رمزگشایی از التیام صنایع بورس

علی قاسمی - عباس بیات: گزارش‌‌‌های شهریورماه صنایع بورسی طی 10روز اخیر روانه سامانه کدال شد  و با انتشار این گزارش‌‌‌ها پرونده درآمدی نیمه اول سال بسته شد. مجموع 382نماد اصلی بورس و فرابورس که عمدتا شامل شرکت‌های تولیدی می‌‌‌شوند، در شهریورماه درآمدی معادل 274همت را شناسایی کردند.

 این میزان نسبت به شهریورماه سال قبل تنها 9درصد افزایش نشان می‌دهد. اگر معیار برای سنجش میزان رشد درآمد شرکت‌ها قیمت دلار نیما فرض شود، درآمد بازار در شهریور چندان بالا نیست؛ چرا که متوسط قیمت دلار نیما در شهریورماه سال‌جاری افزایش 21درصدی را تجربه کرده است.

 به عبارت دیگر، درآمد دلاری صنایع بورسی با افت 11درصدی نسبت به شهریورماه سال قبل، به 6میلیارد دلار رسیده است. اما سطح درآمد ریالی بازار در ششمین ماه سال، همچنان 3درصد بالاتر از میانگین سال‌جاری است.

همچنین درآمد آخرین ماه از فصل تابستان، نسبت به مردادماه رشد یک‌درصدی داشته است. در مقیاس 6ماهه، درآمد بازار در نیمه اول سال، ‌هزار و 600همت بوده که نسبت به 6ماه سال قبل، 19درصد افزایش یافته است. درآمد دلاری صنایع هم طی این مدت با رشد 4درصدی از 37میلیارد دلار عبور کرده است. صنایع بورسی بخش بزرگی از این رشد درآمد را مدیون بهار سبز خود هستند که سطح درآمدها به‌مراتب بالاتر از میانگین تابستان بوده است.

میانگین دلارنیما در نیمه اول سال به‌تازگی از 43هزار تومان عبور کرده است که این میزان هنوز با انتظارات بازار از دلار نیما تفاوت قابل‌توجهی دارد. در تابستان نیز به دلیل افت سطح انرژی در صنایع بورسی، حال بازار سرمایه خوب نبود. در دومین فصل سال، صنایع بورسی 814هزار میلیارد تومان درآمد فروش را ساختند که معادل 18میلیارد دلار است. به‌رغم آنکه درآمد ریالی نسبت به تابستان گذشته رشد 17درصدی داشته است، درآمد دلاری شرکت‌ها در تابستان سال‌جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل، افت یک‌درصدی را نشان می‌دهد.  با وجود آنکه صنایع انرژی‌‌‌محور، مانند فولاد حال خوبی نداشتند، اما برخی از صنایع کوچک بازار همچنان درحال رکوردزنی درآمد هستند و از ریسک‌‌‌های تحمیل‌شده بازار دورمانده‌‌‌اند. با این حال، سطح درآمد پتروشیمی‌‌‌ها بالاست.

 برخی از صنایع کوچک بازار، مانند خرده‌‌‌فروشی، مخابرات، ماشین‌آلات الکتریکی، بنادر و کشتیرانی، محصولات فلزی، هتل و رستوران و چوب، رکوردشکنی تاریخی درآمد را در شهریورماه به ثبت رساندند. صنعت سیمان که از قطعی برق رنج می‌‌‌برد، در شهریورماه با توجه به نرخ بالای فروش و بهبود تولید نسبت به مردادماه، موفق شد رکورد درآمدی جدیدی را در ششمین ماه از سال به ثبت برساند.

 گلایه دلاری‌‌‌ها از ناترازی برق

در میان صنایع فعال در بازار سهام، فولادی‌‌‌ها و سیمانی‌‌‌ها مصرف انرژی بالایی دارند و معمولا تابستان خسته‌کننده‌‌‌ای را پشت‌سر می‌‌‌گذارند. ناترازی برق به طور عمده همه صنایع را درگیر کرده است، اما صنایع دلاری بازار، به‌خصوص فولاد بیشتر از سایر صنایع با این معضل دست و پنجه نرم می‌کنند. از سوی دیگر، رشد لاک‌پشتی دلار نیما همچنان درآمد صنایع بورسی را خلاف واقع نشان می‌دهد.

دلار نیما طی سال‌جاری درحالی به طور میانگین بالای 43هزار تومان معامله شده است که بازار انتظار داشت دلار نیما حداقل با سرعت بالاتری در پایان تابستان از 50هزار تومان عبور کند. اگر قیمت دلار نیما در نیمه دوم سال به 60هزار تومان نرسد، نمی‌توان انتظار داشت که شرکت‌ها بتوانند هزینه‌‌‌های مربوط به تورم را پوشش دهند؛ البته به شرط آنکه سرعت رشد قیمت نیما نیز مدنظر قرار گیرد.

اگر رشد دلار نیما به‌طور قطره‌‌‌چکانی تداوم یابد، احتمالا شاخص کل به‌سختی می‌‌‌تواند از سقف اردیبهشت 1402عبور کند. همچنین گزارش‌‌‌های 6ماهه تا نیمه آبان راهی کدال می‌‌‌شوند. افت حاشیه سودها در تابستان قابل پیش‌بینی است که به نوبه خود بر هیجانات منفی بازار اثرگذار خواهد بود. با این مفروضات، به بررسی گزارش صنایع دلاری پرداخته شده است.

صنعت فولاد، قریب به 47همت درآمد را در شهریورماه به ثبت رسانده است که با وجود رشد 2درصدی نسبت به مردادماه، همچنان نسبت به شهریور سال قبل، 3درصد پایین‌‌‌تر است. همچنین درآمد 6ماهه این صنعت، به 312همت رسیده است که از مدت مشابه قبل تنها رشد 6درصدی را نشان می‌دهد. این درحالی است که درآمد دلاری فولادی‌‌‌ها در همین مدت، 7درصد کاهش یافته است. فولاد یکی از صنایعی است که ضربه مهلکی را از قطعی برق و کمبود تولید متحمل شده است، به طوری که سطح درآمد تابستان نسبت به بهار 15درصد پایین‌‌‌تر بوده است.

«فجر»، «فولاد» و «فسپا» همچنان بهترین گزینه‌‌‌های این صنعت هستند. احتمالا در فصل پاییز با رشد دلار نیما و بهبود وضعیت انرژی، حال این صنعت بهبود می‌‌‌یابد.

صنعت فلزات گرانبهای غیرآهن، همچنان با P/E بالای میانه تاریخی خود معامله می‌شود. رکوردزنی دوباره قیمت فلزات مس، آلومینیوم، روی و سرب همچنان امیدها را به این صنعت بالا نگه داشته است. به‌رغم آنکه درآمد شهریورماه با افت 8درصدی نسبت به مرداد به 16همت رسیده، درآمد دلاری این صنعت در 6ماهه امسال نسبت به سال قبل، رشد 4درصدی را تجربه کرده است. با وجود قطعی برق بالا در این صنعت و فشار هزینه‌‌‌ها در کنار رشد آرام دلار نیما، این صنعت موفق شده است از رشد قیمت‌های جهانی منتفع شود. «فسوژ» با P/E آینده‌‌‌نگر پایین همچنان بهترین گزینه این صنعت است؛ چرا که در کف قیمتی نیز قرار دارد. در میان روی‌‌‌سازان، «فرآور» به دلیل گزارش خوب و P/E  پایین، عملکرد بهتری خواهد داشت. ضمن آنکه «فایرا» در میان آلومینیوم‌‌‌سازان، کارنامه سبزی خواهد داشت.

درآمد صنعت مواد شیمیایی که ماه گذشته رکورددار درآمد تاریخی خود بود، در شهریورماه با افت 5درصدی نسبت به مرداد به 54همت رسید. همچنین این میزان نسبت به شهریورماه سال گذشته 33درصد بهبود یافته است. درآمد دلاری پتروشیمی‌‌‌ها، نسبت به ششمین ماه سال گذشته 9درصد بهبود یافته است.

درآمد دلاری 6ماهه نیز 20درصد بهبود یافته است. به‌رغم قطعی برق در صنایع دیگر، پتروشیمی‌‌‌ها تابستان داغی را تجربه کردند. «شکام» با P/E پایین در این صنعت به دلیل بهبود سطح درآمدی خود در تابستان می‌‌‌تواند گوشه‌‌‌ای از سبد پتروشیمی سهامداران باشد.

 «شبصیر» و «شگویا» نیز امن‌‌‌ترین‌‌‌ گزینه‌‌‌های این صنعت هستند.

در میان دوده‌‌‌ای‌‌‌ها، «شکربن» همچنان گزینه مناسبی است. «شخارک» و «شفن» برخلاف «زاگرس»، هم P/E مناسبی داشته‌اند و هم گزارش‌‌‌های درآمدی خوبی را منتشر کرده‌‌‌اند. ضمن آنکه در صورت پرشدن فاصله دلار نیما و آزاد، احتمالا «شخارک» از این محل، بیش از سایر پتروشیمی‌‌‌ها منتفع خواهد شد.

کانی‌‌‌های فلزی به‌رغم آنکه گزارش‌‌‌های خوبی را راهی کدال می‌کنند، همچنان P/E مناسبی دارند. با وجود آنکه در این صنعت در نیمه اول سال جذاب نبوده، اما در تابستان موفق شده است بخشی از کاستی‌‌‌های بهار را جبران کند، به طوری که در شهریورماه با رشد 20درصدی درآمد نسبت به مردادماه موفق شد فروش 18همتی را تجربه کند. «کگل» و «فزر» بهترین گزینه‌‌‌های این صنعت هستند.

اوره‌‌‌سازان بورسی، در سال‌جاری شگفتی‌‌‌ساز شدند. همگرایی رشد مقداری فروش در کنار افزایش نرخ خوب، سبب شده است تا صنعت دلاری و صادرات‌‌‌محور اوره‌‌‌ساز، با بازدهی 16درصدی از اول سال کارنامه سبزی داشته باشد. درآمد 5شرکت فعال در این صنعت طی شهریورماه از 8.4همت گذشت که نسبت به شهریورماه سال گذشته رشد 43درصدی داشته است. ضمن آنکه این میزان درآمد در شهریورماه با رشد 19درصدی نسبت به مرداد، حاصل شده است. «کرماشا» به پایین‌‌‌ترین P/E forward این صنعت مبدل شده و با تابستان خوبی که پشت سرگذاشته است، قطعا گزینه خوبی است. پس از آن «شپدیس» همچنان بهترین گزینه است.

افزایش نرخ سیمانی‌‌‌ها، این صنعت را از مهلکه قطعی برق نجات داد. صنعت سیمان در تابستان 14همت درآمد داشته که نسبت به تابستان قبل 16درصد بهبود یافته است. همچنین سطح درآمد تابستان با وجود همه محدودیت‌ها نسبت به بهار 9درصد افزایش پیدا کرده است. با این حال، سطح درآمد نیمه اول سال بالاست. سیمان جزو معدود صنایع معروف بازار است که در شهریورماه موفق شده است رکورد تاریخی درآمد خود را بشکند. صنعتی که زیر فشار تابستان و ناترازی برق در این فصل دوام آورده است، احتمالا عملکرد خوبی را در پاییز و زمستان خواهد داشت. «سبزوا»، «سهگمت» و «سخاش» سیمانی‌‌‌های جذاب بازار هستند.

 رکوردزنی 7صنعت ریالی

از ابتدای سال 1403 به‌طور متوسط 20درصد نزول قیمتی در سهام شرکت‌های «خودروساز» رقم خورده است. در مقیاس نقطه به نقطه، مجموع درآمد شهریورماه این صنعت 38هزار میلیارد تومان بوده که در مقایسه با شهریور سال گذشته 17درصد کاهش یافته است.

با وجود این، درآمد ششمین ماه از سال‌جاری این صنعت نسبت به متوسط 1403 رشد 7درصدی را تجربه کرده است. در مقیاس 6ماهه مجموع فروش خودروسازان 212هزار میلیارد تومان بوده که این میزان فروش در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 16درصد افزایش یافته است. براساس دلار بازار آزاد، در مقیاس فصلی، فروش خودروسازان در 6ماه نخست امسال و تابستان به‌‌‌ترتیب 2درصد و یک‌درصد نسبت به مدت مشابه افزایش یافته است. با این حال مقایسه فروش دلاری این صنعت در شهریور ماه امسال با 1402 نشان از نزول 32درصدی فروش این شرکت دارد. از میان 6خودروساز بورسی، «خساپا» عملکرد بسیار خوبی طی سال‌جاری از خود به ثبت رسانده و برترین خودروساز بورسی بوده است.

فروش 6 ماهه این شرکت 30درصد نسبت به مدت مشابه افزایش یافته است. از لحاظ دلاری نیز فروش این شرکت طی تابستان و 6 ماه نخست امسال به‌‌‌ترتیب رشد 11 و 14درصدی در مقایسه با مدت مشابه داشته است. اصلی‌‌‌ترین عامل درخشش شرکت سایپا در سال‌جاری، تغییر مدیرعامل این شرکت و درنتیجه تحول در استراتژی مدیریتی «خساپا» بوده که موجب بهبود چشمگیر سودآوری سایپا شده است.

به‌طور متوسط کاهش 11درصدی در سهام شرکت‌های «دارویی» بازار سرمایه از ابتدای سال‌جاری رقم خورده است. میزان درآمد فروش این صنعت طی شهریورماه امسال 9هزار و 107میلیارد تومان بوده که در مقایسه با شهریور سال گذشته یک‌درصد کاهش را تجربه کرده است. مقایسه فروش شهریورماه داروسازان با متوسط 1403 نشان می‌دهد که درآمد این صنعت در این ماه 4درصد تنزل یافته است. با وجود کاهش متغیرهای درآمدی داروسازان، در مقیاس فصلی فروش این صنعت رشد نسبی را تجربه کرده است. بر این اساس طی 6ماه نخست امسال، میزان فروش صنعت یادشده 57هزار و 101میلیارد تومان بوده که در مقایسه با مدت مشابه 14درصد افزایش را تجربه کرده است.

در فصل تابستان نیز فروش دارویی‌‌‌ها 28هزار و 354میلیارد تومان بوده که این میزان فروش در قیاس با تابستان سال گذشته 8درصد رشد داشته است. ارزیابی دلاری فروش دارویی‌‌‌ها نشان از کاهش همه‌جانبه درآمد این صنعت در مقیاس‌‌‌های مختلف دارد.

طی تابستان و 6ماه نخست سال‌جاری به‌‌‌ترتیب فروش دلاری داروسازان با کاهش 9 و صفر درصدی همراه بوده است. در شهریورماه امسال این نزول به اوج خود رسیده و فروش دلاری این صنعت با کاهش 19درصدی نسبت به شهریور 1402 همراه شده است. براساس ارزیابی به‌عمل‌آمده، عملکرد داروسازان در سال‌جاری تعریفی نداشته است.

با این حال در مقیاس تاریخی همواره طی نیمه دوم سال خصوصا در زمستان، دارویی‌‌‌ها افزایش نرخ دریافت می‌کنند و در نتیجه با افزایش سودآوری و بازدهی همراه می‌‌‌شوند.

ذکر این نکته ضروری است که در زمستان 1402 نیز پیش‌بینی می‌شد در دارویی‌‌‌ها جهش سودآوری رقم بخورد، اما این امر اتفاق نیفتاد. از میان 37نماد دارویی، شرکت «داوه» عملکرد بسیار خوبی در سال‌جاری داشته است. فروش این شرکت در شهریورماه و 6ماه نخست امسال به‌‌‌ترتیب رشد 219 و 92درصدی را نسبت به مدت مشابه تجربه کرده است. همچنین از لحاظ دلاری فروش این شرکت طی تابستان و 6ماه امسال جهش 92 و 67درصدی را نسبت به مدت مشابه تجربه کرده است.

در 6ماه نخست امسال، سهام شرکت‌های «لاستیک و پلاستیک» بازار سرمایه به‌طور میانگین رشد 14درصدی را تجربه کردند. میزان فروش این صنعت طی شهریورماه امسال 3هزار و 31میلیارد تومان بود که در قیاس با شهریور سال گذشته 51درصد افزایش یافته است. با این حال مقایسه درآمد شهریورماه تایرسازان با متوسط سال‌جاری نزول 5درصدی را نشان می‌دهد.

در مقیاس فصلی، فروش 6ماهه تایرسازان 19هزار و 83میلیارد تومان به ثبت رسیده که این میزان فروش در مقایسه با مدت مشابه 44درصد افزایش یافته است.

در تابستان نیز رکوردشکنی لاستیک‌‌‌سازان ادامه داشته و درآمد تابستان این صنعت با جهش 48درصدی نسبت به تابستان 1402 به 9هزار و 459میلیارد تومان رسیده است. از منظر دلار آزاد نیز فروش تایرسازان در مقیاس‌‌‌های مختلف بسیار خوب بوده است. فروش دلاری این صنعت در تابستان و 6ماه نخست امسال به‌‌‌ترتیب

 25 و 26درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش یافته است. طی ششمین ماه سال‌جاری نیز فروش دلاری لاستیک‌‌‌سازان 24درصد نسبت به شهریور 1402 رشد یافته است.

در مجموع سال 1403 یک سال پرسود برای تایرسازان بود؛ چرا که افزایش نرخ‌های پی در پی موجب شد تا درآمد این صنعت بهبود چشمگیری را تجربه کند. از میان 9نماد تایرساز بورسی، «پارتا» عملکرد درخشانی را طی سال‌جاری تجربه کرد. درآمد دلاری این شرکت در تابستان و 6ماه نخست امسال به‌‌‌ترتیب رشد 60 و 66درصدی را نسبت به مدت مشابه به ثبت رساند.

شرکت «پارتا» توانست فروش خود را در شهریورماه با افزایش 92درصدی به 268میلیارد تومان برساند. فروش تابستان و 6ماهه امسال شرکت مذکور به‌‌‌ترتیب رشد 90 و 89درصدی را نسبت به مدت مشابه آن در سال 1402 تجربه کرده است.

شرکت‌های تولیدکننده محصولات پاک‌‌‌‌کننده (شوینده) از ابتدای سال به‌طور متوسط 3درصد کاهش قیمت را تجربه کردند. فروش این صنعت در شهریورماه امسال یک‌هزار و 978میلیارد تومان بود که این میزان فروش در قیاس با شهریور سال قبل 11درصد کاهش یافته است.

همچنین مقایسه درآمد شهریورماه این صنعت با میانگین سال‌جاری نزول 11درصدی را نشان می‌دهد. در 6ماه نخست امسال مجموع درآمد شوینده‌‌‌ها 13هزار و 281میلیارد تومان به ثبت رسید که این میزان فروش در مقایسه با مدت مشابه 16درصد رشد داشته است. مقایسه فروش تابستان امسال شوینده‌‌‌ها با فصل دوم 1402 از رشد 12درصدی درآمد این صنعت خبر می‌دهد. در کنار ارزیابی متغیرهای درآمدی این صنعت از لحاظ ریالی، بررسی دلاری فروش شوینده‌‌‌ها وضعیت این صنعت را بهتر نمایان می‌کند. فروش دلاری این صنعت در تابستان و 6ماه نخست امسال به‌‌‌ترتیب کاهش 6درصدی و رشد 2درصدی را تجربه کرده است. طی شهریورماه این نزول به اوج خود رسیده و فروش دلاری این صنعت 27درصد کاهش یافته است.

اصلی‌‌‌ترین عامل حال بد شوینده‌‌‌‌سازها، کابوس قیمت دستوری این صنعت است. از آنجا که بخش عمده مواداولیه از طریق واردات تامین می‌شود، قیمت دستوری اجازه نمی‌‌‌دهد که فروش این صنعت همگام با هزینه‌‌‌ها رشد یابد و درنتیجه دودمان شوینده‌‌‌سازها به باد می‌رود. از میان 7نماد این صنعت، شرکت «قرن» عملکرد بسیار خوبی طی سال‌جاری داشته است. فروش دلاری این شرکت در تابستان و 6ماه نخست امسال به‌‌‌ترتیب رشد 20 و 26درصدی را تجربه کرده است. در شهریورماه امسال مجموع فروش دلاری «قرن» 49درصد نسبت به شهریور 1402 افزایش یافته است.

شرکت‌های «کاشی‌‌‌‌وسرامیک» بازار سرمایه از ابتدای سال به‌طور متوسط کاهش 5درصدی را تجربه کردند. فروش شهریورماه این صنعت 630میلیارد تومان بوده که در مقایسه با شهریور سال گذشته 6درصدی بهبود یافته است. مقایسه فروش این صنعت با میانگین سال‌جاری نشان می‌دهد که درآمد کاشی‌‌‌سازان در شهریورماه 9درصد نسبت به متوسط سال رشد یافته است. در مقیاس فصلی فروش 6ماهه این صنعت 3هزار و 469میلیارد تومان بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 11درصد رشد داشته است. فروش تابستان کاشی‌‌‌سازان یک‌هزار و 730میلیارد تومان به ثبت رسید که این میزان فروش در مقایسه با تابستان 1402 افزایش 2درصدی داشته است. از منظر دلار بازار آزاد فروش کاشی‌‌‌‌وسرامیکی‌ها طی تابستان و 6ماه نخست امسال به‌‌‌ترتیب نزول 14 و 3درصدی را تجربه کرده است.

 فروش دلاری شهریورماه نیز 13درصد نسبت به شهریور 1402 کاهش یافته است. اصلی‌‌‌ترین عامل نزول متغیرهای درآمدی شرکت‌های کاشی‌‌‌ساز را می‌‌‌توان رکود ساخت‌‌‌وساز دانست. در یک‌سال گذشته رکود ساخت‌‌‌وساز نه‌تنها بهبود نیافته، بلکه روز به‌روز بیشتر شده و این موضوع پیش از پیش موجب تعمیق رکود و کاهش تقاضا برای محصولات کاشی و سرامیک شده است.

از میان 6شرکت تولیدکننده کاشی بورسی، «کلوند» عملکرد بهتری داشته است. فروش دلاری این شرکت در تابستان و 6ماه نخست امسال به‌‌‌ترتیب رشد صفر و 10درصدی را تجربه کرده است. فروش دلاری شهریورماه «کلوند» با کاهش یک‌درصدی نسبت به شهریور 1402 همراه بود که نسبت به شرکت‌های هم‌‌‌گروه کمترین میزان کاهش را به ثبت رساند.

«قندوشکری‌‌‌ها» در 6ماه نخست امسال به‌طور میانگین 14درصد کاهش قیمتی را تجربه کردند. فروش شهریورماه این صنعت 674میلیارد تومان بود که در قیاس با شهریور سال گذشته رشد بسیار خوب 116درصدی را تجربه کرد. با این حال، مقایسه فروش شهریورماه با متوسط سال‌جاری نشان می‌دهد که فروش این صنعت 18درصد طی ششمین ماه سال کاهش یافته است. در 6ماه نخست امسال میزان درآمد کاشی‌‌‌سازان بورسی 4هزار و 950میلیارد تومان به ثبت رسیده که این میزان فروش در مقایسه با 6ماه آغازین 1402، 5درصد بهبود یافته است. درآمد تابستان این صنعت 2هزار و 786میلیارد تومان بوده که این میزان فروش در مقایسه با تابستان 1402 حدود 14درصد افزایش داشته است. با همه این تفاسیر، درآمد دلاری قندوشکری‌‌‌ها عملکرد ضعیفی به ثبت رسانده است. فروش دلاری تابستان و 6ماه نخست سال‌جاری صنعت یادشده به‌‌‌ترتیب کاهش 3 و 8درصدی را تجربه کرده است. از میان 12نماد قندوشکری بازار سرمایه شرکت «قشیر» عملکرد بی‌نظیری را طی سال‌جاری به ثبت رسانده است. فروش دلاری این شرکت در بازه تابستان و 6ماه نخست امسال به‌‌‌ترتیب 239 و 227درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته جهش یافته است. در شهریورماه نیز فروش دلاری شرکت «قشیر» با افزایش کم‌نظیر یک‌هزار و 11درصدی نسبت به شهریورماه 1402 همراه بوده است.