شور نفتی برای بازگشت ترامپ

ترامپ که شعار معروف «حفاری کن، فقط حفاری» را به‌‌عنوان یکی از اصول سیاست‌‌های انرژی خود مطرح کرده، وعده داده که با لغو قوانین سخت‌‌گیرانه دوره بایدن، مسیر را برای رشد بی‌‌وقفه تولید نفت و گاز هموار کند. ترامپ در این راستا به تولید بیشتر و کاهش قیمت‌های انرژی به نفع مصرف‌کنندگان وعده داده و با اعلام اینکه «ما طلای سیاه فراوانی داریم»، اهمیت بی‌‌بدیل این صنعت را برای اقتصاد آمریکا برجسته کرده است. وی همچنین در نظر دارد قوانینی را که به آلایندگی خودروها و محدودیت‌های دسترسی به منابع هیدروکربنی در خلیج مکزیک و اراضی عمومی مربوط می‌شود، تغییر دهد. این تحولات می‌تواند زمینه‌‌ساز افزایش صادرات نفت، گاز طبیعی مایع (LNG) و در نتیجه رشد کلان درآمدهای نفتی شود. اگرچه این وعده‌‌ها امیدواری‌‌های زیادی را در میان فعالان نفتی ایجاد کرده، اما برخی تحلیلگران بر این باورند که تغییرات سریع در تولید نفت ممکن است با چالش‌‌هایی مواجه شده و به سادگی محقق نشود.

انتخاب دوباره‌‌ ترامپ برای بسیاری از صنایع آمریکایی به‌‌ویژه صنعت سوخت‌های فسیلی، به معنای تزریق امید در رگ‌‌های انرژی این کشور نفت‌خیز است. مدیران ارشد صنعت نفت آمریکا، با شور و شوق به استقبال دوره دوم ریاست جمهوری او رفتند و چشم‌‌انتظار لغو مقررات سخت‌‌گیرانه‌‌ زیست‌‌محیطی و کاهش قوانین دست‌‌وپاگیر هستند. شعار «حفاری کن، فقط حفاری» ترامپ و تاکید او بر افزایش تولید، سبب شده بسیاری از مدیران شرکت‌های نفتی، انتخاب او را به عنوان فرصت نجات و توسعه‌‌ای دوباره ببینند. در دوران مبارزات انتخاباتی، ترامپ سیاست‌‌های انرژی را به عنوان یکی از محورهای اصلی خود قرار داد و وعده داد که با حذف بوروکراسی، تولیدکنندگان نفت را از محدودیت‌ها آزاد می‌کند و با افزایش تولید، قیمت‌ها را برای مصرف‌کنندگان پایین خواهد آورد. ترامپ با اعلام پیروزی در انتخابات، تاکید کرد که «ما طلای مایع بیشتری نسبت به هر کشور دیگری داریم، حتی بیشتر از عربستان سعودی.» او با این سخنان، دوباره بر اهمیت صنعت نفت برای اقتصاد آمریکا و تعهدش به حمایت از آن تاکید کرد.

فرار از سیاست‌‌های سخت‌‌گیرانه‌‌

این دوره جدید برای صنعت نفت که سال‌ها در سایه سیاست‌‌های سخت‌‌گیرانه‌‌ بایدن و فشارهای زیست‌‌محیطی فعالیت می‌‌کرد، فرصت‌‌های تازه‌‌ای را به ارمغان آورده است. ترامپ قول داده که بسیاری از مقررات زیست‌‌محیطی را لغو کند. مایک سامرز، رئیس موسسه نفت آمریکا، از این دوره به عنوان «حمله‌‌ای به مقررات» یاد کرده و پیش‌بینی می‌کند که بسیاری از قوانین محدودکننده در دوران ترامپ معکوس خواهند شد. او معتقد است که حتی صرف اعلام حمایت دولت از صنعت نفت و گاز می‌تواند موجی از سرمایه‌گذاری‌‌های جدید را به سوی این صنعت جذب کند و رونق بیشتری به آن ببخشد. از دیگر تغییرات مورد انتظار می‌توان به حذف قوانین مربوط به آلایندگی خودروها، گسترش دسترسی به منابع هیدروکربنی در خلیج مکزیک و اراضی عمومی و کاهش حفاظت از گونه‌‌های در حال انقراض اشاره کرد. علاوه بر این، ترامپ متعهد شده که توقف صدور مجوز برای پایانه‌‌های گاز طبیعی مایع (LNG) را نیز پایان دهد، که می‌تواند به افزایش صادرات و درآمدهای جدید برای صنعت نفت و گاز کمک کند. با وجود امیدواری‌‌های فراوان در صنعت نفت، بسیاری از تحلیلگران هشدار داده‌‌اند که انتظار افزایش سریع تولید نفت با وجود این اصلاحات، چندان واقع‌‌بینانه نیست.

آنها بر این باورند که در دوران بایدن، صنعت نفت آمریکا توانسته با وجود قوانین سخت‌‌گیرانه، به رکوردهای تازه‌‌ای در تولید برسد. به‌‌عنوان مثال، تولید نفت در ماه اوت به 13 میلیون و 400‌هزار بشکه در روز رسید. همچنین، سرمایه‌گذاران نفتی نیز ترجیح می‌دهند شرکت‌ها بر بازدهی و ثبات مالی تمرکز کنند و مدل رشد سریع و کم‌‌اثر مالی را که در گذشته نتایج ناامیدکننده‌‌ای به همراه داشت، کنار بگذارند. جیم برکهارد، رئیس پژوهش بازارهای نفت در S&P Global، اشاره می‌کند که در نهایت «قیمت و وال‌‌استریت تنظیم‌‌کننده واقعی تولید نفت در آمریکا هستند، نه رئیس‌‌جمهور.» با این توضیحات، او معتقد است که تولید نفت ممکن است تا سال 2025 به حدود 13 میلیون و 600‌هزار بشکه در روز برسد، اما احتمالا پس از آن به دلیل کاهش قیمت‌ها افت خواهد کرد. این پیش‌بینی‌‌ها نشان می‌دهند که صنعت نفت، حتی با سیاست‌‌های حمایتی ترامپ، باید با احتیاط بیشتری در مواجهه با بازارهای جهانی و وضعیت اقتصادی داخلی عمل کند.

عامل چین و اثرات جهانی

یکی از عوامل کلان اقتصادی که ممکن است به ترامپ در سیر نزولی قیمت‌ها کمک کند، کاهش تقاضای چین و برنامه اوپک‌پلاس برای افزایش عرضه‌‌ است. تحلیلگران تخمین می‌زنند که کاهش رشد اقتصادی چین می‌تواند به کاهش قیمت جهانی نفت منجر و در نتیجه به تحقق وعده‌‌های ترامپ برای پایین آوردن قیمت‌ها کمک کند. با این حال، این کاهش ممکن است برای تولیدکنندگان نفت آمریکا چالش‌‌های جدیدی ایجاد کند و سودآوری آنها را تحت‌تاثیر قرار دهد. دانیل یرگین، مورخ برجسته انرژی، اشاره کرده که «اقتصاد چین بزرگ‌ترین مانع برای رشد صنعت نفت در آمریکا و جهان است.» باب مک‌‌نالی، رئیس شرکت مشاوره انرژی راپیدان، نیز با اشاره به تغییرات پیش‌بینی شده در عرضه جهانی نفت، تاکید دارد که اگر رشد عرضه از تقاضا پیشی بگیرد، ترامپ ممکن است شاهد کاهش شدید بهای نفت باشد. او افزود: «اما ترامپ باید مجددا بیاموزد که قیمت پایین نفت ممکن است برای مصرف‌کنندگان خوب باشد، اما به صنعت شیل نفتی آمریکا آسیب می‌‌زند.» این نکته به‌‌خوبی نشان‌‌دهنده یکی از چالش‌‌های اصلی صنعت نفت در دوران جدید ترامپ است؛ یعنی تعادل بین تقاضا و عرضه در بازار جهانی.

نقش ترامپ در شکل‌‌دهی به بازار

ترامپ در دوران اول ریاست جمهوری خود نیز نشان داد که به‌‌طور مستقیم در تلاش است تا بر قیمت نفت تاثیر بگذارد. او در سال 2018 اوپک را تحت فشار قرار داد تا تولید را افزایش دهد و به کاهش قیمت‌ها کمک کند. همچنین، در سال 2020 با بحران پاندمی و کاهش شدید تقاضا، از اوپک خواست تولید را کاهش دهد تا صنعت شیل آمریکا را از ورشکستگی نجات دهد. این تلاش‌‌ها نشان‌‌دهنده‌ رویکرد فعالانه ترامپ در جهت شکل‌‌دهی به بازار نفت است، اما سوال اصلی این است که آیا او در دوره دوم خود نیز می‌تواند به همان اندازه موثر عمل کند؟ علاوه بر این، ترامپ وعده داده که فشار حداکثری بر ایران و تحریم صادرات نفت این کشور را افزایش دهد، که ممکن است به افزایش قیمت جهانی نفت منجر شود. افزایش تنش‌‌ها با ایران و محدودیت‌های بیشتر برای صادرات نفت این کشور می‌تواند به عنوان ابزاری برای تقویت جایگاه صنعت نفت آمریکا در بازارهای جهانی مورد استفاده قرار گیرد. یکی از خواسته‌‌های بنیادین صنعت نفت این است که ترامپ، با همکاری اکثریت جمهوری‌خواهان در سنا و احتمالا در مجلس نمایندگان، قوانین صدور مجوزها را به‌‌صورت اساسی اصلاح کند. به‌‌ویژه، این صنعت انتظار دارد تغییرات ساختاری و بلندمدتی در روند صدور مجوزهای حفاری و تولید ایجاد شود تا مسیر رشد و توسعه این صنعت بدون مانع ادامه یابد. آلن آرمسترانگ، رئیس شرکت خط لوله ویلیامز، ابراز امیدواری کرده که با کنترل بیشتر جمهوری‌خواهان، مساله مجوزها به‌‌طور قابل‌توجهی حل شود.

پیش‌بینی آینده نفت

با تمام برنامه‌‌های ترامپ برای از بین بردن قوانین زیست‌‌محیطی، تحلیلگران انتظار دارند شرکت‌های بزرگ نفتی همچنان به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌‌ای متعهد بمانند. سرمایه‌گذاران و عموم مردم نیز از شرکت‌های نفتی انتظار دارند که در جهت کاهش آلودگی‌‌ها و سرمایه‌گذاری در انرژی‌‌های پاک تلاش کنند.

پول بلیدسو، مشاور پیشین آب و هوای دولت کلینتون، با اشاره به این تغییرات، تاکید دارد که «انتظار عمومی و سرمایه‌گذاران این است که شرکت‌ها همچنان در کاهش انتشارها و سرمایه‌گذاری در انرژی پاک فعال باشند.» در مجموع، انتخاب دوباره‌ ترامپ با وجود محدودیت‌ها و چالش‌‌های فراوان، امیدی تازه برای صنعت نفت به همراه دارد. اما این امید مشروط به تحولات جهانی و تاثیر سیاست‌‌های دیگر کشورها و بازیگران اصلی بازارهای انرژی است.