آموزش زبان مادری، همواره بر روی میز نهادهای آموزشی به ویژه وزیران آموزشوپرورش و اهالی مجلس قرار دارد و آنها را با این پرسش روبهرو کرده است که بالاخره آیا باید زبان مادری اقوام و قبایل مختلف در مدارس آموزش داده شود یا خیر؟ نگرانی از فراموش شدن زبانهای محلی در هر گوشه ایران موجب شده است، علاقمندان به حفظ زبانهای محلی و قومی در هر دورهای خواهان تشکیل ساز و کار رسمی در این حوزه باشند.
با طرح جدید مجلس قرار است یکی از 48 زبان و گویش محلی در پایه هفتم و یازدهم آموزش داده شود.
به گزارش همشهری، «آموزش زبان مادری در مدارس» یکی از خواستههای اقوام ایرانی برای حفظ و آشنایی با مشاهیر علمی و ادبی اقوام مختلف است. نزدیک به 2 دهه میشود که این خواسته پشت سد قانونگزاران مانده است اما شواهد امر نشان میدهد که اعضای فعلی کمیسیون آموزش و تحقیقات کمر همت برای نهایی شدن این بحث قدیمی بستهاند.
آموزش زبان مادری، همواره بر روی میز نهادهای آموزشی به ویژه وزیران آموزشوپرورش و اهالی مجلس قرار دارد و آنها را با این پرسش روبهرو کرده است که بالاخره آیا باید زبان مادری اقوام و قبایل مختلف در مدارس آموزش داده شود یا خیر؟
همنشینی اصل 15 قانون اساسی با زبان مادری
نگرانی از فراموش شدن زبانهای محلی در هر گوشه ایران موجب شده است، علاقمندان به حفظ زبانهای محلی و قومی در هر دورهای خواهان تشکیل ساز و کار رسمی در این حوزه باشند.
اصل پانزدهم قانون اساسی به عنوان ارجاع قانونی چنین خواستهای شناخته میشود و براساس این اصل «زبان و خط رسمی و مشترک مردم ایران، فارسی است. اسناد و مکاتبات و متون رسمی و کتب درسی باید با این زبان و خط باشد. ولی استفاده از زبانهای محلی و قومی درمطبوعات و رسانههای گروهی و تدریس ادبیات آنها در مدارس، در کنار زبان فارسی آزاد است.»
5 خیز بینتیجه برای زبان مادری
نمایندگان مردم در مجلس، نقش مهمی را در پیگیری و زنده نگهداشتن این مطالبه بازی میکنند و نیم نگاهی به خیزهای اهالی خانه ملت برای به مقصد رسیدن «آموزش زبان مادری در مدارس» نشان میدهد که با وجود 5خیز بلند مجلس برای قانونگذاری، هنوز این تلاشها به نتیجهای ختم نشده است اما باید امید داشت که آخرین قدم به نتیجه ختم شود.
تصویب شدن دوباره کلیات طرح آموزش زبانهای محلی در کمیسیون آموزش مجلس فعلی-دوره دوازدهم- موجب شد تا بار دیگر تلاشهای بیثمر 2 دهه اخیر زنده شود.
1380: برای اولین بار طرح آموزش زبانهای محلی در مجلس ششم مطرح شد اما به مرحله تصویب نرسید.
1390: طرحی در مجلس نهم برای آموزش زبانهای محلی و قومی به تصویب رسید، اما به دلیلعدم اجرای آن، نتایج ملموسی نداشت.
1396: مجدداً طرحی برای آموزش زبانهای محلی در مجلس دهم مطرح شد که اعلام شد به بررسیهای بیشتری نیاز دارد و دیگر پیگیری نشد.
1400: طرح آموزش زبانهای محلی مجدداً در مجلس یازدهم مطرح شد و تعدادی از نمایندگان آن را امضا کردند.
1401: این طرح دوباره مورد بررسی قرار گرفت و نمایندگان بیشتری به حمایت از آن پرداختند اما به نتیجه نرسید.