کابل شبکه (LAN Cable) به عنوان یکی از مهمترین اجزای زیرساخت شبکه، نقش حیاتی در برقراری ارتباطات، انتقال دادهها و بهبود عملکرد شبکه دارد. انتخاب صحیح کابل شبکه، به بهبود سرعت، پایداری و کیفیت ارتباطات کمک میکند. در این راهنما، به بررسی انواع کابل شبکه، ویژگیها، استانداردها و نکات مهم در انتخاب و خرید کابل شبکه میپردازیم.
انواع کابل شبکه
کابلهای شبکه به دو دسته اصلی تقسیم میشوند: کابلهای مسی (Twisted Pair) و کابلهای فیبر نوری (Fiber Optic). کابلهای مسی به دلیل قیمت مناسبتر و کاربرد گسترده، در بسیاری از شبکههای محلی (LAN) استفاده میشوند. اما هر دو نوع کابل، بسته به نیاز و محیط شبکه، کاربردهای مختلفی دارند.
کابلهای مسی (Twisted Pair)
این نوع کابلها به دو دسته اصلی تقسیم میشوند:
کابلهای UTP (Unshielded Twisted Pair):
بدون شیلد یا محافظ الکترومغناطیسی.
قیمت کمتر و نصب آسان.
مناسب برای محیطهای با نویز کم، مانند شبکههای اداری و خانگی
کابلهای STP (Shielded Twisted Pair) :
دارای محافظ الکترومغناطیسی (شیلد) برای کاهش نویز.
مناسب برای محیطهای صنعتی، مکانهایی با تداخل الکترومغناطیسی بالا.
کابلهای فیبر نوری (Fiber Optic)
ویژگیها: استفاده از نور برای انتقال دادهها، سرعت و پهنای باند بالا، بدون تأثیرپذیری از نویز الکترومغناطیسی.
کاربردها: شبکههای پرسرعت، دیتاسنترها، ارتباطات طولانی.
انواع:
سینگل مود: برای انتقال در فواصل طولانی.
مالتی مود: برای فواصل کوتاهتر و شبکههای محلی.
دستهبندی کابلهای مسی (Categories)
کابلهای شبکه مسی بر اساس استاندارد CAT (Category) دستهبندی میشوند که نشاندهنده سرعت و پهنای باند قابل پشتیبانی است. دستههای رایج عبارتاند از:
CAT5e:
سرعت انتقال: تا 1 گیگابیت بر ثانیه.
پهنای باند: 100 مگاهرتز.
کاربرد: شبکههای خانگی و اداری کوچک.
CAT6
سرعت انتقال: تا 1 گیگابیت بر ثانیه (تا 10 گیگابیت در فواصل کوتاه).
پهنای باند: 250 مگاهرتز.
کاربرد: شبکههای متوسط و دفاتر کاری.
CAT6a
سرعت انتقال: 10 گیگابیت بر ثانیه.
پهنای باند: 500 مگاهرتز.
کاربرد: دیتاسنترها و شبکههای پیشرفته.
CAT7
سرعت انتقال: تا 10 گیگابیت بر ثانیه.
پهنای باند: 600 مگاهرتز.
کاربرد: شبکههای حرفهای با نیاز به پهنای باند بالا.
CAT8
سرعت انتقال: تا 40 گیگابیت بر ثانیه.
پهنای باند: 2000 مگاهرتز.
کاربرد: شبکههای بسیار پیشرفته و ارتباطات کوتاه در دیتاسنترها.
موارد مهم در خرید کابل شبکه
هنگام خرید کابل شبکه باید به موارد زیر توجه کرد:
استاندارد و دستهبندی (Category):
بسته به نیاز و سرعت مورد نظر، دستهبندی مناسب را انتخاب کنید.
برای مصارف خانگی و اداری معمولی، کابلهای CAT5eو CAT6کافی هستند.
برای شبکههای پیشرفتهتر، از CAT6aو بالاتر استفاده کنید.
طول کابل
طول کابل باید با نیاز شبکه و فاصله بین تجهیزات مطابقت داشته باشد.
در صورت طولانیتر شدن کابل (بیش از 100 متر برای کابل مسی)، بهتر است از Repeater یا کابلهای فیبر نوری استفاده شود.
نوع شیلد (Shielding):
برای محیطهای پر نویز، از کابلهای STP یا FTP (دارای محافظ فویل) استفاده کنید.
برای محیطهای خانگی یا اداری، UTPکفایت میکند.
کیفیت ساخت و مواد بهکار رفته:
جنس روکش کابل: PVC برای محیطهای معمولی و LSZH (بدون هالوژن) برای محیطهای حساس به آتش و دود.
جنس هادی: کابلهای مسی با کیفیت معمولاً از مس خالص استفاده میکنند. از خرید کابلهایی با آلیاژ مس (CCA - Copper Clad Aluminum) خودداری کنید، زیرا کیفیت و دوام پایینتری دارند.
قیمت:
قیمت کابلها با توجه به دستهبندی، طول، شیلد و کیفیت ساخت متفاوت است.
هرچند که کابلهای ارزانتر وسوسهکننده هستند، اما انتخاب کابل با کیفیت بالاتر از مشکلات شبکه در آینده جلوگیری میکند.
پشتیبانی از PoE (Power over Ethernet):
اگر قصد استفاده از تجهیزات PoE مانند دوربینهای نظارتی، تلفنهای IP یا اکسسپوینتهای بیسیم را دارید، مطمئن شوید که کابل انتخابی از استاندارد PoE پشتیبانی میکند.
برندهای معتبر کابل شبکه
در بازار ایران، برندهای مختلفی از کابلهای شبکه موجود هستند. برخی از برندهای معتبر شامل موارد زیر هستند:
نگزنس
کابل شبکه لگراند
بلدن
اشنایدر
زیمنس
دی لینک
رفسنجان
سیمیا
سیمین البرز
یونیکام
شهید قندی
از جمله برندهای ایرانی کابل شبکه می توان به برندهای:
تست و اطمینان از کیفیت کابل
پس از خرید کابل، بهتر است از ابزارهای تست کابل برای اطمینان از کیفیت ساخت و عملکرد آن استفاده کنید. این تستها شامل تست تداوم اتصال (Continuity)، تست تداخل (Cross Talk) و تست انتقال داده هستند.
کابلهای پیشساخته یا سفارشی
کابل پچ کورد (Patch Cable): برای مصارف خانگی و اداری کوچک، از کابلهای آماده با طول مشخص استفاده کنید.
کابل سفارشی (Bulk Cable): برای پروژههای بزرگ، کابلهای متراژ بالا تهیه کرده و خودتان یا متخصص شبکه آنها را به طول و اندازه مناسب برش زده و سرکابل بزنید.
جمعبندی
انتخاب صحیح کابل شبکه به نوع نیاز، سرعت و پهنای باند مورد نظر، محیط استفاده و بودجه بستگی دارد. با توجه به دستهبندی کابلها، استانداردها و ویژگیهای فنی، بهترین انتخاب را برای شبکه خود داشته باشید تا از مشکلاتی مانند کندی، نویز و قطعیهای ناگهانی جلوگیری کنید.