پارسال، دانشمندان عقربه‌های ساعت را روی 90 ثانیه به نیمه‌شب تنظیم کردند؛ نزدیک‌ترین فاصله‌ای که بشریت از زمان ساخت بمب اتمی تا به‌حال به آخرالزمان رسیده است. با ادامه جنگ در اوکراین و شرایط کنونی در خاورمیانه، کارشناسان می‌گویند خطر جنگ هسته‌ای اکنون «بسیار بالا» است.
ساعت روز قیامت چیست؟
به گزارش همشهری آنلاین و به نقل از دیلی‌میل، ساعت روز قیامت یک مقیاس استعاری محسوب می‌شود که نشان می‌دهد جهان چقدر به یک فاجعه ساخته دست بشر نزدیک است. این ساعت برای نخستین بار در سال1947 توسط BAS به‌عنوان طرح روی جلد مجله ماهانه این گروه ایجاد شد، اما از آن زمان به یک معیار کلیدی برای سنجش خطرات وجودی بشریت تبدیل شده است.
وقتی این ساعت برای اولین بار ساخته شد، عقربه‌ها روی 7دقیقه به نیمه‌شب تنظیم شدند، زیرا مارتیل لنگسدورف، خالق آن فکر می‌کرد، از نظر بصری جذاب است! از آن زمان، عقربه‌های ساعت هر ژانویه به‌روزرسانی می‌شوند تا سطحِ خطر درحال تغییر را نشان دهند. در ابتدا، طراحی شده بود تا نشان دهد جهان چقدر به نابودی از طریق جنگ هسته‌ای نزدیک است.
با این حال، تعریف آن تغییر کرده و حالا شامل هر فاجعه‌ای که ساخته دست بشر باشد – مانند تغییرات اقلیمی، هوش مصنوعی یا سلاح‌های زیستی فراری – هم می‌شود. اگر عقربه‌های ساعت به نیمه‌شب نزدیک‌تر شوند، این نشان می‌دهد که بشریت به سناریوی آخرالزمان نزدیک‌تر شده است. اگر عقربه‌های ساعت به عقب کشیده شوند، از سوی دیگر، این نشان می‌دهد که بشریت در کاهش خطر نابودی در 12ماه گذشته موفق بوده است. در برخی موارد، مانند سال2024، عقربه‌ها اصلا جابجا نمی‌شوند تا نشان دهند که سطح خطر بدون تغییر باقی مانده است.
تصمیم‌گیری درباره حرکت عقربه‌های ساعت توسط هیئت علم و امنیت بولتن انجام می‌شود که دو بار در سال تشکیل جلسه می‌دهد. این گروه متشکل از کارشناسان فناوری هسته‌ای است و در طول سال‌ها شامل 13برنده جایزه نوبل بوده است.
وخامت اقلیمی
در کنار شرایط سیاسی دنیا، کارشناسان هشدار داده‌اند که بحران اقلیمی در سال2025 بدتر خواهد شد. با افزایش دما، تعداد و شدت رویدادهای آب‌وهوایی شدید هم افزایش یافته است. به‌طور خاص، در اکتبر، سیلاب‌های ناگهانی در والنسیا، اسپانیا یکی از بدترین بلایای طبیعی این کشور را رقم زد.
دانشمندان می‌گویند این رویداد فاجعه‌بار ناشی از تغییرات اقلیمی بوده که احتمال بارش‌های شدید را افزایش می‌دهد. این روزها، ایالت کالیفرنیا هم در آتش می‌سوزد و کم‌کم درحال تبدیل‌شدن به یکی از بدترین فاجعه‌های تاریخ است.
خطرات ناشی از پیشرفت‌های هوش مصنوعی
پیشرفت‌های چشمگیر در هوش مصنوعی اکنون ایجاد عوامل بیماری‌زای جدید را ساده‌تر از همیشه کرده است. مطالعات نشان داده‌اند که حتی چت‌بات‌های عمومی مانند ChatGPT می‌توانند به‌طور جزئی در ساخت سلاح‌های زیستی مفید باشند. در همین حال، نرم‌افزارهای پیشرفته مانند AlphaFold 3 شرکت گوگل دیپ‌مایند این قابلیت‌ها را به سطح جدیدی رسانده‌اند. هوش مصنوعی همچنین خطر افزایش سریع درگیری‌ها به تبادل هسته‌ای را بالا برده، زیرا یادگیری ماشینی در سیستم‌های نظامی ادغام شده است.
مبتکران طرح
بولتن دانشمندان اتمی، یک سازمان غیرانتفاعی مستقل است که توسط گروهی از برجسته‌ترین دانشمندان جهان اداره می‌شود. این سازمان توسط دانشمندانی که در پروژه منهتن (پروژه‌ای که در طول جنگ جهانی دوم نخستین سلاح‌های هسته‌ای جهان را توسعه داد) مشارکت داشتند، تاسیس شد. در سال1947، آنها این ساعت را برای ارائه روشی ساده به‌منظور نشان دادن خطرات ناشی از جنگ هسته‌ای برای زمین و بشریت راه‌اندازی کردند.
تغییرات ساعت از سال 2016
2016: 180 ثانیه
2017: 150 ثانیه
2018: 120 ثانیه
2019: 120 ثانیه
2020: 100 ثانیه
2021: 100 ثانیه
2022: 100 ثانیه
2023: 90 ثانیه
2024: 90ثانیه
