عصر ایران - ملاتونین هورمونی است که توسط غده صنوبری در مغز تولید می شود. این هورمون به تنظیم ریتم های شبانه روزی کمک می کند که باعث احساس بیداری و خواب می شوند.
این مقاله نقش ملاتونین در تسکین اضطراب، دوز آن و اینکه آیا عوارض جانبی ایجاد می کند یا خیر را بررسی می کند.
ملاتونین چیست؟
ملاتونین هورمونی است که در غده صنوبری سنتز می شود. سلول ها ملاتونین را از اسید آمینه تریپتوفان سنتز می کنند.
سنتز و ترشح ملاتونین بیشتر در تاریکی شب رخ می دهد. در انسان، ترشح آن بین ساعت 2 تا 4 صبح به اوج خود می رسد و سپس به تدریج کاهش می یابد.
ملاتونین به تنظیم چرخه خواب و بیداری بدن و تقویت خواب کمک می کند. همچنین، تحقیقات کاربردهای دیگر مصرف ملاتونین، از جمله درمان بیماری های قلبی عروقی مرتبط با سن و اختلالات عصبی را نشان داده اند.
آیا ملاتونین به اضطراب کمک می کند؟
بنابر مقاله ای در سال 2020، اضطراب تا 20 درصد از بزرگسالان را سالانه تحت تاثیر قرار می دهد. همچنین، از هر 4 فرد 13 تا 18 ساله، یک نفر دچار اضطراب است.
مطالعات بالینی اندکی تأثیر مکمل های ملاتونین بر تسکین اضطراب را نشان داده اند. بیشتر این مطالعات شامل افرادی بود که تحت عمل جراحی قرار می گرفتند. زیرا بسیاری از افراد می توانند پیش یا پس از عمل جراحی دچار اضطراب شوند.
یک بررسی در سال 2020 اثر ملاتونین و دارونما را در درمان اضطراب پیش و پس از عمل جراحی مقایسه کرد. مشاهده شد که ملاتونین در کاهش اضطراب پیش از عمل و اضطراب فوری و تأخیری پس از عمل بهتر از دارونما عمل می کند. مطالعه ای در سال 2017 نیز نشان داد که ملاتونین یک گزینه مؤثر و ایمن برای درمان افرادی است که پس از سندرم حاد کرونری دچار اضطراب می شوند.
مطالعه ای در سال 2018 نشان داد در افرادی که تحت عمل جراحی قلب قرار می گیرند، تجویز ملاتونین در بهبود اضطراب و الگوهای خواب نسبت به داروی اگزازپام ، مؤثرتر است. مطالعه ای دیگر در سال 2018 نیز نشان داد که ملاتونین می تواند در مقایسه با آلپرازولام در افرادی که تحت عمل های جراحی انتخابی مختلف قرار می گیرند، کاهش بیشتری در اضطراب ایجاد کند.
نحوه استفاده
مکمل های ملاتونین به صورت قرص های خوراکی، پچ های پوستی و شیاف های مقعدی در دسترس هستند.
تحقیقات نشان داده است که دوزهای بین 0.1 تا 10 میلی گرم که تقریباً یک تا دو ساعت پیش از خواب مصرف می شوند، بیشترین تأثیر را در بهبود خواب دارند. با این حال، دوز دقیق ملاتونین برای درمان اضطراب هنوز مشخص نیست.
پیش از مصرف هرگونه مکمل با پزشک متخصص خود مشورت کنید زیرا انتخاب نادرست و اشتباه در مصرف می تواند عواقب جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد
چه چیزی باعث پایین بودن سطح ملاتونین می شود؟
تحقیقات برای تعیین دلیل دقیق پایین بودن سطح ملاتونین ادامه دارد. با این حال، چند عامل وجود دارند که می توانند منجر به سطوح پایین آن شوند:
سن: مطالعات نشان می دهند که تولید ملاتونین با افزایش سن کاهش می یابد.
قرار گرفتن در معرض نور: قرار گرفتن در معرض نور - به ویژه در شب - می تواند باعث پایین آمدن سطح ملاتونین شود. نور آبی در سرکوب ملاتونین بسیار مؤثر است.
چه چیزی باعث اضطراب می شود؟
عوامل مختلفی می توانند منجر به اضطراب شوند. دلایل شایع عبارتند از:
قرار گرفتن در معرض محیط های استرس زا، مانند مشکلات خانوادگی یا مشکلات در محل کار
سابقه خانوادگی اضطراب یا سایر اختلالات روانی
شرایط پزشکی مانند دیابت، آریتمی قلبی یا اختلالات تیروئید
مصرف بیش از حد کافئین یا مواد مخدر
عوارض جانبی
به گفته خدمات ملی بهداشت در بریتانیا، بیشتر افراد هنگام مصرف مکمل های ملاتونین عوارض جانبی را تجربه نمی کنند.
هنگامی که عوارض جانبی رخ می دهند، به طور معمول خفیف هستند، اما فرد باید در صورت بروز مشکلات با یک متخصص مراقبت های بهداشتی صحبت کند. عوارض جانبی عبارتند از:
سرگیجه
حالت تهوع
سردرد
خواب آلودگی
آشفتگی
تحریک پذیری یا بی قراری
خشکی دهان
خشکی یا خارش پوست
درد در بازوها یا پاها
رویاهای عجیب یا تعریق شبانه
عوارض جانبی جدی نادر است. اگر فرد علائم زیر را تجربه کرد، باید در اسرع وقت با یک متخصص مراقبت های بهداشتی صحبت کند:
افسردگی
تاری دید یا آبریزش چشم
احساس ضعف یا غش کردن
گیجی
سرگیجه
خونریزی که متوقف نمی شود
کبودی بدون دلیل مشخص
خون در ادرار
پسوریازیس
افراد باید پیش از مصرف ملاتونین با یک متخصص مراقبت های بهداشتی مشورت کنند، زیرا می تواند با سایر داروها، مانند داروهای رقیق کننده خون، داروهای ضد افسردگی و داروهای فشار خون تداخل داشته باشد.
افرادی که باردار یا شیرده هستند نیز باید پیش از مصرف ملاتونین با پزشک مشورت کنند.
مکمل ها و ویتامین ها برای اضطراب
برخی از مکمل ها و ویتامین های رایج که می توانند به تسکین اضطراب کمک کنند عبارتند از:
ویتامین د: چندین مطالعه نشان داده اند که مصرف مکمل های ویتامین د یا غذاهای غنی از این ویتامین می تواند به تسکین اضطراب کمک کند.
ویتامین ب کمپلکس: مطالعات نشان می دهند که ویتامین های ب6 و ب12 نقش مهمی در کاهش اضطراب دارند.
ال-تئانین: این اسید آمینه یک عنصر رایج در چای سبز است. تحقیقات به پتانسیل این ماده برای ارتقاء سلامت روان اشاره داشته اند.
امگا-3: این ماده در تخم کتان و ماهی وجود دارد. چند مطالعه نشان داده اند که امگا-3 می تواند تأثیر مفیدی بر اضطراب داشته باشد.
سنبل الطیب: چندین مطالعه نشان داده اند که ریشه های سنبل الطیب نقش مهمی در درمان مشکلات خواب و اضطراب دارند.
اسطوخودوس: قرار گرفتن در معرض اسطوخودوس به هر شکل ممکن است به بهبود اضطراب کمک کند.
دیگر گزینه های درمانی
درمان اضطراب می تواند با کمک تراپی یا دارو انجام شود. افراد می توانند با یک متخصص مراقبت های بهداشتی صحبت کنند تا مناسب ترین گزینه درمانی را انتخاب کنند.
تراپی
گفتار درمانی یا روان درمانی می تواند به افراد مبتلا به اضطراب کمک کند. دو نوع تراپی برای اضطراب وجود دارند:
رفتار درمانی شناختی (سی بی تی): هدف سی بی تی این است که به افراد بیاموزد چگونه در موقعیت های مختلف رفتار کنند، فکر کنند و واکنش نشان دهند، به گونه ای که احساس اضطراب کمتری داشته باشند.
درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ای سی تی): این یک رفتار درمانی است که از راهبردهای هدف گذاری و ذهن آگاهی برای کاهش اضطراب و ناراحتی استفاده می کند.
داروها
داروهایی که می توانند به درمان اضطراب کمک کنند عبارتند از:
داروهای ضد افسردگی: شامل مهارکننده بازجذب سروتونین-نوراپی نفرین (اس ان آر آی) و مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین (اس اس آر آی) است که می تواند با کنترل استرس و خلق و خو، اضطراب را درمان کند.
بنزودیازپین ها: این داروها سریع تر از داروهای ضد افسردگی عمل می کنند و می توانند به عنوان اولین خط درمان برای اضطراب مفید باشند. با این حال، بنزودیازپین ها در صورت استفاده طولانی مدت می توانند عوارض ترک جدی ایجاد کنند، از این رو، پزشکان معمولاً آنها را فقط برای استفاده کوتاه مدت توصیه می کنند.
بوسپیرون: این یک داروی غیر بنزودیازپین است که می تواند به درمان اضطراب کمک کند. با این حال، استفاده از بوسپیرون گسترده نیست زیرا دو تا سه هفته طول می کشد تا نتایج آن ظاهر شود.
مسدودکننده های بتا: این دارو به طور معمول برای فشار خون بالا استفاده می شود، اما می تواند به بهبود اضطراب نیز کمک کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
افرادی که علائم شدید اضطراب، مانند ضربان قلب بالا، احساس افسردگی، مشکلات خواب یا افکار خودکشی را تجربه می کنند، ضروری است که به پزشک مراجعه کنند.
پزشکان می توانند وضعیت زمینه ای را شناسایی کرده و گزینه درمانی مناسب را ارائه دهند.
افرادی که تحت درمان اضطراب هستند نیز در صورت بروز هرگونه مشکل در داروهای در حال مصرف، باید به پزشک مراجعه کنند.