علی عبدالمحمدی: معاملات بورس تهران در روز گذشته با واگرایی نماگرهای سهامی پیگیری شد. در جریان معاملات روز گذشته بازار سهام، شاخص‌کل با افت 0.36درصدی همراه شد و در آستانه از دست‌دادن کانال 2میلیون و 100هزار‌واحدی قرارگرفت. برخلاف شاخص‌کل، نماگر هموزن رشد 0.3درصدی را تجربه کرد. در معاملات دیروز 99میلیارد‌تومان پول حقیقی از بازار سهام خارج شد و ارزش معاملات خرد بازار سهام که شامل سهام و حق‌تقدم می‌شود، رقم 2هزار و 349میلیارد‌تومان را ثبت‌کرد.
مهم‌ترین دلایل دلخوری سهامداران
مجید عشقی، رئیس سازمان بورس و اوراق‌بهادار پس از 35 ماه از سمت خود استعفا داد. مجید عشقی در 21 مهر 1400 با رای اکثریت اعضای شورای‌عالی بورس، به‌عنوان رئیس سازمان بورس و اوراق‌بهادار انتخاب شده‌بود. وی در بیستم فروردین امسال نیز یک‌بار دیگر با کسب رای‌اعتماد و حمایت مجدد اعضای شورای‌عالی بورس برای 30ماه دیگر در سمت خود ابقا شده‌بود. حال پس از 35ماه، مجید عشقی تحت‌تاثیر هجمه‌‌‌‌‌‌ها و فشارهای جامعه سهامداران، ناگزیر به استعفا شد.
بازدهی شاخص در 35 ماه
زمانی‌که مجید عشقی در مهرماه 1400، سکان هدایت سازمان بورس را برعهده گرفت، شاخص‌کل در سطح یک‌میلیون و 397هزار‌واحدی قرار داشت و پس از 35 ماه، شاخص‌کل به سطح 2میلیون و 101هزار‌واحدی رسیده‌است. مقایسه این ارقام نشان می‌دهد که نماگر اصلی تالار شیشه‌ای در دوران ریاست عشقی بر سازمان بورس رشد 50.4درصدی را به‌ثبت رسانده‌است. شاید در نگاه اول این موضوع چندان منفی به‌نظر نرسد، اما وقتی بازدهی بازار سهام را در همین بازه زمانی با بازارهای دیگر مقایسه می‌کنیم، مشاهده می‌شود که بازار سهام، بازار بازنده این مدت بوده‌است.
وضعیت بازارهای موازی
هنگامی که وضعیت بازدهی بازارهای موازی در دوران ریاست مجید عشقی مورد بررسی قرار می‌گیرد، مشاهده می‌شود که عملکرد بورس در قیاس با سایر بازارها چندان مطلوب نبوده‌است و اعتراض و دلخوری سهامداران چندان بی‌‌‌‌‌‌مورد نیست. از زمان انتخاب مجید عشقی به‌عنوان رئیس سازمان بورس، دلار رشد 121درصدی را تجربه کرده‌است. سکه امامی که روز گذشته در کانال 43میلیون‌تومان میان خریداران و فروشندگان دست به‌دست می‌شد، نسبت به 21مهر 1400، رشد 269درصدی را تجربه کرده‌است. میانگین قیمت مسکن تهران نیز در پایان مهر 1400، 31میلیون و 631هزار‌تومان بوده که با رشد 179.7درصدی، به 88میلیون و 500هزار‌تومان در پایان مردادماه سال‌جاری رسیده‌است، پس همان‌طور که مشاهده می‌شود، بازار سهام در دوران سکانداری 35 ماهه مجید عشقی بر سازمان بورس، قافیه را به دیگر بازارهای دارایی واگذار کرده‌است.
مهم‌ترین ریسک‌های تحمیلی به بورس
در دوران ریاست مجید عشقی بر بورس، طیف متنوعی از ریسک‌ها به بازار سهام تحمیل شد که نارضایتی سهامداران را در پی داشت. یقینا مهم‌ترین اتفاق بازار در دوران ریاست وی بر سازمان بورس که حجم عظیمی از انتقادها را روانه سازمان بورس کرد، به 17 اردیبهشت سال‌گذشته بازمی‌گردد که به یکباره روند صعودی بازار سهام متوقف شد و نماگرهای سهامی با افت قابل‌توجهی از قله تاریخی خود همراه شدند. ماجرایی که در ابتدا به شناسایی سود معامله‌گران بازار ارتباط داده می‌شد، اما بعدها مشخص شد که مربوط به داستان افزایش 40درصدی نرخ خوراک شرکت‌های پتروشیمی بوده‌است. ماجرای بعدی ترور اسماعیل هنیه در تهران بود که سازمان بورس با اهمال و سستی خود در کاهش دامنه‌نوسان پس از دو روز معاملاتی باعث شد؛ حجم عظیمی از سرمایه سهامداران نابود شود. طبیعتا اگر در دهم مردادماه و پیش از شروع معاملات بازار، سازمان تشکیل جلسه می‌داد و دامنه‌نوسان را قبل از شروع معاملات کاهش می‌داد، ریزش وحشتناک قیمت‌ها پس از ترور رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران اتفاق نمی‌‌‌‌‌‌افتاد و سازمان با تغییر دامنه‌نوسان می‌توانست از سرعت این ریزش بکاهد که متاسفانه این موضوع حادث نشد. افزون بر این، سازمان به کرات و در بزنگاه‌‌‌‌‌‌های مختلف نتوانست به‌صورت منطقی از منافع سهامداران دفاع کند.
