سناریوی برنده کارگردان بورس

علی قاسمی:  بورس تهران، طی هفته گذشته با یک تحول اساسی در بدنه سازمان مواجه شد. استعفای مجید عشقی و روی کارآمدن حجت‌الله صیدی به‌عنوان سکاندار جدید سازمان بورس و اوراق‌بهادار، خبر مهم هفته قبل بود، با این‌وجود شاخص‌کل بورس با افت 1.17درصدی به این خبر واکنش نشان‌داد. کاهش نماگر اصلی بازار را می‌توان به  دو دلیل نسبت داد. اول آنکه عرضه برخی از نمادهای شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌ساز توسط برخی از حقوقی‌‌‌‌‌‌‌‌ها در هفته‌های گذشته سبب شد تا در کنار کاهش قیمت صندوق‌های اهرمی، جو منفی بر بازار حاکم شود. این درحالی است که نماگر ثانویه  بازار یا شاخص هموزن با رشد 2.1درصدی هفته قبل را  به پایان رساند. از سوی دیگر رشد سهام شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌ساز طی چند روز اخیر مسیر بازار  را مشخص کرده‌است.

احتمالا بورسی‌‌‌‌‌‌‌‌ها تمایل دارند بخشی از سرمایه خود را به سهام کوچک اختصاص دهند. سهامی که طی ریزش‌‌‌‌‌‌‌‌های اخیر افت قیمت قابل‌توجهی را تجربه‌کرده و برخی از آنها در محدوده‌های سال‌98قرار دارند. با توجه به اینکه هنوز وعده‌‌‌‌‌‌‌‌های وزیر اقتصاد که مهم‌ترین آن تک‌‌‌‌‌‌‌‌نرخی‌کردن ارز و کاهش دخالت دولت در بورس و افزایش اعتماد است، در عمل دیده نشده‌است، احتمالا شاخص‌کل تا زمان تحقق وعده‌‌‌‌‌‌‌‌ها، متوقف خواهد شد. با توجه به خوش‌بینی بازار، سهام کوچک سبقت خواهند گرفت. از ریاست جدید سازمان انتظار می‌رود ضمن نظارت بر معاملات بورس و عدم‌تکرار اشتباهات گذشته، پیگیر وعده‌‌‌‌‌‌‌‌های دولت برای بهبود و تعادل بازار سرمایه باشد.

واکنش بورس به صیدی، واقعی یا غیر‌واقعی؟

به‌رغم آنکه تغییر رئیس سازمان، تاثیر قابل‌توجهی بر روند بازار ندارد، اما پیگیری‌های ریاست سازمان در جهت بازگشت تعادل به بازار سرمایه، می‌تواند بازار را از وضعیت اسفناک فعلی نجات دهد، با این‌حال شاخص بورس در هفته‌ای که به تغییر عشقی و جایگزینی صیدی منجر شد، افت 1.17درصدی را به‌ثبت رساند، ضمن آنکه شاخص هموزن با رشد بیش از 2درصدی حال عمومی بازار را مثبت نشان‌داد. به‌نظر می‌رسد عرضه برخی از سهام شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌ساز که رشد خوبی را طی دوران ریاست قبلی تجربه کرده‌بودند، شاخص‌کل را سرخ‌پوش کرد. در مجموع روند معاملات بازار نشان‌داد که کلیت بازار به بهبود بورس امید دارند. همچنین رشد خوب سهام شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌ساز از کف ثبت‌شده در 23مرداد سبب شده‌است تا پول‌های سرگردان بازار به سمت سهام کوچک‌تر حرکت کنند. نمادهایی در بازار وجود دارند که برخلاف ارزنده‌بودن و خبرهای خوب، در محدوده‌هایی مورد دادوستد قرار می‌گیرند که سال‌98 در آن حضور داشتند، لذا به‌نظر می‌رسد با توقف شاخص‌کل و جبران عقب‌ماندگی سهام کوچک، در کنار تحقق وعده‌‌‌‌‌‌‌‌های دولت، شاخص بورس دوباره به منطقه تعادلی 2.1 تا 2.2میلیون واحد بازگردد. با وجود سرخ‌پوشی شاخص‌کل و صندوق‌های اهرمی که نقشی تعیین‌‌‌‌‌‌‌‌کننده در روند معاملات بازار دارند، 137میلیارد‌تومان پول حقیقی وارد بازار شد و با باز‌شدن دامنه‌نوسان به 3درصد، ارزش معاملات نیز به 2هزار و 600میلیارد‌تومان رسید.

خبرهای جدید از بازارهای جهانی

 طی هفته‌گذشته دو داده مهم اقتصادی بر انتظارات فعالان بازارهای جهانی اثرگذار بود. اول شاخص CPI هسته یا شاخص قیمت مصرف‌کننده آمریکا بود که به‌طور ماهانه 0.3درصد را نشان‌داد و بالاتر از انتظارات بود، همچنین CPI به‌طور سالانه کمتر از داده قبل و مطابق با انتظارات منتشر شد، همچنین شاخص PPI ایالات‌متحده یا شاخص قیمت تولیدکننده نیز به‌طور ماهانه 0.2درصد منتشر شد که بالاتر از داده ماه قبل و داده موردانتظار بوده‌است. پس از انتشار این داده‌ها، فعالان بازارهای جهانی انتظار دارند تا فدرال‌رزرو فقط یک‌بار نرخ بهره را به اندازه 0.25واحد درصد طی سپتامبر کاهش دهد. بازارهای جهانی به‌دنبال این داده‌ها واکنش مثبتی را از خود نشان‌دادند. طی یک هفته قبل، قیمت نفت‌برنت با رشد 2.39درصدی، قیمت طلای جهانی با رشد 2.78درصدی و قیمت مس با افزایش 2.95درصدی همراه بوده‌است. هرچند بورس تهران به‌طور مستقیم از قیمت نفت و فرآورده‌های آن و همچنین قیمت فلزات اساسی در صورت‌های مالی بلندمدت خود تاثیر می‌‌‌‌‌‌‌‌پذیرد، اما کاهش تقاضای چین در بازار فولاد و عدم‌تغییر قابل‌توجه قیمت‌ها در بازار فولاد، حال عمومی صنایع و درآمد ارزی آنها را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد، با این حال حفظ قیمت‌های بالا در کامودیتی‌‌‌‌‌‌‌‌ها می‌تواند منجر به بهبود درآمد و سود شرکت‌ها به‌خصوص صنایع بزرگ و صادرات‌‌‌‌‌‌‌‌محور شود.

حال کدام صنایع بهتر می‌شود؟

بازدهی صنایع طی هفته قبل نشان‌داد که دوباره استقبال از صنایع‌ریالی افزایش یافته‌است. این درحالی است که طی هفته قبل از آن، صنایعی نظیر پالایشی و پتروشیمی نقش اصلی را در این بازی معاملات صنایع ایفا می‌کردند. در هفته‌ای که گذشت، برخی از صنایع به‌خصوص صنعت محصولات کشاورزی به سبب خبر افزایش نرخ شیرخام، حال خوبی داشتند. همچنین نیروگاهی‌‌‌‌‌‌‌‌ها یکی از صنایعی بودند که مورد‌توجه بازار قرار داشتند. صنعت خودرو و قطعه‌‌‌‌‌‌‌‌سازان آن نیز درمیان برترین صنایع هفته قبل بودند. به‌نظر می‌رسد همچنان استقبال از صنایع کوچک افزایش یابد. رشد شاخص‌کل به یک محرک ارزی احتیاج خواهدداشت، در صورتی‌که دلار نیما رشد‌کرده و دخالت دولت در صنایع بزرگ که مالکیت اکثر آنها را برعهده دارد، کاهش یابد، شاخص‌کل به سمت منطقه تعادلی 2.1 تا 2.2میلیون واحد حرکت خواهد کرد و در آن منطقه تثبیت خواهد شد. پیگیری‌های لازم برای مطالبات بورسی‌‌‌‌‌‌‌‌ها یکی از مهم‌ترین وظایف سکاندار جدیدی است که در مقطعی بورس را تحویل گرفته‌است که اعتماد عمومی به آن در حداقل خود قرار دارد و بازگشت اعتماد کار دشواری است.

چشم‌انداز پاییزی بورس