عصر ایران- نویسندگان متاآنالیز دریافتند که مصرف دوز متوسط 3320 واحد بین المللی (IU) ویتامین دی در روز (حدود 83 میکروگرم) با فواید قابل توجه متابولیک قلبی در ارتباط است. این مزایا شامل کاهش فشار خون سیستولیک و دیاستولیک، سطح کلی کلسترول، هموگلوبین A1C؛ نشانگر دیابت نوع 2، گلوکز خون ناشتا و انسولین هستند.(پیش از هر گونه مصرف مکمل ویتامین دی حتما با پزشک متخصص مشورت کنید)
محققان از چین و آمریکا جزئیات 99 کارآزمایی تصادفی و کنترل شده (RCT) را که تا 26 مارس 2024 منتشر شده بود، بررسی کردند. این کارآزمایی ها شامل 17656 شرکت کننده بودند و میان جمعیت های مختلف در مکان های متفاوت در سراسر جهان انجام شدند.
یکی از مؤلفه های کلیدی این متاآنالیز فهرست بندی تفاوت های موجود بین RCT ها بود که ممکن است بتواند نتایج متفاوت آنها را به خوبی توضیح دهد. هنگامی که این تفاوت ها درک شوند، نویسندگان متاآنالیز می توانند دادههای RTC ها را به شیوه ای متعادل تر و دقیق تر، از نو تحلیل و با یکدیگر مقایسه کنند.
بدین ترتیب یافته های به دست آمده کمتر تحت تاثیر اختلافات و جهت گیری های مختلف قرار می گیرند. همین موضوع سبب شد تا چند مورد ویژه مربوط به جمعیت های خاص در این مطالعه ظاهر شوند. محققان دریافتند مکمل ویتامین دی بیشترین فایده را برای افراد غیرغربی، افرادی با سطوح پایین تر ویتامین دی در گردش خون، افراد با BMI (شاخص توده بدنی) زیر 30 و افراد 50 ساله و بالاتر دارد.
این مطالعه توسط مجله Engineering در اختیار علاقه مندان قرار گرفته است.
چرا یافته های قبلی در مورد ویتامین دی متناقض بوده اند؟
دکتر سیمین لیو، استاد اپیدمیولوژی، جراحی و پزشکی در دانشگاه تحقیقاتی خصوصی بسیار معتبر براون آمریکا و نویسنده مسئول این متاآنالیز، مسیرهایی را شرح داد که در نتیجه آنها RCT ها با یکدیگر متفاوت شده و باعث می شوند که هر یک به نتایج متناقضی برسند.
او افزود: «چند منبع اصلی ناهمگونی در مطالعات قبلی که منجر به یافته های متناقض در حیطه ارتباط مکمل های ویتامین دی با عوامل خطر متابولیک قلبی شدند، شامل زمینه های قومیتی، سن، وزن بدن و سطوح کلسیفدیول در گردش شرکت کنندگان در هنگام ثبت نام بودند».
بر اساس مطالعه ای که از طریق وب سایت کتابخانه ملی پزشکی آمریکا قابل دسترسی است، سطح سرمی کلسیفدیول؛ پیش هورمونی از فرم فعال ویتامین دی که در خون در گردش است، قابل اعتمادترین شاخص کل ویتامین دی در بدن محسوب می شود، از جمله ویتامین دی تولید شده به طور طبیعی و دریافت شده از مکمل های غذایی.
علاوه بر این، ویتامین دی مزایای متعددی نیز در راستای حفظ سلامت استخوان، عملکرد عضلات و کاهش التهاب به همراه دارد. از این رو محققان معتقد هستند که اثرات مثبت احتمالی آن بر فشار خون، دیابت و لیپیدها نیز ارزش بررسی بیشتر خواهند داشت.
چرا برخی از افراد به ویتامین دی بیشتری نیاز دارند؟
لیو گفت: «غیرغربیها سطح ویتامین دی در گردش نسبتا پایین تری دارند و بنابراین احتمال بالاتری وجود دارد که بتوانند از مکمل های روزانه ویتامین دی نفع بیشتری ببرند. همین امر در مورد افرادی که BMI آنها کمتر از 30 است نیز صادق خواهد بود.»
وی افزود: "به طور مشابه، سطح ویتامین دی سرمی با افزایش سن کاهش می یابد که ممکن است تاثیر قابل توجه بهبود متابولیک قلبی مشاهده شده با مکمل های ویتامین دی در افراد 50 ساله و بالاتر را توضیح دهد."
رویکرد شخصی به مصرف ویتامین دی
لیو توضیح می دهد که حتی با وجود ارتباط مثبتی که بین دوز 3320 واحد بین المللی ویتامین دی در روز و سلامت دستگاه قلبی عروقی برای بسیاری از افراد مشاهده شده است، باز هم تفاوت های قوم شناختی در متاآنالیز ما نشان می دهند: «حقیقتا نمی توان برای همه نسخه ای یکسان پیچید و ممکن است یک دوز واحد برای همه افراد مناسب نباشد».
لیو ادامه داد: «دستیابی به سطوح بهینه ویتامین دی برای سلامت قلبی و متابولیک مستلزم ارزیابی دقیق پیشینه قومی فرهنگی و ویژگی های بیولوژیکی هر فرد به منظور اجرای استراتژی های مداخله شخصی است.»
وی خاطرنشان کرد که طبق یافته های این متاآنالیز، افراد چاق و دارای سطوح پایین کلسیفدیول به احتمال زیاد به دوزهای بالاتر ویتامین دی و همچنین به مدت طولانی تر نیاز دارند.
بدیت ترتیب ممکن است لازم باشد دوزهای بالاتر ویتامین دی را با مدت زمان مداخله طولانی تر آزمایش کنیم تا ببینیم که آیا پیامدهای سلامت قلبی و متابولیک در جمعیت های مختلف با متغیرهای شناسایی شده در مطالعه ما متفاوت هستند یا خیر: یعنی پس زمینه قومی فرهنگی، سن، وزن بدن، و سطح کلسیفدیول در گردش خون شرکت کنندگان هنگام ثبت نام در مطالعه.
منابع غنی از ویتامین دی
در فصول بهار و تابستان اکثر مردم باید بتوانند تمام ویتامین دی مورد نیاز خود را از نور خورشید تامین کنند. بدن ویتامین دی را از نور مستقیم خورشید روی پوست هنگامی که بیرون از خانه هستیم، تولید می کند. اما در فصول پاییز و زمستان ویتامین دی کافی از نور خورشید تولید نمی شود.
ویتامین دی در عین حال در تعداد کمی از انواع غذاها نیز یافت می شود. این منابع عبارت اند از:
- ماهی های روغنی مانند سالمون، ساردین و شاه ماهی
- گوشت قرمز
- زرده تخم مرغ
- غذاهای غنی شده مانند غلات صبحانه
یکی دیگر از منابع ویتامین دی مکمل های دارویی است که در داروخانه های سراسر کشور به فروش می رسند.