سدشکنی بورس تهران

علی قاسمی: بورس تهران در اولین روز هفته  با  رشد بیش از یک‌درصدی به‌سوی مقاومت 2میلیون و 100هزار واحد خیز برداشته‌است، پس از اظهارات عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد با جنبه حمایت از بورس عبور از مقاومت روانی مذکور، احتمالا برای بازار سهام سخت نخواهد بود، اما تحقق این موضوع، مشروط به آن است که انتظارات اهالی این بازار، عملی شود. تاکید سکاندار جدید وزارت اقتصاد بر نصف‌شدن حاشیه سود شرکت‌ها، حذف رانت ارزی و همچنین افزایش امنیت سرمایه‌گذاری با کاهش دخالت در بورس، حال بازار را بهتر کرده‌است. این درحالی است که مخالفت همتی با نرخ بهره بالا و همچنین مداخله در نرخ خوراک، می‌تواند P/E بازار را در کنار کاهش تنش نظامی در منطقه افزایش دهد. اگر وعده‌‌‌‌‌‌های همتی وارد فاز‌عملیاتی شود، احتمالا سود شرکت‌ها به‌ هزار و 400همت خواهد رسید.

اگر این سناریو مــحقق شود، از دیدگاه بنیادی با دلار نیما که میانگین آن 60هزار‌تومان خواهد بود و با فرض آنکه P/Eآینده‌نگر بازار حداقل 8 واحد شود، شاخص بورس می‌تواند در مرحله اول به سقف قبلی که در اردیبهشت 1402 تشکیل شده‌است، نزدیک شده و در مرحله بعدی سقف 3میلیونی و 3.6میلیون‌واحدی را تشکیل دهد، اما اگر در عمل، انتظارات اهالی بورس‌ برآورده نشود، بورس تهران دوباره به فضای رکودی برمی‌گردد. هرچند اقدامات سازمان بورس درخصوص تداوم محدودیت دامنه‌نوسان نیز بازار را خسته‌کرده و مسیر رسیدن به تارگت‌‌‌‌‌‌های قیمتی را ناهموار می‌کند. شاخص‌کل بورس برای عبور از 2.1 و 2.2میلیون‌واحدی آمادگی دارد و در صورتی‌که بالای دو محدوده مذکور تثبیت شود، احتمالا از مرحله اول صعود عبور خواهد کرد و راه برای ادامه مسیر مشخص خواهد بود.

شعف بورس از همتی

شاخص‌کل بورس در حالی به سمت مقاومت 2.1میلیون‌واحدی حرکت کرده‌است که صحبت‌های اخیر وزیر جدید اقتصاد، آمادگی بازار را برای عبور از مقاومت مذکور افزایش داده‌است. عبدالناصر همتی در روز جمعه با حضور در صدا و سیما ضمن ارائه برنامه و راهکارهای اقتصادی دوباره بر حمایت از بورس تاکید کرد. وزیر جدید اقتصاد در برنامه تلویزیونی اعلام‌کرده؛ خواهان بازگشت اعتماد به بورس است، همچنین افزایش امید در بورس با کاهش دخالت دولت در این بازار در دستور کار قرار دارد. همتی گفته است؛ اگر تصمیماتی گرفته شود که به نفع بورس نباشد، حتما با آن مخالفت خواهد کرد. وزیر جدید اقتصاد مخالفت مجدد خود را با نرخ بهره30درصدی اعلام کرد و گفت؛ افزایش نرخ بهره در ایران منجر به کاهش تورم نخواهد شد، ضمن آنکه سکاندار جدید وزارت اقتصاد بر رانت‌ هزار و 700همت در نتیجه فاصله قیمت‌های ارز تاکید کرد. موضوعی که بارها عبدالناصر همتی از آن انتقاد کرده‌است.

در مجموع، همه اظهارات همتی مبنی‌بر حمایت از بورس در راستای بهبودP/E بازار بوده‌است، به‌طوری‌که کاهش نرخ بهره، افزایش دلار نیما یا حذف این نرخ و بازار مرتبط با آن و همچنین کاهش دخالت دولت که منجر به کاهش ریسک سیستماتیک خواهد شد، همگی بر نسبت P/E بازار اثرگذار خواهد بود. روزنامه «دنیای‌اقتصاد» طی گزارشی با عنوان «سد روانی ارزندگی بورس» که در 30مردادماه به چاپ رسیده‌است، بر تخمین نسبت P/E آینده‌نگر با نرخ‌های بهره مختلف پرداخته است. اگر نرخ بهره بدون‌ریسک به زیر 26درصد بازگردد، احتمالا P/E بازار به سمت 8واحد خیز برخواهد برداشت.

همچنین رشد قیمت دلار نیما نیز به این امر کمک خواهد کرد، ضمن آنکه «دنیای‌اقتصاد» در گزارشی با عنوان «آینده بورس در سه سناریو» به بررسی ارزش بنیادی شاخص‌کل با سه سناریوی ارزی پرداخته است. در گزارش مورد اشاره، سناریوی ارز 60هزار‌تومانی برای شرکت‌ها مورد بررسی قرارگرفت. اگر پیرو اظهارات همتی مبنی‌بر حذف فاصله دلار نیما و آزاد، نرخ نیما به 60هزار‌تومان برسد، بورس می‌تواند ‌هزار و 400همت سود بسازد که در این‌صورت شاخص با فرض P/Eآینده‌نگر 8واحد از 3.5میلیون واحد عبور خواهد کرد. هرچند تداوم محدودیت دامنه‌نوسان مسیر رسیدن به این تارگت را ناهموار کرده‌است.

بورس به تارگت می‌رسد؟

احتمال کاهش نرخ بهره در آمریکا و واکنش خوب قیمت‌های جهانی به‌خصوص فلزات، نشان‌داد که احتمالا کف قیمتی جدیدی در انتظار کامودیتی‌‌‌‌‌‌ها نیست و تا پایان روند کاهشی نرخ بهره در جهان رشد قیمت‌های جهانی موردانتظار خواهد بود؛ همان‌طور که قراردادهای بازار اختیار معامله نیز به استقبال این رونق رفته‌‌‌‌‌‌اند. ارزش معاملات این بازار درحالی چند روز متوالی بالای 150میلیارد‌تومان بوده‌است که پرمیوم این قراردادها رشد بیش از 50درصدی را تجربه کرده‌اند، همچنین نرخ بدون‌ریسک در اقتصاد ایران نیز کاهشی خواهد شد. رشد دلار نیما نیز در دستور کار است.

اگر تنش‌های نظامی افزایش نیابد، احتمالا بورس برای عبور از مقاومت2.1 و 2.2‌میلیون‌واحدی مانعی پیش‌روی نخواهد داشت. همچنین اگر شاخص بورس بالای محدوده‌های مورد اشاره تثبیت شود، احتمالا در مرحله اول برای بازپس‌‌‌‌‌‌گیری سقف2.5میلیونی اردیبهشت کار آسانی خواهدداشت و پس از آن می‌تواند به اهداف 3میلیون و 3.6میلیون واحد که یک سطح بنیادی مهم برای بازار است، نزدیک شود. همه این موضوعات در حالی عنوان‌شده‌است که وعده‌‌‌‌‌‌های همتی عملی شود؛ در غیر‌این‌صورت، با عدم‌تحقق انتظارات اهالی بازار، بورس به‌سرعت وارد فاز‌رکود عمیق خواهد شد.

معمار چالش‌های بورسی