عصر ایران - مادر طبیعت، بهترین هدایا را برای سلامتی ما دارد و حیف که نمی بینیم شان و خود را با غذاهای فراوری شده و صنعتی، بیمار می کنیم. یکی از هدایای بسیار بسیار ارزشمند طبیعت نخود است که پیش از این، یکی از پایه های اصلی در رژیم غذایی ما ایرانیان بود ولی اکنون کمتر مورد اقبال است.
اگر بدانید که نخود چقدر برای سلامتی تان مفید است، حتماً آن را در برنامه غذایی خود و خانواده تان خواهید گنجاند و به ویژه از فرزندان تان دریغ نخواهید کرد.
این ماده غذایی منبع غنی از پروتئین، فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی است که به طور علمی تأثیرات مثبتی بر سلامت بدن دارد. در ادامه به بررسی خواص نخود و دلایل علمی آن می‌پردازیم.
1. منبع عالی پروتئین گیاهی
نخود حاوی مقادیر بالای پروتئین است و می‌تواند جایگزین مناسبی برای منابع پروتئین حیوانی باشد، به‌ویژه برای گیاهخواران. پروتئین موجود در نخود به رشد عضلات، ترمیم بافت‌ها و تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند. به ویژه از 30 سالگی به بعد باید بیشتر مراقب بافت عضلانی تان باشید و نخود می تواند در این باره کمک تان کند.
2. بهبود سلامت دستگاه گوارش
فیبر موجود در نخود به بهبود عملکرد روده و پیشگیری از یبوست کمک می‌کند. همچنین فیبر غذایی نقش مهمی در تعادل باکتری‌های مفید روده دارد و به کاهش التهاب دستگاه گوارش کمک می‌کند.
3. تنظیم قند خون
شاخص گلیسمی پایین نخود باعث می‌شود که قند خون پس از مصرف آن به آهستگی افزایش یابد. این ویژگی، نخود را به یک ماده غذایی مناسب برای افراد مبتلا به دیابت تبدیل کرده است.
4. کاهش خطر بیماری‌های قلبی
نخود حاوی ترکیبات مفیدی مانند فیبر، پتاسیم، ویتامین‌های گروه B و منیزیم است که به کاهش فشار خون، تنظیم سطح کلسترول و بهبود سلامت قلب کمک می‌کنند. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف منظم نخود می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی-عروقی را کاهش دهد.
5. مدیریت وزن
نخود به دلیل فیبر بالا و توانایی ایجاد حس سیری طولانی مدت، به مدیریت وزن کمک می‌کند. مصرف نخود در وعده‌های غذایی باعث کاهش اشتها و کنترل میزان کالری دریافتی می‌شود.
6. منبع آهن و مقابله با کم‌خونی
نخود سرشار از آهن است و مصرف آن برای افرادی که در معرض کم‌خونی هستند، به‌ویژه زنان، بسیار مفید است. ترکیب نخود با منابع ویتامین C مانند لیمو یا سبزیجات تازه می‌تواند جذب آهن را افزایش دهد.
روش کاهش نفخ نخود
نخود به دلیل داشتن ترکیباتی به نام الیگوساکاریدها ممکن است باعث نفخ در برخی افراد شود. برای کاهش این اثر:
نخود را از شب قبل خیس کنید و چند بار آب آن را عوض کنید.
می‌توانید به آب نخود در حال خیس خوردن، کمی سرکه یا آب‌لیمو اضافه کنید.
در هنگام پخت نخود، از ادویه‌هایی مانند زیره، زنجبیل یا برگ بو استفاده کنید که به کاهش نفخ کمک می‌کنند.
نخود را به‌طور کامل بپزید تا نرم شود.
موارد منع مصرف نخود
به گزارش گروه سلامت عصر ایران، با وجود فواید بی‌شمار، مصرف نخود ممکن است در برخی افراد مشکلاتی ایجاد کند:
افراد با مشکلات گوارشی: مصرف زیاد نخود ممکن است در افراد با سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) یا مشکلات گوارشی مشابه، نفخ و ناراحتی ایجاد کند.
حساسیت به حبوبات: برخی افراد ممکن است به حبوبات از جمله نخود حساسیت داشته باشند که می‌تواند علائمی مانند خارش، تورم یا مشکلات تنفسی ایجاد کند.
مصرف بیش از حد: مصرف زیاد نخود ممکن است باعث مشکلات گوارشی مانند اسهال شود. بهتر است نخود در حد متعادل مصرف شود.
بیماران مبتلا به نقرس: نخود حاوی پورین است که می‌تواند سطح اسید اوریک را افزایش داده و در افراد مبتلا به نقرس مشکل‌ساز شود.
طرز تهیه چند غذا و دسر خوشمزه با نخود
1. آبگوشت نخود
(یکی از علل سلامتی قدیمی تر ها این بود که هر هفته چند بار آبگوشت حاوی نخود می خوردند)
مواد لازم:
نخود: 2 پیمانه
گوشت گوسفندی: 300 گرم
سیب‌زمینی: 2 عدد
گوجه‌فرنگی: 2 عدد
پیاز: 1 عدد
زردچوبه، نمک و فلفل: به میزان لازم
طرز تهیه:
نخود را از شب قبل خیس کنید و چند بار آب آن را عوض کنید.
گوشت، نخود و پیاز را با آب و زردچوبه روی حرارت بگذارید تا بپزد.
پس از نیم‌پز شدن گوشت، سیب‌زمینی و گوجه‌فرنگی خرد شده را اضافه کنید.
در انتها نمک و فلفل را بیفزایید و اجازه دهید مواد خوب جا بیفتند.
2. نخودآب
مواد لازم:
نخود: 1 پیمانه
پیاز: 1 عدد
آب‌لیمو: 2 قاشق غذاخوری
زردچوبه، نمک و فلفل: به میزان لازم
طرز تهیه:
نخود را خیس کرده و بپزید تا نرم شود.
در یک قابلمه، پیاز خرد شده را با کمی روغن و زردچوبه تفت دهید.
نخود پخته را به قابلمه اضافه کرده و چند دقیقه بگذارید با حرارت ملایم بپزد.
در انتها آب‌لیمو، نمک و فلفل را اضافه کنید.
3. حمص
مواد لازم:
نخود پخته: 2 پیمانه
ارده: 3 قاشق غذاخوری
سیر: 2 حبه
آب‌لیمو: 2 قاشق غذاخوری
روغن زیتون: 2 قاشق غذاخوری
نمک: به میزان لازم
طرز تهیه:
نخود، ارده، سیر، آب‌لیمو و نمک را در غذاساز بریزید و خوب مخلوط کنید.
به تدریج روغن زیتون را اضافه کنید تا مخلوطی نرم و یکنواخت حاصل شود.
حمص را با روغن زیتون و ادویه‌جات دلخواه تزیین کرده و سرو کنید.
4. سالاد نخود
مواد لازم:
نخود پخته: 2 پیمانه
خیار: 2 عدد
گوجه‌فرنگی: 2 عدد
پیاز ، جعفری یا هر سبزی دلخواه خرد شده: 1 پیمانه
آب‌لیمو: 2 قاشق غذاخوری
روغن زیتون: 2 قاشق غذاخوری
نمک و فلفل: به میزان لازم
طرز تهیه:
نخود، خیار و گوجه‌فرنگی خرد شده را در یک کاسه بزرگ مخلوط کنید.
پیاز و سبزیجات، آب‌لیمو، روغن زیتون، نمک و فلفل را اضافه کرده و هم بزنید.
سالاد نخود را سرد سرو کنید.
نخود را فراموش نکنید و از فواید پرشمارش به راحتی بهره مند شوید؛ به ویژه ذائقه کودکان تان را از حالا به این معجزه طبیعت عادت دهید. سلامت باشید.
