هفته اول بهمن وضعیت هوای تهران چگونه بود؟

در شرایطی که همه روزهای هفت روز اول دی‌ماه سال جاری آلوده بود، طی هفته اول دومین ماه زمستان هوای پایتخت سه روز آلوده را پشت سر گذاشت.

 

به گزارش ایسنا، طی هفته اول بهمن‌ماه سال جاری آلوده‌ترین روز 7 بهمن با شاخص 112 بود. تهرانی‌ها 2 بهمن باکیفیت‌ترین هوا را با شاخص 73 تنفس کردند. سال گذشته در همین بازه زمانی پنج روز هوا آلوده بود و آلودگی هوا تا شاخص 130 افزایش یافت و بهترین کیفیت هوا هم 6 بهمن‌ماه با شاخص 86 ثبت شد.

 

هفته اول بهمن‌ماه سال 1401 تهران هوای آلوده‌ای را تجربه کرد، به‌گونه‌ای که هیچ روزی هوا مطلوب نبود و چهار روز در شرایط ناسالم و سه روز در وضعیت ناسالم برای گروه‌های حساس بود. آلوده‌ترین روز در این بازه زمانی 6 بهمن ماه بود و شاخص هوا به 162 رسید.

 

در تمام این سال‌ها آلاینده شاخص روزهای آلوده، ذرات معلق کوچک‌تر از 2.5 میکرون بوده است.

 

بر اساس مطالعات و تحقیقات دانشمندان، برای هر آلاینده یک حد مجاز تعریف می‌شود. ذرات معلق کمتر از 2.5 آلاینده شاخص هوای تهران در روزهای سرد پایتخت است. این آلاینده دارای قطر 2.5 میکرون و یا کمتر هستند که تقریبا یک سی ام قطر موی انسان است و به عنوان ذرات ریز (fine) نیز شناخته می‌شوند. ترکیب شیمیایی ذرات بسته به محل، زمان و آب و هوا متفاوت است و منابع انتشار آن شامل انواع فعالیت‌های احتراقی (وسایل نقلیه موتوری، نیروگاهی، سوزاندن چوب، و غیره) و فرایندهای صنعتی خاص می‌شود. این ذرات هم به‌طور مستقیم ساطع می‌شوند و هم به شکل آلاینده ثانویه در جو شکل می‌گیرند.

 

به‌طور کلی عمده‌ترین منابع انتشار ذرات معلق نیز احتراق سوخت مانند سوزاندن زغال  سنگ و چوب، خودروهای دیزلی فاقد فیلتر دوده، فرایندهای صنعتی و کشاورزی و انتشار از خودروها است. ذرات معلق عموما در ماه‌های سرد سال کیفیت هوا را تحت تاثیر قرار می‌دهند. مطالعات علمی متعدد درباره ذرات معلق نشان می‌دهد که قرار گرفتن در معرض این آلاینده باعث بروز مشکلات زیادی می‌شود. مرگ زودرس در مبتلایان به بیماری‌های قلبی و ریوی، بروز حملات قلبی غیرکشنده، ضربات قلب نامنظم، ابتلا به سرطان ریه، تشدید آسم، کاهش عملکرد ریه و افزایش علائم تنفسی مشکلاتی است که آلودگی هوا برای سلامت انسان ایجاد می‌کند.

 

​​شاخص کیفیت هوا (AQI) به شش دسته اصلی تقسیم‌بندی می‌شود. بر اساس این تقسیم‌بندی از عدد صفر تا 50 هوا پاک، از 51 تا 100 هوا سالم یا متوسط، از 101 تا 150 هوا ناسالم برای گروه‌های حساس، از 151 تا 200 هوا ناسالم برای همه گروه‌ها، از 201 تا 300 هوا بسیار ناسالم و از 301 تا 500 شرایط کیفی هوا خطرناک است.

 

گفتنی است در هوای پاک که با رنگ سبز نشان داده می‌شود، شرایط کیفیت هوا مناسب است و خطری برای سلامت انسان ندارد. در هوای سالم که به رنگ زرد شناخته می‌شود، کیفیت هوا قابل قبول و غلظت آلاینده‌ها کمتر از حدی است که بر سلامت انسان تاثیر منفی داشته باشد اما در هوای ناسالم برای گروه‌های حساس که به رنگ نارنجی نشانه‌گذاری می‌شود، مقدار AQI بین 101 تا 150 قرار می‌گیرد که در نتیجه آن گروه‌های حساس اثرپذیری بیشتری از آلودگی هوا خواهند داشت.

 

در هوای ناسالم که به رنگ قرمز است، کلیه افراد جامعه در معرض مخاطرات ناشی از آلودگی هوا قرار می‌گیرند و حتی ممکن است گروه‌های حساس دچار عوارض شدیدتری شوند. افزون بر این در هوای بسیار ناسالم که به رنگ بنفش نشان داده می‌شود و عدد AQI بین 201 تا 300 قرار می‌گیرد، احتمال بروز عوارض جدی برای سلامت افراد جامعه افزایش می‌یابد.