اسرار زیارت امام رضا (ع)

هر کس امام رضا (علیه‌السلام) را زیارت کند، مانند آن است که خداوند را در عرش زیارت کرده باشد، به زائر حرم وی ثواب هفتاد حج مقبول عطا می‌شود، گناهان گذشته و آینده زائر آمرزیده می‌شود، بهشت از برای او می‌شود ...

در احادیث نقل شده است: «هر کس امام رضا (علیه‌السلام) را زیارت کند، مانند آن است که خداوند را در عرش زیارت کرده باشد. به زائر حرم وی ثواب هفتاد حج مقبول عطا می‌شود. گناهان گذشته و آینده زائر آمرزیده می‌شود. بهشت از برای او می‌شود و در روز قیامت در کنار منبر رسول الله برای او نیز منبری قرار داده می‌شود تا مردم از حساب فارغ شوند.»

همچنین امام رضا (علیه‌السلام) فرموده‌اند: «هر کس به زیارت من بیاید من در سه جا به دیدن او می‌روم. هنگامی که کتاب‌ها (نامه اعمال) به دست‌های راست و چپ داده می‌شود، در وقت نهادن اعمال در میزان در هنگام عبور از صراط.» به راستی چه سری در زیارت ائمه معصومین (علیهم‌السلام) نهفته است که خداوند تا بدین جایگاه به زائر اجر و ثواب عطا می‌کند. به عنوان نمونه کسی که مشرف به سفر حج می‌شود مکلف است به محرم شدن و به جا آوردن اعمال خاص حج. پس از برگزاری مراسم حج، مقبول قرار گرفتن اعمال به درگاه حضرت احدیت و جلب رضایت آن حضرت ثابت شده نیست.

اما شخصی که به زیارت علی بن موسی‌الرضا (علیه‌السلام) مشرف می‌شود و فقط تنها یک شب از سفر خود را در جوار مضجع شریف آن حضرت بیتوته کند خداوند ثواب هفتاد هزار حج مقبول را به وی تفضل می‌کند.

بی شک در زیارت ائمه معصومین سری بزرگ و واقعیتی بلند مرتبه وجود دارد که تا بدین حد به آن سفارش شده و برای آن اجر لحاظ شده است.

در نتیجه زیارت ائمه معصومین یک عمل عبادی صرف نیست و یک پشتوانه عمیق و جدی اعتقادی دارد همان‌طور که در دعای ندبه می‌خوانیم، پیامبر فرمودند: «انامدینه‌العلم و علی بابها و من ارادالحکمه فلیاتها من بابها »؛ من شهر علمم و علی درب آن است و هرکس خواهان حکمت است از درب آن وارد شود

اولین نکته اساسی برای زائر معرفت داشتن به حق امام است

اولین امری که زائر بایستی به آن توجه کند آن است که در زیارت، تسلیم امر امامت باشد و نسبت به حقوق امام معرفت داشته باشد.

امام موسی کاظم (علیه‌السلام) می‌فرماید: هر کس پسرم (علی بن موسی) را در سرزمینی که به حالت غربت از دنیا می‌رود زیارت کند و تسلیم امرش بوده و به حقش آگاه و عارف باشد نزد خدا مقامش همچون مقام شهدا بدر است.

دومین نکته‌ای که اربابان خرد باید به آن توجه کنند این است که در اعمال مستحب عبادی هیچ امری به اندازه زیارت سفارش شده نیست که خداوند اجر آن را آمرزش گناهان و بهشت قرار داده است، علت ارزش گذرای زیارت بدین مرتبه آن است که زیارت تنها یک عمل عبادی مستحب نیست، بلکه یک امر اعتقادی محسوب می‌شود زیرا کسی که به زیارت امام معصوم (علیه‌السلام) می‌رود بدین معناست که نبوت را پذیرفته و به معاد و توحید اعتقاد پیدا کرده است.

برخوردهای تربیتی امام رضا(ع)

محال است کسی به امامت علی بن موسی‌الرضا اعتقاد داشته باشد اما نبوت و معاد و توحید که اصول دین هستند را نپذیرفته باشد و همان طور که در زیارت جامعه آمده است «ارکانا لتوحیده» ائمه ارکان‌های توحید هستند و به وسیله آن‌ها خداوند پرستش می‌شود. در نتیجه زیارت ائمه معصومین یک عمل عبادی صرف نیست و یک پشتوانه عمیق و جدی اعتقادی دارد همان‌طور که در دعای ندبه می‌خوانیم، پیامبر فرمودند: «انامدینه‌العلم و علی بابها و من ارادالحکمه فلیاتها من بابها»؛ من شهر علمم و علی درب آن است و هرکس خواهان حکمت است از درب آن وارد شود.

دومین دلیلی که زیارت ائمه بدین منزلت و مرتبت در دین ارزش‌گذاری شده است، توجه به نقش ائمه در دین و سعادت مردم است، همان‌طور که در زیارت جامعه کبیره می‌خوانیم: «اشهدانکم کلمه التقوی و باب الهدی»؛ همانا شهادت می‌دهم شما کلمه تقوی و باب هدایت هستید.

بدین معنا که هر کس خواهان هدایت است به ناچار باید از این درب (ائمه) وارد شود. تا در صراط مستقیم باشد و به دارالسلام برسد. در زیارت نامه‌ها می‌خوانیم که «انی اتوجه‌الی الله بحبهم»؛ من به سوی خدا روی می‌کنم به وسیله حب و دوست داشتن شما. زیارت ائمه نشان از دوست داشتن و ارادت مسلمانان به آن نورهای الهی است.

زیارت امام معصوم عبادتی بزرگ است که در بطن خویش رابطه‌ای مستقیم و تنگاتنگ با توحید و نبوت و معاد دارد و به انسان که ناچاراً درگیر دنیای مادی و لذات است فرصت می‌دهد تا با رکن‌های ایمان وچراغ‌هدایت ارتباط برقرار کند و موجبات سعادتمندی خویش را فراهم کند

زیارت؛ انسان را از سرگردانی نجات می‌دهد و به دارالسلام می‌رساند

ائمه معصومین نورهای خدا در تاریکی زمین هستند که مردم به برکت و یمن حضور آن‌ها راه دین و سعادت را پیدا می‌کنند. «السلام علیک یا نورالله فی ظلمات الارض». امامان هدی همانند فانوس‌های روشن «منارا فی‌بلده» هستند که راه را به مسافران سرگردان نشان می‌دهند و آن‌ها را از هلاکت نجات می‌دهند، به زیارت ائمه معصومین شتافتن مانند این کار است که انسان به سوی نور و چراغ هدایت و راه رسیدن به خدا حرکت کند بدین علت از اجر و ثواب بالایی برخوردار است.

سومین دلیل که زیارت، عمل بسیار مهم و سفارش شده‌ای است به خاصیت دنیا باز می‌گردد. امام علی (علیه‌السلام) می‌فرماید: «خاصیت دنیا این است که انسان را سرگرم بازی می‌کند و برای آن چه پس از آن است فراموشی می‌آورد.»

زیارت ائمه معصومین کمک می‌کند که نه تنها انسان به یاد آخرت باشد بلکه برای آن جهان نیز ذخیره‌ای ارزشمند فراهم کند و قلب انسان را متوجه امور معنوی و اعتقادی می‌کند.

زیارت یکی از راه‌های ابراز ارادت و علاقه به اهل بیت است

امام علی (علیه‌السلام) می‌فرماید:‌«کجایند عقل‌های روشنی خواه از چراغ هدایت»، منظور این احادیث لزوم توجه و رجوع کردن شیعیان به ائمه معصومین را نشان می‌دهد تا از ایشان به وسع خود بهره گیرند.

زیارت اهل بیت سبب می‌شود انسان از اشتغال به دنیا بکاهد و به امور معنوی متوجه شود

در آخر باید گفت زیارت امام معصوم عبادتی بزرگ است که در بطن خویش رابطه‌ای مستقیم و تنگاتنگ با توحید و نبوت و معاد دارد و به انسان که ناچاراً درگیر دنیای مادی و لذات است فرصت می‌دهد تا با رکن‌های ایمان وچراغ‌هدایت ارتباط برقرار کند و موجبات سعادتمندی خویش را فراهم کند.