عصر ایران ؛ مصطفی داننده - سعید جلیلی، نامزد شکستخورده انتخابات ریاست جمهوری، خطاب به محمدجواد ظریف گفته است: «در این شرایط حساس، میگوید ملت ما خستهاند و ما از فلسطینیها فلسطینیتر شدهایم. تو اصلاً میفهمی چه میگویی؟ او رفت و توافق ضعیفی کرد و 15 بار به تعهداتش عمل کرد، ولی ترامپ از برجام خارج شد. حالا که ترامپ دوباره آمده، مقاله نوشته که این بار حاضریم در موضوعات جدید توافق کنیم.»
جالب است؛ نامزدی که دو بار با شعارهای مشخص وارد رقابتهای انتخاباتی شد و در هر دو بار مردم از طریق صندوق رأی به او نشان دادند که طرفدار مذاکره و گفتوگو هستند، باز هم میکروفون به دست گرفته و به برجام و حامیان گفتوگو حمله میکند.
نکته قابل تأمل اینجاست که مذاکرات هستهای ایران با غرب در زمان دبیری او بر شورای عالی امنیت ملی، به بنبست کشیده شد. تنها توافق او با طرف مقابل، تعیین مکان مذاکرات بعدی بود.
ویلیام برنز، دیپلمات آمریکایی، در اشاره به نخستین مذاکره خود با جلیلی در ژنو میگوید: «جلیلی نطقی 45 دقیقهای درباره تاریخ و فرهنگ ایران ایراد کرد و در جایجای آن بر نقش سازنده ایران در منطقه تأکید داشت. وقتی میخواست از ارائه پاسخهای سریع طفره برود، سعی میکرد افراد حاضر را گیج کند. این سخنرانی یکی از همان مواقع بود. در بخشی از صحبتهایش هم گفت بهصورت پارهوقت در دانشگاه تهران تدریس میکند و آنجا بود که احساس کردم اصلاً به دانشجویانش حسادت نمیکنم.»
نتیجه این نطقهای تاریخی جلیلی چه بود؟ قطعنامههای پیدرپی علیه ایران که حتی چین و روسیه نیز به آنها رأی مثبت دادند.
بخش زیادی از مشکلات امروز کشور، نتیجه عملکرد افرادی چون جلیلی است؛ کسانی که خود را دلسوزتر از مردم میدانند، اما هیچ درکی از واقعیتهای جامعه ندارند. آنها مشکلات را «امتحان الهی» میدانند و باور دارند که با ادامه همین مسیر، موفق خواهند شد.
در مقابل، مردم چنین باوری ندارند. فشار اقتصادی کمر جامعه را شکسته است. شکافهای اجتماعی و فاصله طبقاتی به اوج خود رسیده و این آقایان همچنان مشغول شعار دادن هستند.
تصمیم بزرگ در شرایط فعلی، رسیدن به توافقی درست با آمریکاست. مردم یک بار طعم شیرین برجام را چشیدند؛ چهار سال آرامش در دولت اول روحانی، حاصل مذاکره و توافق هستهای بود. مشکلات پس از خروج آمریکا از برجام، ناشی از نبود برجام بود، نه خود برجام. این توافق آنقدر درست بود که ترامپ آن را یک اشتباه بزرگ دانست و از آن خارج شد؛ اقدامی که اسرائیل و برخی کشورهای عربی منطقه از آن استقبال کردند.
باید به سعید جلیلی و همفکرانش گفت: آیا اصلاً میفهمید چه میگویید؟ شرایط کشور را میبینید؟ تا کی میخواهید با شعار «عدم مذاکره»، کشور را به پرتگاه ببرید؟ تنها راه نجات ایران از این بحران اقتصادی، رسیدن به توافق و باز کردن مسیر سرمایهگذاری است. مسیری که مرحوم رئیسی و جلیلی در آن قدم گذاشتند، به وضعیت امروز منجر شده است.
مسعود پزشکیان اگر میخواهد نام خود را در تاریخ ماندگار کند، باید به حرف ظریف و کسانی که به مذاکره و ثبات باور دارند گوش دهد، نه به امثال جلیلی و طیف پایداری که شیوه کره شمالی را ترجیح میدهند.
در شرایط کنونی، آینده ایران به اتخاذ تصمیماتی هوشمندانه و مبتنی بر تعامل و گفتوگو بستگی دارد.