیبهشت‌‌‌ماه، 691کیلوگرم در خردادماه، 800کیلوگرم در تیرماه و هزار و 8کیلوگرم در مردادماه معامله شد. همچنین از ابتدای این معاملات تاکنون بالغ بر 7.9تن شمش طلا به ارزش نزدیک به 32همت در بورس‌کالای ایران مورد معامله قرار گرفته است. به اعتقاد کارشناسان، استقبال معامله‌گران از این بازار به دلیل وجود مزایای متعدد همچون سهولت در معاملات، نداشتن ریسک‌های سنتی بازار فیزیکی طلا و امکان ورود به بازار طلا با مبلغی کمتر از 500هزار تومان است. هم‌اکنون 600هزار مشتری به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم از طریق صندوق‌های طلا در معاملات گواهی سپرده شمش طلا فعال هستند و این رویه نشان می‌دهد که عموم مردم نیز در حال آشنایی با ابزارهای مالی طلا در بازار سرمایه هستند، به‌طوری که امروز هر فردی میتواند با حداقل سرمایه و از مسیر صندوق‌های طلا یا گواهی طلا در این بازار جذاب سرمایه‌گذاری کند و دیگر ریسک‌های سنتی و قدیمی سرمایه‌گذاری در بازار فیزیکی طلا همچون ریسک سرقت و نگهداری، کیفیت و عیار، مراجعه به بازار و... را نداشته باشد.