واکنش رهبران جهان به بازگشت ترامپ

رهبران جهان محتاطانه و توام با نگرانی سیل پیام های تبریک خود را روانه ترامپ کرده اند.

به گزارش عصرایران به نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس،  رای رای دهندگان ایالات متحده قاطع تر از آن چیزی بود که اکثر نظرسنجی ها و صاحب نظران پیش بینی کرده بودند. اکنون جهان منتظر است تا ببیند آیا انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهوری آمریکا برای بار دوم به همان اندازه که بسیاری از متحدان آمریکا از آن می ترسند، بی ثبات کننده خواهد بود.

ترامپ در یک سخنرانی پس از مسجل شدن پیروزی اش قبل از اعلان رسمی آن، متعهد شد که "کشورش را در اولویت قرار دهد" و "عصر طلایی" را برای آمریکا رقم بزند.

در دوره اول ریاست ترامپ، بسیاری از متحدان دیرینه آمریکا از توهین ها و مواضع او رنجیده بودند. بازگشت دوباره او به کاخ سفید، پیامدهای بزرگی برای همه چیز از تجارت جهانی گرفته تا تغییرات آب و هوایی و بحران ها و درگیری های متعدد در سراسر جهان دارد.

ترامپ متعهد شده است که جنگ تعرفه ای با چین، رقیب اقتصادی و راهبردی در حال رشد ایالات متحده را تشدید کند. در منطقه "خاورمیانه"، ترامپ بدون بیان چگونگی، به پایان دادن به درگیری‌های بین اسرائیل، حماس و حزب‌الله متعهد شده است. او همچنین متعهد شده است که جنگ روسیه و اوکراین را ظرف 24 ساعت پس از آغاز به کار پایان دهد - چیزی که اوکراین و حامیانش از آن بیم دارند که چنین شرایط ختم جنگی، مطلوب مسکو باشد.

واکنش برخی از رهبران جهان به پیروزی ترامپ:

"مارک روته"، دبیرکل ناتو به ترامپ تبریک گفت و اعلام کرد: "من مشتاقانه منتظر همکاری مجدد با او برای پیشبرد صلح از طریق قدرت ناتو هستم" در مواجهه با "تعداد فزاینده چالش‌های جهانی" از جمله "همسویی فزاینده چین و روسیه و کره شمالی و ایران."

ترامپ در اولین دوره ریاست جمهوری خود از منتقدان جدی "سازمان پیمان آتلانتیک شمالی" (ناتو) بود و سایر اعضای آن را به عدم پرداخت هزینه های تامین امنیت متهم کرد. او در اوایل سال جاری گفت که ایالات متحده از اعضای ناتو که به تعهدات افزایش هزینه های مخارج دفاعی عمل نمی کنند، دفاع نخواهد کرد. ترامپ از متحدان اروپایی می‌خواهد که هزینه‌های نظامی خود را افزایش دهند تا کمتر به بازدارندگی آمریکا تکیه کنند، اما برخی از رهبران و دیپلمات‌های اروپایی ابراز نگرانی کرده‌اند که او اساسا تعهدی به ناتو ندارد.

روته بر این نکته مثبت تاکید کرد و ترامپ را به خاطر کارش در متقاعد کردن کشورهای عضو به افزایش هزینه‌های دفاعی تحسین کرد و گفت که ناتو اکنون "قوی‌تر، بزرگ‌تر و متحدتر است."

نگرانی وجودی برای اروپایی‌ها این بوده است که چه اتفاقی برای اوکراین می‌افتد، چه بر سر امنیت اروپا می‌آید، چه بر سر تعهد آمریکا به ناتو می‌آید؟ "لزلی وینجاموری" مدیر برنامه ایالات متحده و آمریکا در اندیشکده "چتم هاوس" لندن گفت: "آیا آمریکا در کنار اروپا خواهد بود؟"

ایالات متحده تا حد زیادی بزرگترین حامی نظامی اوکراین در مبارزه با تهاجم روسیه است، اگرچه دولت بایدن در برابر فشار "ولودمیر زلنسکی" برای انجام کمک های بیشتر مقاومت کرد. زلنسکی نیز مانند روته گفت که از رویکرد "صلح از طریق قدرت" ترامپ استقبال می کند.

زلنسکی در شبکه‌های اجتماعی نوشت: "این دقیقا همان اصلی است که عملا می‌تواند صلح عادلانه را در اوکراین نزدیک‌تر کند.. امیدوارم که با هم آن را عملی کنیم. ما مشتاقانه منتظر دوره ای از ایالات متحده آمریکا قدرتمند تحت رهبری قاطع پرزیدنت ترامپ هستیم."

زلنسکی بعدا نوشت که با ترامپ صحبت کرده و به او به خاطر "پیروزی قاطعانه تاریخی‌اش" تبریک گفته است - مبارزات انتخاباتی فوق‌العاده‌اش این نتیجه را ممکن کرد. من خانواده و تیم او را به خاطر کار بزرگشان تحسین کردم. ما توافق کردیم که گفت‌وگوی نزدیک را حفظ کرده و همکاری خود را پیش ببریم."

ترامپ هنوز هیچ تبریکی از مسکو دریافت نکرده، جایی که سخنگوی ولادیمیر پوتین، دیمیتری پسکوف، اعلام کرد که روسیه و ایالات متحده آمریکا در "پایین ترین نقطه تاریخی روابط"  خود هستند.

تبریک های اروپایی اختلافات عمیق را پنهان می کند

رهبران اروپایی حتی قبل از اعلام رسمی پیروزی ترامپ - عجله کردند تا به ترامپ تبریک بگویند - برخی زودتر از دیگران.

"کراستارمر" نخست‌وزیر بریتانیا، آن را یک پیروزی تاریخی در انتخابات خواند و گفت: "انگلیس و ایالات متحده به عنوان نزدیک‌ترین متحدان، به همکاری با یکدیگر برای حفاظت از ارزش‌های مشترک آزادی و دموکراسی ادامه خواهند داد."

مانند دولت‌های متحد ایالات متحده در سراسر جهان، دولت چپ میانه استارمر برای ایجاد روابط با ترامپ و تیمش سخت کار کرده است. استارمر در ماه سپتامبر با ترامپ در برج ترامپ شام خورد.

"امانوئل مکرون" رئیس‌جمهوری میانه‌روی فرانسه نیز به ترامپ تبریک گفت. "اولاف شولتز" صدراعظم سوسیال دموکرات آلمان نیز به ترامپ تبریک گفت و گفت که او خواستار ادامه روابط نزدیک است، حتی اگر "مطمئنا بسیاری از چیزها در دولت تحت رهبری دونالد ترامپ متفاوت باشد."

"جورجیا ملونی" نخست‌وزیر ایتالیا، که دولت راست افراطی او از جهاتی از نظر سیاسی به ترامپ نزدیک است، گفت ایتالیا و ایالات متحده "پیوند راهبردی" دارند "که من مطمئن هستم که اکنون آن را حتی بیشتر تقویت خواهیم کرد."

رهبران اروپایی مایلند تاکید کنند که روابط فراآتلانتیکی فراتر از سیاستمداران منفرد است، اما تمایلات اقتصادی حمایت گرایانه ترامپ باعث نگرانی شده است. او در آخرین دوره ریاست جمهوری خود بر فولاد و آلومینیوم اروپا تعرفه وضع کرد و اقتصاد این اتحادیه را متلاطم کرد.

"اورسولا فون در لاین" رئیس کمیسیون اروپا، تاکید کرد که اتحادیه اروپا و ایالات متحده "با مشارکت واقعی بین مردم ما، که 800 میلیون شهروند را متحد می کند، متعهد هستند. بیایید با هم روی یک شراکت فراآتلانتیکی کار کنیم که همچنان برای شهروندان ما ارائه می دهد."

در همین حال، سیاستمداران پوپولیست اروپا از پیروزی ترامپ استقبال گرم تری کردند. 

"ویکتور اوربان" نخست وزیر ملی گرای مجارستان که روز پنج شنبه در بوداپست نشستی برای حدود 50 رهبر اروپایی برگزار می کند، گفت: "آنها او را به زندان تهدید کردند، اموالش را گرفتند، می خواستند او را بکشند... و او همچنان پیروز شد."

خاورمیانه آشفته منتظر اقدامات ترامپ است

ترامپ در اولین دوره ریاست جمهوری خود برای بازسازی خاورمیانه از طریق آشتی دادن اسرائیل و عربستان سعودی تلاش کرد و اکنون همه نگاه ها به نحوه مداخله او در درگیری های شدید منطقه بین اسرائیل و حماس در غزه و اسرائیل و حزب الله در لبنان - و حامی اصلی این دو گروه یعنی ایران است.

بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل پیروزی ترامپ در انتخابات را "بزرگترین بازگشت تاریخ" خواند.

او در ایکس نوشت:" بازگشت تاریخی شما به کاخ سفید آغازی جدید برای آمریکا و تعهد مجدد قدرتمندی به اتحاد بزرگ بین اسرائیل و آمریکا است. این یک پیروزی بزرگ است." 

ترامپ و نتانیاهو در دوره اول ریاست‌جمهوری ترامپ، روابط تنگاتنگی داشتند، اما زمانی که نتانیاهو به رئیس‌جمهور جو بایدن برای پیروزی در سال 2020 تبریک گفت، روابط تیره‌تر شد.

حلقه نزدیک نتانیاهو امیدوار است که ترامپ به اسرائیل اجازه دهد در برابر دشمنانش آزادی عمل بیشتری داشته باشد، اما رئیس جمهور منتخب به طور مشهور غیرقابل پیش بینی است و رهبر اسرائیل در داخل با مخالفت شدید روبرو می شود. او روز سه شنبه "یوآو گالانت" وزیر دفاع محبوب کابینه را برکنار کرد، اقدامی غافلگیرکننده که باعث اعتراض در سراسر اسرائیل شد.

حماس در بیانیه ای کوتاه گفت: موضع ما در قبال دولت جدید آمریکا به مواضع و رفتار عملی آن در قبال مردم فلسطین، حقوق مشروع و آرمان عادلانه آنها بستگی دارد.

واشنگتن یکی از میانجی‌های کلیدی مذاکرات آتش‌بس تا کنون ناموفق غزه است. 

"عبدالفتاح السیسی" رئیس جمهوری مصر، یکی دیگر از بازیگران کلیدی در تلاش‌های صلح منطقه‌ای که روابط نزدیکی با ترامپ در دوره نخست او داشت، گفت که مصر مشتاق است برای دستیابی به صلح و حفظ ثبات در منطقه با هم متحد شوند.

دیگر رهبران آفریقا، از جمله "سیریل رامافوزا" رئیس جمهوری آفریقای جنوبی و "بولا تینوبو" رئیس جمهوری نیجریه، نیز به ترامپ پیام تبریک فرستادند.

چالش چین همچنان ادامه دارد

"شی جین پینگ" رهبر چین در پیام تبریکی به ترامپ از آمریکا و چین خواست تا اختلافات خود را مدیریت کرده و در دوره جدیدی با یکدیگر کنار بیایند.

به گفته رسانه های دولتی چین، او به ترامپ گفت که تاریخ نشان داده است که هر دو طرف از همکاری سود می برند و از رویارویی ضرر می کنند.

اما تحلیلگران در چین بدبین بودند و به احتمال تشدید جنگ تعرفه ها و تشدید رویارویی بر سر تایوان اشاره کردند.

"دا وی" مدیر مرکز امنیت و استراتژی بین‌المللی در دانشگاه "تسینگ‌هوا" در پکن گفت: "همه چیز تاریک نیست، اما چالش‌ها بیشتر از فرصت‌ها هستند. چالش ها واضح و مشخص هستند اما در مورد فرصت ها، ما هنوز آنها را به وضوح نمی بینیم."

مناقشات طولانی مدت ارضی در دریای جنوبی چین یک خط گسل در رقابت آمریکا و چین در آسیا است و احتمالا یک نگرانی اصلی سیاست خارجی برای رئیس جمهوری بعدی آمریکا باقی خواهد ماند.

رهبران آسیایی که از نفوذ فزاینده چین و برنامه هسته‌ای کره شمالی نگران بودند، پیام‌های تبریک خود را روانه ترامپ  کردند.

"شیگرو ایشیبا" نخست وزیر ژاپن گفت: "امیدوارم با رئیس جمهوری منتخب ترامپ همکاری نزدیک داشته باشم تا ائتلاف و روابط ژاپن و ایالات متحده را به سطوح بالاتر ارتقاء دهم."

" یون سوک یول" رئیس جمهوری کره جنوبی نیز گفت روابط کره و ایالات متحده ائتلاف تحت رهبری قوی ترامپ "درخشش بیشتری خواهد داشت."

اما "فیلیپس اوبراین" استاد مطالعات استراتژیک در دانشگاه سنت اندروز، گفت که متحدان واشنگتن در اقیانوس هند و اقیانوس آرام، از جمله ژاپن، کره جنوبی، تایوان و حتی استرالیا، "دیگر نمی‌توانند به دنبال ایالات متحده به عنوان یک شریک دفاعی قابل اعتماد باشند."

همسایگان به روابط خوب امیدوارند

همسایگان ایالات متحده در قاره آمریکا (آمریکای لاتین)، که برخی از آنها تحت تاثیر سیاست های نادوستانه ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری او قرار گرفتند، نیز در فضای عدم اطمینان قرار دارند.

"کلودیا شینبام" رئیس‌جمهوری مکزیک به مکزیکی‌ها گفت: "هیچ دلیلی برای نگرانی وجود ندارد" -علی‌رغم تهدیدهای قبلی ترامپ مبنی بر اعمال تعرفه‌های تجاری بر محصولات مکزیکی در صورت عدم انجام اقدامات کافی دولت مکزیک برای جلوگیری از جریان ورود مهاجران و مواد مخدر به ایالات متحده. -

"جاستین ترودو" نخست‌وزیر کانادا – که پیشتر از سوی ترامپ به عنوان فردی "ضعیف" و "ناصادق" مورد تمسخر قرار گرفته، در شبکه ایکس نوشت: "دوستی بین کانادا و ایالات متحده مایه حسادت جهانیان است. من می دانم پرزیدنت ترامپ و من با هم برای ایجاد فرصت، رفاه و امنیت بیشتر برای هر دو کشورمان کار خواهیم کرد."

"لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا" رئیس جمهوری چپگرای برزیل نیز علیرغم حمایت از کامالا هریس، به ترامپ تبریک گفت.

لولا در ایکس گفت: "دموکراسی صدای مردم است و همیشه باید به آن احترام گذاشت."