عصر ایران؛ ترانه ملکی- "انتظار می‌رود رییس‌جمهور در سفر خوزستان باید مدیران حوضه آبریز را در زمینه حقابه تالاب‌های این استان پاسخگو کند."
یک کارشناس حوزه آب درباره نکاتی که رییس‌جمهور باید در سفر خود به خوزستان در نظر بگیرد به عصر ایران گفت: "وزارت نیرو و مدیران حوضه‌های آبریز در خوزستان باید به پزشکیان پاسخ بدهند حقابه تالاب‌ها و آب سالم برای کشاورزی و شرب چگونه تامین خواهد شد. "
محسن موسوی خوانساری با بیان اینکه امسال بارش‌ها در خوزستان کمتر از نرمال بوده است، اظهار کرد: خوزستان چند رودخانه اصلی دارد که مهمترین آنها کرخه، کارون، زهره و جراحی است. این رودها جریان‌های پایداری دارند که به واسطه مدیریت غلط دچار ناپایداری شدید شده‌اند.
آینده تالاب هورالعظیم در ابهام
وی به رود کرخه اشاره کرد: «کرخه به تالاب هورالعظیم می‌ریزد. در صورت خشک شدن این تالاب گرد و غبار زیادی خوزستان را در بر می‌گیرد، بنابراین حقابه این تالاب باید داده شود که معادل یک میلیارد و 400 میلیون مترمکعب است، یعنی حدود یک چهارم روان‌آب رودخانه کرخه باید به این تالاب بریزد تا اکوسیستم منطقه بدون آسیب باقی بماند اما متاسفانه سدسازی‌های گسترده در بالادست آینده این تالاب را با ابهام روبه‌رو کرده است.»
او ادامه داد: کرخه باید در یک تراز آبگیری زمین‌های کشاورزی ایلام، دشت عباس و فکه و عین خوش را آبیاری کند اما سدهایی که در بالادست این رود در استان لرستان، کرمانشاه و ایلام در حال احداث است، آینده رود کرخه رو با ابهام روبه رو کرده است.
به گفته موسوی، «سد کرخه در این لحظه کمتر از نصف آب دارد و این در حالی است که ما در فصل پرآبی رودهای جنوب غربی هستیم و این سد باید پر می‌شد. با این حجم آبی که به کرخه وارد شده نمی‌توان حقابه هورالعظیم را به طور کامل داد.»
جلوی ساخت سد پارسیان گرفته شود
این کارشناس حوزه آب درباره رود کارون گفت: بزرگترین مشکل رودخانه کارون آلودگی و شوری آب است. این آلودگی از رود دز شروع می‌شود، سپس فاضلاب نیشکر و شهرها و روستاها به آن اضافه می‌شود و تا آبادان ادامه دارد.
به گفته موسوی، زهکش‌های منطقه کشاورزی که حاوی کودهای شیمیایی است وارد کارون می‌شود، به طوری که در شهر اهواز میزان شوری به 3 هزار واحد و در آبادان به 5 هزار واحد هم می‌رسد.
او درباره رود جراحی بیان کرد: این رود در بالادست تالاب شادگان قرار دارد و سد مارون بر روی آن زده شده است. حقابه تالاب شادگان باید از طریق این سد تامین شود اما متاسفانه سد دیگری به نام آبریز در استان کهکیلویه و بویراحمد در بالادست مارون در حال احداث است که می‌تواند این رودخانه و تالاب شادگان را با مشکل مواجه کند.
وی درباره رود زهره نیز عنوان کرد: قرار است سد پارسیان در بالادست این رود در استان فارس احداث شود که باید جلوی ساخت آن را گرفت چراکه باعث شوری آب زهره می‌شود.
مدیران حوضه‌های آب به پزشکیان پاسخ بدهند
موسوی با اشاره سفر رییس‌جمهور به خوزستان در روز چهارشنبه گفت: اقای پزشکیان باید درباره حقابه تالاب‌ها و پیامدهای احداث سدها از مدیران پاسخ بخواهد چراکه اگر آب به پایین‌دست نرسد کشاورزی با مشکل روبه‌رو می‌شود و حقابه تلاب‌ها نیز تامین نخواهد شد.
این کارشناس حوزه آب موضوع مهم دیگر در سفر رییس‌جمهور به خوزستان را لایروبی اروندرود عنوان کرد و گفت: لایروبی اروندرود موضوع مهمی است،چراکه کشتیرانی در این رود به دلیل ته‌نشین شدن کشتی‌های غرق شده در زمان جنگ ایران و عراق به مشکل برخورده است. علاوه بر آن، خط‌القعر رود به عنوانخط مرزی در نظر گرفته شده بود که اکنون به دلیل کشتی‌های به گل نشسته، این خطنامشخص است و مشکلات مرزی را ایجاد کرده. در سفر رییس جمهور باید به لایروبی اروند ودیپلماسی آب‌های مرزی هم توجه شود.
به گفته موسوی، اروندرود حاصل تلاقی دجله و فرات است اما اکنون سه برابر حجم روان‌آب موجود در دجله و دو برابر فرات در بالادست سدسازی شده و آب چندانی به پایین نمی‌رسد.
او ادامه داد: تراز رود اروند به شدت کاهش پیدا کرده است. وقتی تراز رود پایین می‌آید آب شور دریا به سمت بالادست حرکت و در آینده مشکلاتی را در این مناطق ایجاد می‌کند و این یکی از نگرانی‌های آینده و نیازمند به کارگیری دیپلماسی آب است.
انتقال آب از رود کارون کمتر از یک میلیارد مترمکعب است
موسوی بیان کرد: آورد سالانه رود کارون حدود14 میلیارد است که در سال‌های گذشته کمی کاهش پیدا کرده. وی درباره میزان کل آب منتقل شده از کارون شرح داد: اکنون چند طرح انتقال آب از کارون فعال است. طرحی در سرشاخه‌های دز 120 میلیون مترمکعب به سمت قم می برد. طرح دیگری هم60 میلیون مترمکعب به اراک انتقال می‌دهد. طرح بعدی کوهرنگ اول و دوم و سوم است که در مواقعی تا 500 میلیون مترمکعب به زاینده رود انتقال می‌دهد.
وی درباره طرح‌های در حال احداث گفت:طرح دیگری به نام سد تنگ سرخ در بشار در دست احداث است که حدود 40 میلیون مترمکعب آب را به شیراز می‌فرستد. قرار بود از سد خرسان هم به یزد آب انتقال داده شود که فعلا این طرح متوقف شده. سد ماندگان هم قرار است در آینده آب را از سرشاخه های کارون به اصفهان منتقل کند.
وی تاکید کرد: نکته مهم این است که همه شهرهای مرکز فلات نباید به خوزستان وابسته شوند. با اینکه میزان انتقال آب به یک میلیارد مترمکعب نمی‌رسد و انتقال آب‌ها معمولا در دوران سیلابی انجام می‌شود تا به کارون لطمه ای وارد نشود اما به هر حال شهرهای فلات مرکزی به کارون وابسته هستندواگر زمانی هر مشکلی در این منطقه ایجاد شود همه شهرهای وابسته هم به چالش می‌خورند.
