روسیه به ایران فناوری هسته‏‏‏‌ای می‌دهد؟

به نوشته گاردین، کی‌‌‌‌یر استارمر، نخست‌‌‌‌وزیر بریتانیا و جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، در جریان نشست روز جمعه خود در واشنگتن ادعا کردند که دو کشور در حال تشدید همکاری‌‌‌‌های نظامی در زمانی هستند که ایران در حال غنی‌سازی اورانیوم نزدیک به گریز هسته‌‌‌‌ای است.منابع انگلیسی همچنین مدعی شدند که نگرانی‌‌‌‌هایی درباره مبادلات ایران برای فناوری هسته‌‌‌‌ای، به عنوان بخشی از اتحاد عمیق‌‌‌‌تر تهران و مسکو، مطرح شده است. روز سه‌‌‌‌شنبه هفته گذشته، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، در سفر به لندن برای نشستی با همتای انگلیسی خود، دیوید لامی، در ادعای مشابهی مطرح کرد، اگرچه توجه چندانی به آن نشد، زیرا تمرکز آن زمان، اعلام رسمی آمریکا به ارسال ادعایی موشک به مسکو توسط جمهوری اسلامی ایران بود.

بلینکن طی ادعاهایی با متهم کردن دو کشور به مشارکت در فعالیت‌‌‌‌های بی‌‌‌‌ثبات‌‌‌‌کننده ادعا کرد: «روسیه به نوبه خود فناوری‌‌‌‌هایی را به اشتراک می‌‌‌‌گذارد که ایران به دنبال آن است؛ این یک خیابان دوطرفه است. از جمله در مورد مسائل هسته‌‌‌‌ای و همچنین برخی اطلاعات فضایی که موجب ناامنی حتی بزرگ‌‌‌‌تر در سراسر جهان می‌‌‌‌شود.»  انگلیس، فرانسه و آلمان هفته گذشته به طور مشترک ادعا کردند که ذخایر اورانیوم بسیار غنی شده ایران «به رشد قابل توجهی، بدون هیچ‌‌‌‌گونه توجیه غیرنظامی معتبر ادامه داده است.» به گزارش گاردین هنوز مشخص نیست که تهران در چه مرحله‌‌‌‌ای از غنی‌سازی قرار دارد یا اینکه چقدر سریع می‌‌‌‌تواند این کار را انجام دهد. با این حال، کار با متخصصان باتجربه روسی یا استفاده از دانش روسیه به سرعت بخشیدن به روند تولید کمک می‌‌‌‌کند. هرچند ایران تلاش برای عبور از نقطه گریز هسته‌‌‌‌ای را رد کرده است.

ایران در سال 2015 با آمریکا و دیگر کشورهای غربی به توافقی مبنی بر تحدید برنامه هسته‌‌‌‌ای در ازای لغو تحریم‌‌‌‌ها دست یافته بود، اما این توافق در سال 2018 توسط رئیس‌‌‌‌جمهور وقت آمریکا و نامزد کنونی جمهوری‌‌‌‌خواه دونالد ترامپ کنار گذاشته شد. جمهوری اسلامی ایران با عبورو از محدودیت‌‌‌‌های توافق شده در مورد مقدار اورانیوم غنی شده که می‌‌‌‌توانست در اختیار داشته باشد، به این اقدام پاسخ داد. به ادعای این روزنامه انگلیسی، جمهوری اسلامی ایران و گروه نزدیک به آن در لبنان، حزب‌‌‌‌الله، حامیان حماس هستند و از این رو توسعه هسته‌‌‌‌ای تهران به عنوان یک تهدید مستقیم از سوی اسرائیل تلقی می‌‌‌‌شود. نگرانی غرب مبنی بر اینکه ایران به توانایی ساخت سلاح هسته‌‌‌‌ای نزدیک است، ماه‌‌‌‌هاست که به تنش‌‌‌‌ها در خاورمیانه دامن زده است؛ زیرا به دلیل تداوم حملات اسرائیل به حماس و غزه، در حال حاضر تنش‌‌‌‌ها در سطح بالایی قرار دارد.

با آغاز جنگ اوکراین، همکاری‌‌‌‌های نظامی تهران و مسکو رو به گسترش گذاشته است. ایران در آوریل سال جاری، حمله موشکی و پهپادی به سبک روسیه را به اسرائیل انجام داد، هرچند که با کمک آمریکا و انگلیس بخشی از آنها رهگیری شد. روسیه و ایران، اگرچه از لحاظ تاریخی متحد نیستند، اما به طور فزاینده‌‌‌‌ای در مخالفت خود با غرب متحد شده‌‌‌‌اند؛ بخشی از یک «محور تجدیدنظرطلبان» گسترده‌‌‌‌تر که در درجات مختلف چین و کره شمالی را نیز شامل می‌‌‌‌شود بازتاب بازگشت به دوران رقابت دولتی و یادآور جنگ سرد است.

هفته گذشته، بلینکن در لندن ادعا کرد که سیستم اطلاعاتی آمریکا به این نتیجه رسیده است که اولین دسته از موشک‌‌‌‌‌‌‌‌های بالستیک پرسرعت فتح-360 ایرانی با برد 75 مایل (120کیلومتر) به روسیه تحویل داده شده تا در جنگ اوکراین به کار رود. امری که از سوی تهران و مسکو رد شد. اما کشورهای غربی با تکیه بر ادعای خود تحریم‌‌‌‌های بیشتری را علیه روسیه و ایران وضع کردند. استارمر اواخر روز پنج‌شنبه به واشنگتن سفر کرد تا یک نشست ویژه سیاست خارجی با بایدن در روز جمعه در کاخ سفید برگزار کند که با نشست کوتاه دو نفره در دفتر بیضی شکل آغاز شد و پس از آن نشست 70 دقیقه‌ای با مقامات ارشد تیم‌‌‌‌های سیاست خارجی هر دو طرف در اتاق آبی اقامتگاه آغاز شد. رهبران و دستیاران آنها در مورد جنگ در اوکراین، بحران خاورمیانه، جمهوری اسلامی ایران و رقابت در حال ظهور با چین گفت وگو کردند.

استارمر، لامی، رئیس ستاد داونینگ استریت، سو گری و تیم بارو، مشاور امنیت ملی بریتانیا، را همراه خود آورد، در حالی که بایدن توسط بلینکن و جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی ایالات متحده و دیگران همراهی می‌شد. پیش از این نشست، منابع انگلیسی اشاره کردند که دو کشور اصولاً توافق کردند که به اوکراین اجازه دهند برای اولین بار موشک‌‌‌‌های دوربرد سایه توفان انگلیسی-فرانسوی را به سمت روسیه شلیک کند. انتظار می‌‌‌‌رود هرگونه استفاده از این موشک‌‌‌‌ها بخشی از طرح جنگی گسترده‌‌‌‌تر از سوی اوکراین باشد که هدف آن استفاده از آنها برای هدف قرار دادن پایگاه‌‌‌‌های هوایی، سایت‌‌‌‌های پرتاب موشک و سایر مکان‌‌‌‌هایی است که روسیه برای بمباران اوکراین استفاده می‌‌‌‌کند.

بریتانیا به اجازه کاخ سفید نیاز دارد تا به اوکراین اجازه دهد از این موشک‌‌‌‌ها در روسیه استفاده کند، زیرا این موشک‌‌‌‌ها از قطعات ساخته شده در ایالات‌متحده استفاده می‌‌‌‌کنند. پروتکل حکم می‌‌‌‌کرد که بایدن و استارمر بیشتر صحبت‌‌‌‌ها را انجام دهند، در حالی که دیگر سیاستمداران و مقامات حاضر تنها زمانی صحبت می‌‌‌‌کردند که توسط رئیس‌‌‌‌جمهور یا نخست‌‌‌‌وزیر معرفی شوند. استارمر از لامی خواسته بود تا درباره سفر خود و بلینکن به کی‌یف در روز پنج‌شنبه و دیدار با رئیس‌‌‌‌جمهور اوکراین، حاضران را مطلع کند. اندکی پس از این نشست، استارمر گفت که دو طرف «مباحث گسترده‌‌‌‌ای در مورد استراتژی» داشته‌‌‌‌اند.