ایمپلنت شبکیه شرکت «ساینس کورپوریشن»(Science Corporation) به برخی از افرادی که بینایی مرکزی خود را از دست داده بودند امکان مطالعه، بازی و تشخیص چهرهها را بازگرداند.
به گزارش ایسنا، برای سالها، افرادی که در این فرآیند شرکت کردند، دید مرکزی خود را از دست داده بودند. دید مرکزی به افراد اجازه میدهد حروف، چهرهها و جزئیات را به وضوح ببینند. سلولهای دریافت کننده نور در چشمان آنها رو به زوال بود و به تدریج دید آنها را تار میکرد.
به نقل از وایرد، با این وجود، پس از دریافت ایمپلنت چشمی آزمایشی به عنوان بخشی از یک کارآزمایی بالینی، برخی از شرکت کنندگان در مطالعه اکنون میتوانند به اندازه کافی خوب ببینند که از روی کتاب بخوانند، بازی کنند و با وجود نابینایی جدول کلمات متقاطع را پر کنند. این شرکتِ رابط مغز و رایانه، مستقر در کالیفرنیا که این ایمپلنت را توسعه میدهد، نتایج اولیه را این هفته اعلام کرد.
زمانی که مکس هوداک(Max Hodak)، مدیر عامل ساینس و رئیس سابق نورالینک، وقتی برای اولین بار ویدیویی از یک بیمار نابینا را دید که در حین استفاده از ایمپلنت مشغول خواندن بود، حیرت زده شد. این باعث شد که شرکتش را در سال 2021 پس از ترک نورالینک تاسیس کند و اوایل امسال این فناوری را به دست آورد.
این ایمپلنت که پریما(Prima) نامیده میشود از یک تراشه مربع دو میلیمتری تشکیل شده است که با جراحی در زیر شبکیه، پشتیترین قسمت چشم، در یک جراحی 80 دقیقهای قرار داده میشود. یک عینک با دوربین، اطلاعات بصری را ثبت میکند و الگوهای نور مادون قرمز را بر روی تراشه، که دارای 378 پیکسل انرژی نور است، میتاباند. این تراشه که مانند یک صفحه خورشیدی کوچک عمل میکند، نور را به الگوی تحریک الکتریکی تبدیل میکند و آن سیگنالهای الکتریکی را به مغز میفرستد. سپس مغز آن سیگنالها را به عنوان تصویر تفسیر میکند و فرآیند دید طبیعی را شبیهسازی میکند.
تلاشهای دیگری نیز برای بازگرداندن بینایی با تحریک الکتریکی شبکیه صورت گرفته است. این دستگاهها توانستهاند لکههایی از نور به نام فسفن را در میدان دید افراد ایجاد کنند که مشابه تابشهایی روی صفحه رادار است. آنها برای کمک به مردم برای درک افراد و اشیاء به صورت نقاط سفید کافی هستند، اما نتیجه شباهت کمی به دید طبیعی دارد.
نورالینک و برخی دیگر از شرکتها قصد دارند چشم را به طور کامل دور بزنند و به جای آن قشر بینایی مغز را تحریک کنند.
هوداک میگوید که پریما با دیگر ایمپلنتهای شبکیه در توانایی در ارائه دید مناسب یا درک اشکال، الگوها و سایر عناصر بصری اشیاء متفاوت است. با این حال، آنچه کاربران میبینند، دید «عادی» نیست. آنها رنگ نمیبینند. در عوض، آنها یک تصویر پردازش شده را با رنگ زرد میبینند.
در این کارآزمایی افراد مبتلا به آتروفی جغرافیایی که شکل پیشرفتهای از تباهی لکه زرد وابسته به سن است و باعث از دست دادن تدریجی بینایی مرکزی میشود، ثبتنام کرد. افراد مبتلا به این عارضه همچنان دید محیطی دارند اما نقاط کوری در دید مرکزی خود دارند که خواندن، تشخیص چهرهها یا دیدن در نور کم را دشوار میکند.
در این بیماری، سلولهای تخصصی به نام گیرندههای نوری در طول زمان آسیب میبینند. گیرندههای نوری که در پشت شبکیه قرار دارند، نور را به سیگنالهایی تبدیل میکنند که به مغز ارسال میشود. گیرندههای نوری از بین میروند اما شبکیه تا حد زیادی حفظ میشود. در رویکرد ما، ایمپلنت جای گیرندههای نوری را میگیرد.
در این کارآزمایی، 38 شرکت کننده اولیه 60 ساله و بیشتر در بریتانیا و اروپا ثبتنام کردند، اما شش نفر قبل از پایان یک سال، مطالعه را ترک کردند. برای اندازهگیری بهبود در حدت یا وضوح بینایی، محققان از نمودار چشمی کلاسیک استفاده کردند. داوطلبان با حدت بینایی متوسط 20/450 شروع به کار کردند. حدت بینایی طبیعی 20/20 در نظر گرفته میشود و در ایالات متحده کوری قانونی با عدد 20/200 یا بدتر تعریف میشود.
پس از یک سال، 32 نفری که در کارآزمایی ماندند، توانستند تقریبا پنج خط بیشتر در نمودار بینایی یا 23 حرف را بخوانند، در مقایسه با آنچه در ابتدای مطالعه میتوانستند که برای بهبود بینایی آنها به طور متوسط تا 20/160 کافی بود. برخی از شرکتکنندگان حتی میتوانند با استفاده از قابلیت بزرگنمایی داخلی ایمپلنت، با دقت 20/63 ببینند. در حالی که اکثر شرکتکنندگان پس از یک سال بهبود قابلتوجهی را مشاهده کردند، این روش درمانی برای پنج شرکت کننده اصلا فایدهای نداشتند.
جیمز ویلند(James Weiland)، مهندس زیست پزشکی و چشم پزشک در دانشگاه میشیگان که در این مطالعه شرکت نداشت، میگوید: نتایج بسیار چشمگیر هستند. با این حال، او خاطرنشان میکند که دادههای اولیه شامل این نمیشود که آیا شرکتکنندگان در حین انجام وظایف بینایی در آزمایش از ویژگی بزرگنمایی استفاده میکردند یا خیر. او میگوید که این اهمیت دارد زیرا روشن کردن عملکرد بزرگنمایی کاری است که کاربر باید به صورت دستی انجام دهد و طبیعی بودن روند دیدن با ایمپلنت را کاهش میدهد.
این یک گام رو به جلو برای پروتزهای شبکیه است. سخنگوی ساینس کورپوریشن میگوید شرکتکنندگان میتوانند در صورت نیاز، از ویژگی بزرگنمایی استفاده کنند، اما جزئیاتی درباره تعداد دفعات استفاده از آن در طول دوره مطالعه ارائه نکرد.