مجوز خطرناک بایدن به اوکراین

به نوشته روزنامه نیویورک‌ تایمز، این موضوع که مدت‌ها در دولت ایالات متحده مورد بحث بوده است، روز جمعه با اولین دیدار رسمی نخست‌وزیر جدید بریتانیا، کر استارمر، از کاخ سفید به اوج خود رسید. بریتانیا قبلا به ایالات متحده پیام داده بود که مشتاق است به اوکراین اجازه دهد از موشک‌های دوربرد «سایه توفان» برای حمله به اهداف نظامی روسیه دور از مرز اوکراین استفاده کند. اما برای نشان دادن یک استراتژی هماهنگ با ایالات متحده و فرانسه که موشکی مشابه می‌سازد، اجازه صریح از جو بایدن می‌خواهد. مقامات آمریکایی می‌گویند که بایدن تصمیمی نگرفته است، اما روز جمعه پس از صحبت با استارمر تصمیم خواهد گرفت.

اگر رئیس‌جمهوری ایالات متحده تایید کند، این اقدام می‌تواند به اوکراین کمک کند تا پس از تصرف خاک روسیه، مانند تهاجم غافلگیرانه‌اش به منطقه کورسک روسیه، خط تهاجمی را هم به نقشه‌های خود اضافه کند. اما بایدن از اجازه دادن به اوکراین برای استفاده از تسلیحات آمریکایی به همان شیوه، به ویژه پس از هشدار سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا مبنی بر اینکه روسیه به طور غیر مستقیم می‌تواند با هدف قرار دادن نیروهای آمریکایی در خاورمیانه پاسخ دهد، تردید کرده است. روز پنج‌شنبه، مقامات کاخ سفید اصرار داشتند که هیچ تصمیم قریب‌الوقوعی درباره استفاده از سامانه‌های موشکی تاکتیکی زمین به زمین ارتش آمریکا - معروف به ATACMS وجود ندارد، اما خود بایدن نشان داده است که کاهش محدودیت‌ها در راه است. روز سه‌شنبه از او پرسیده شد که آیا آماده است به درخواست‌های اصرار فزاینده ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین پاسخ دهد. او گفت: «ما در حال حاضر در حال بررسی این موضوع هستیم.»

 اگر بایدن به بریتانیا و فرانسه اجازه ادامه کار را بدهد و اگر در هفته‌های آینده اجازه استفاده از ATACMS را بدهد، می‌تواند آخرین تسریع کمک‌های نظامی او به اوکراین باشد. در این زمینه در آمریکا یک توافق نانوشته بین دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان به‌وجود آمده است. گفته می‌شود به‌شکل بی‌سر و صدایی، رهبران جمهوری‌خواه در سنا، به‌ویژه میچ مک کانل، رهبر اقلیت، خواستار واکنش تهاجمی شده‌اند. این یک اختلاف شدید با رئیس‌جمهور سابق دونالد جی.ترامپ است که در مناظره سه‌شنبه شب ریاست جمهوری حاضر نشد اعلام کند که می‌خواهد اوکراین پیروز جنگ با روسیه شود. او حتی حاضر نشد بگوید که روسیه باید از حدود 20درصد اوکراین که از زمان شروع جنگ گرفته است، خارج شود. روز پنج‌شنبه، ولادیمیر وی.پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه هشداری غیرمعمول به غرب داد و خاطرنشان کرد که اوکراینی‌ها به تنهایی نمی‌توانند موشک‌های دوربرد را عملیاتی کنند؛ زیرا آنها به کمک فنی و هدایت ماهواره ای غرب نیاز دارند.

بر اساس گزارش کرملین، پوتین گفت: «این به آن معناست که کشورهای ناتو - ایالات متحده و کشورهای اروپایی - در حال جنگ با روسیه هستند و اگر چنین باشد، با در نظر گرفتن تغییر ماهیت درگیری، در پاسخ به تهدیداتی که متوجه ما خواهد شد، تصمیمات مناسب اتخاذ خواهیم کرد.» برای ایالات متحده، ارزیابی میزان راسخ بودن پوتین کار دشواری بوده است.در طول نزدیک به 31ماه جنگ، الگوی واضح این بوده است: «در هر مرحله، بایدن نگران بوده است که با ارائه تسلیحات جدید به اوکراین یا اجازه دادن به ارتش اوکراین برای شلیک به خاک روسیه، از یکی از خطوط قرمز پوتین عبور کند.» در ماه‌های آغازین جنگ، جو بایدن تمایلی به ارائه توپخانه هیمارس به اوکراین، سپس تانک‌های «ام‌وان آبرامز»، جت‌های جنگنده اف-16 و ATACMS کوتاه‌برد و سپس دوربرد نداشت. اما در هر مرحله از جنگ، دولت آمریکا متوجه شد که خود پوتین کمتر تمایل به تشدید جنگ دارد، ازاین‌رو افسار ارائه تسلیحات به اوکراین را سست کرده است.

بایدن برای اولین‌بار در بهار اجازه داد که اوکراین به سمت توپخانه روسیه و سایر اهداف، درست در بالای مرز روسیه شلیک کند تا نیروهای پوتین فرصتی برای یافتن پناهگاهی به‌منظور حمله به شهرها و شهرهای اطراف خارکیف پیدا نکنند. این مجوز بعدا گسترش یافت. اما حمله به مناطق مرزی اساسا یک عملیات دفاعی است. مقامات ارشد کاخ سفید می‌گویند همچنان نگرانی درباره استفاده از ATACMS آمریکایی برای حمله به بیش از 100کیلومتر یا بیشتر به روسیه وجود دارد. در جلسات توجیهی طبقه‌بندی‌شده، مقامات اطلاعاتی آمریکا نگرانی عمیق‌تری درباره مشارکت مستقیم و قابل مشاهده آمریکا در اقدام اوکراین برای تصرف و حفظ مواضع نزدیک کورسک ابراز کرده‌اند. آنها هشدار داده‌اند که نشانه‌هایی وجود دارد که روسیه می‌تواند کمک فناوری ارائه کند که به موجب آن به نیروهای منطقه‌ای اجازه می‌دهد به نیروهای آمریکایی در خاورمیانه حمله کنند.

آمریکا این هفته ایران را به ارسال موشک به روسیه برای استفاده در جنگ متهم کرد؛ اتهامی که دولت تهران آن را رد کرده است. در سلسله جلساتی با مقامات ارشد دولت در هفته‌های اخیر، مقامات اوکراینی استدلال کرده‌اند که تصرف قلمرو واقعی آنها در داخل روسیه نشان می‌دهد که ترس ایالات متحده از عبور از خطوط قرمز روسیه بیش از حد بوده است. این مقامات اوکراینی استدلال می‌کنند که ایالات متحده باید به کی‌یف اجازه دهد تا از سلاح‌های آمریکایی برای حمله به عمق روسیه استفاده کند.