از زمان اختراع لامپهای تجاری در اواخر قرن نوزدهم، یک لامپ از بقیه بیشتر روشن مانده است. اگر این لامپ همچنان در سال 2025 نیز روشن بماند میتواند وارد صد و بیست و چهارمین سال زندگی کاری خود شود.
به گزارش زومیت، زمان دقیق تولید لامپ 60 وات مورد بحث و سال روشنشدن آن برای اولینبار کمی نامشخص است؛ اما طبق رکوردهای جهانی گینس، این لامپ که با نام «لامپ صدساله» شناخته میشود، قدیمیترین لامپ روشنمانده در جهان است.
بهگزارش ساینس آلرت، لامپ صدساله درحالحاضر درخشش نارنجی ضعیفی در ایستگاه آتشنشانی کالیفرنیا ایجاد میکند که مانند یک چراغ خواب است و به ندرت در تمام سالهای زندگی خود خاموش شده است.
لامپ صدساله
روشنایی مداوم لامپ صدساله گواهی بر استحکام و طول عمر اولین لامپهای تجاری جهان است. این لامپ سالیان متمادی است که به شکل زنده و آنلاین در برابر چشم همگان روشن است. براساس مقالهی در سال 2016 در مجله نیویورکر، لامپ صدساله از سه وبکم مدرنی که از آن فیلمبرداری میکردند، بیشتر عمر کرده است.
در سال 2015، بنیاد آتشنشانان لیورمور جشن صدمین سالگرد روشنبودن لامپ را برای بیش از یک میلیون ساعت خدمات جشن گرفت. در سال 2021 مهندسی به نام مارتین کیکتا، آناتومی لامپ صدساله را مطالعه و پیشبینی کرد که اگر لامپ چهار وات یا کمتر تابش کند، میتواند تا یک قرن دیگر نیز دوام بیاورد.
براساس رکوردهای رسمی گینس، لامپ صدساله در سال 1901 روشن شد
لامپ صدساله در دههی 1970، وقتی روزنامهی هرالد نیوز با انتشار مقالهای تحقیقی، آن را قدیمیترین لامپ روشن جهان معرفی کرد، به شهرت رسید. طبق گزارشهای محلی، لامپ صدساله برای اولینبار در سال 1901 به ایستگاه آتشنشانی لیورمور در کالیفرنیا اهدا شد و با اینکه مکان آن چند بار در طول دههها تغییر کرد، لامپ هنوز در اختیار آتشنشانی محلی است.
گزارش خبری سال 1972 ادعا کرد که لامپ در سال 1902 روشن شد، اما رکورد رسمی گینس بیان میکند که از سال 1901 روشن است. لامپ صدساله فقط در مواقع ضروری یا تصادفی خاموش شده است.
رئیس آتشنشانی لیورمور در مقالهی هرالد نیوز در سال 1972 به مایک دانستان، خبرنگار، توضیح داد که لامپ 24 ساعته روشن بود تا به داوطلبان آتشنشانی کمک کند راه خود را در تاریکی پیدا کنند. به جز استثنا، ازجمله حدود یک هفته در دههی 1930 که ادارهی پیشرفت کار پرزیدنت روزولت (WPA) ایستگاه آتشنشانی را بازسازی کرد و چند مورد قطع برق، لامپ هرگز خاموش نشد.
امروزه، لامپهای رشتهای به خاطر عمر کوتاهشان بدنام هستند؛ اما این امر تا حدی به این دلیل است که به طور مرتب روشن و خاموش میشوند و سیم تنگستن داخل آنها در معرض انبساط و انقباض سریع قرار میگیرد.
لامپ صدساله توسط شرکتی به نام شلبی ساخته شده و دارای رشتهی کربنی است که به راحتی تنگستن فرسوده نمیشود. بااینوجود، تنگستن همچنان گزینهی مورد علاقهی سازندگان لامپ در قرن بیستم باقی ماند؛ زیرا بهتر میتواند قرارگیری در معرض اکسیژن را تحمل کند.
تبلیغی برای لامپ شلبی. در سایر تبلیغات این لامپ، عباراتی مانند «لامپهایی با ولتاژ از 30 تا 250» و «بهرهوری از 3 تا 4 وات» ذکر شده بود، همراه با تأکید بر «طولانیترین عمر با بیشترین صرفه اقتصادی»
لامپ شلبی با دست ساخته شده و سیم کربنی ضخیم آن در یک محفظه خلا قرار دارد، بهطوری که با حفظ شرایط پایدار، نوری کممصرف و مداوم تولید میکند.
هنوز هیچ کس نمیداند آیا لامپهای LED میتوانند عملکرد بهتری نسبت به لامپ شلبی داشته باشند یا خیر؛ اما گفته میشود که نور LED به طور متوسط تا 50هزار ساعت دوام میآورد که تقریباً شش سال است. حتی اگر آنها تا 100هزار ساعت دوام بیاورند (که برخی گمان می کنند ممکن است)، این زمان فقط یک دهه است؛ درنتیجه LED-ها برای رقابت با لامپ صد ساله راه درازی در پیش دارند.