رئیس کنفدراسیون صنعت آب: از ناترازی آب عبور کردیم و وسط بحران هستیم

رئیس کنفدراسیون صنعت آب گفت: در دنیا شاخص فالکوم‌مارک را برای تعیین ناترازی آب در یک منطقه داریم بر اساس این شاخص نباید بیش از 40 درصد منابع آب تجدیدپذیر را مصرف کنیم وقتی در یک حوضه بالای 90 درصد آب تجدیدپذیر را مصرف می‌کنیم یعنی اینکه نه تنها از ناترازی عبور کرده‌ایم، بلکه وسط بحران قرار داریم.

 

رضا حاجی‌کریم در گفت‌وگو با اقتصادی ایلنا، درباره اوضاع آب در تهران و راهکارهای عبور از شرایط چالش آبی  اظهار داشت: ما در الگوی متوسط کشوری حدود 89 درصد آب را در بخش کشاروزی مصرف می‌کنیم اما در تهران به این شکل نیست، ما در این شهر 70 درصد منابع آبی را به مصرف شرب می‌رسانیم یعنی کوچکترین صدمه و غفلت ممکن است منجر به تبعات شدیدی شود.

 

 

وی افزود: در دنیا شاخص فالکوم‌مارک را برای تعیین ناترازی آب در یک منطقه داریم بر اساس این شاخص نباید بیش از 40 درصد منابع آب تجدیدپذیر را مصرف کنیم وقتی در یک حوضه بالای 90 درصد آب تجدیدپذیر را مصرف می‌کنیم یعنی اینکه نه تنها از ناترازی عبور کرده‌ایم، بلکه وسط بحران قرار داریم.

 

 

رئیس کنفدراسیون صنعت آب درباره راهکار عبور از مشکل آب در تهران و مقوله جابجایی پایتخت گفت: مجموعه گسترده‌ای از اقدامات برای حل مشکل آب تهران قابل اجرا است، اما در هیچ یک از این اقدامات مقوله جابجایی پایتخت نمی‌گنجد زیرا حجم عظیمی از مستحدثات و زیرساخت ایجاد کرده‌ایم، توسعه اقتصادی را در تهران رقم زده‌ایم و جمعیت را ساکن کرده‌ایم که اکنون تصمیم به تغییر پایتخت پرداختن به حل مسئله نیست پاک کردن صورت مسئله است.

 

وی تصریح کرد: در کل موضوع جابجایی پایتخت نه مشکل آب را حل می‌کند و نه اینکه با بضاعت فعلی سرمایه‌گذاری که داریم اصلا امکان انجام آن را داریم بنابراین باید بدنبال راه‌حل‌های شدنی باشیم بعبارت دیگر مهم‌ترین راهکار اینکه اقدامات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری راه اصلاح وضع موجود آب تهران است.

 

 

حاجی‌کریم افزود: در دنیا راه‌حل‌های مختلفی برای حل مشکل کم‌آبی دنبال می‌کنند مسئله شهرهایی که حاصل جمع مصرف آب‌شان صفر است به موضوع به استفاده مجدد از پساب برمی‌گردد و یا شهرهای اسفنجی که آب را به داخل سفره های زیرزمینی هدایت می‌کنند به این ترتیب که در کشورهای مختلف دنیا از جمله اروپا آسفالت اسفنجی که قابلیات جذب آب دارد را جایگزین آسفالت‌های قدیمی می‌کنند یعنی آب را به سفره‌های زیرزمینی هدایت می‌کنند و این در حالی است که ما کف همین تعداد معدود رودخانه‌هایی را که در تهران داریم سیمان کرده‌ایم و درواقع و به حریم رودخانه‌ها تعدی کردیم و یا به جای اینکه به صورت پراکنده نسبت به احداث تصفیه‌خانه فاضلاب اقدام و نسبت به بازتخصیص، استفاده مجدد و بازچرخانی فاضلاب اقدما کنیم همه فاضلاب این ابرشهر کلان 800 کیلومتر مربعی را در دو نقطه یعنی فیروزبهرام و جنوب شهرری متمرکز کرده‌ایم و این باعث شده پدیده فرونشست را در مناطق مختلف شهر شاهد باشیم ضمن اینکه این اقدام منجر به این شده که حجم زیادی پساب در جنوب شرق و جنوب غرب پایتخت داشته باشیم که مدیریت آن هم معضل دیگری است.

 

 

وی بیان داشت: مجموعه اقدامتی که می‌توانیم برای بهبود وضعیت آب تهران انجام دهیم اقداماتی است که هم جنبه نرم‌افزاری و هم سخت‌افزاری دارد، ما در تهران 30 درصد هدررفت آب از شبکه داریم در حال که در دنیا این نرم بسیار کمتر است، مثلا در شهری مثل مکزیکوسیتی زمانی تلفات آب 29 درصد بوده اما امروز به 8 درصد رسیده است.

 

 

رئیس کنفدراسون صنعت آب ادامه داد: ما آب به حساب نیامده داریم و فرهنگ عدم کاهش مصرف آب نیز در ما نهادینه شده است ما به کودکانمان آموزش ندادیم که آب را کم مصرف کنند و حتی به غلط این را هم جا انداخته‌ایم که میزان مصرف شرب بالا نیست و آنچه مصرف آب را بالا برده بخش کشاورزی است، این موضوع گول‌زننده است و تبعات عجیبی در پی دارد.

 

 

وی درباره استفاده از راهکارهایی مثل احداث پنل خورشیدی روی سدها برای جلوگیری از تبخیر گفت: ما امکان اجرای این پروژه‌های این چنینی را داریم اما ابتدا باید بدانیم چولگی مصرف در کدام بخش است، سپس به این بخش بیشتر بپردایم، ما اکنون در تهران 30 درصد تلفات آب از شبکه داریم یعنی آب از رودخانه‌های طالقان و کرج و سد ماملو لار وارد تهران می‌کنیم، چاه‌های عمیقی در داخل و خارج از شهر حفر کرده‍‌ایم و آب را به تهران می‌رسانیم بعبارت دگیر دشت‌های مختلفی مثل شهریار، ورامین و قزوین را خشک و آب را برای تامین شرب تهران انتقال داده و مجددا 30 درصد همین آب شرب را هدر داده و از دسترس خارج می‌کنیم و این با هیچ منطقی توجیه‌پذیر نیست.

 

 

حاجی‌کریم بیان داشت: ما باید چند کار را با هم انجام دهیم اولا در زمینه کاهش هدررفت مصرف، کاهش آب به حساب نیامده، کاهش آب بدون درآمد اقدام کنیم دوم تغییر فرهنگ مصرف آب است اکنون نرم مصرف آب در تهران طبق آنچه وزارت نیرو اعلام کرده 130 لیتر برای هر شهروند است اما آنچه به مصرف می‌رسد بیش از 200 لیتر است، وزارت نیرو جریمه می‌کند، پول آب را تصاعدی حساب کرده و پلکانی دریافت می‌کند اما این چاره کار نیست، سوال این است که این پولی که دریافت می‌کنیم هزینه خسارتی که به اکوسیستم کل این حوضه آبی وارد می‌شود را پوشش می‌دهد؟ بنابراین نباید با نگاه درآمدی به آن بپردازیم.

 

 

به گفته وی؛ اکنون یک راهکار بیشتر برای مواجهه با این قضیه نداریم و آن اینکه کاهش هدررفت آب در تهران نیاز به سرمایه‌گذاری حدود 80 همتی دارد؛ مشخص است که دولت اعتباری در اختیار ندارد زیرا ناترازی مالی شدید داریم و بودجه عمرانی تقریبا در حال حذف شدن است و فقط تعدیل پروژه‌ها را پوشش می‌دهد در این فضا تنها گزینه اینکه در امکان سرمایه‌گذاری توسط بخش خصوصی تسهیل‌گری کنیم.