به گزارش خبرگزاری بینالملی قرآن(ایکنا) آیتالله العظمی عبدالله جوادی آملی امروز دوم خرداد ماه در درس تفسیر در مسجد اعظم قم گفت: اهل بیت (ع) میتوانند مَثَل خدا باشند اما مِثل او نیستند و معاذالله این کار مستحیل است که در فرمایش نورانی امام سجاد گذشت زیرا خلق از نطفه و تبدیل به علقه و طی شدن مسیر خلقت برای همه انسانها وجود دارد و اهلبیت(ع) هم مستثنی نیستند بنابراین مثل خدا شدن ممکن نیست اما آنان آیات اکبر و مظهر ذات اقدس اله هستند.
وی افزود: همه موجودات تحت ولایت الهی هستند و او هم شئون و مصالح را بهتر از ما میداند و هم بهتر میتواند انجام بدهد در این صورت ما میتوانیم بگوئیم «توکلت علی الله» چون او اجود است نسبت به فضایل. فرمود من عزرائیل را وکیل کردم همان طور که جبرائیل و اسرافیل و میکائیل و ... وکیل شدهاند و هر کس آگاه نیست باید وکیل بگیرد و بهترین وکیل ذات الهی است و این معنای توکل است.
ماهیت ابلیس
این مفسر قرآن در پاسخ به سؤالی درباره ماهیت ابلیس اظهار کرد: ظاهر قرآن این است که ابلیس از جن است و در درون او خوی کفر و استکبار بود که «کان» بر سر آیه مربوطه آن نشان میدهد و اینکه ابلیس ذریه و قوم دارد در حالی که فرشتهها ندارند و این شواهد نشان میدهد که جزء جن بود و نه ملائکه.
وی با اشاره به مسئله شناخت ذات اقدس اله تصریح کرد: ما یک علم حصولی و برهانی داریم که فلسفه و کلام متولی آن هستند که بشر تا آنجا که توانست پیش رفت و اسماء و صفات ذات را به صورت نامتناهی اثبات کرد اما باز دست ما خالی است. بیان نورانی امام باقر می فرماید هر برهانی اقامه شد یک مفهوم است لذا ما بیش از این برهان وظیفه نداریم زیرا خدا یک حقیقت نامتناهی است و ما دسترسی به آن نداریم و تکلیف ما هم نیست و فقط از راه برهان ثابت کردهایم و چنانچه بخواهیم او را مشاهده کنیم حیطه علم حضوری و شهودی است.
آیت الله جوادی آملی عنوان کرد: امام علی وقتی در خطبه اول نهجالبلاغه سخنرای می کند میفرماید او جزء ندارد، خدا حد ندارد پس خدا بسیط محض و غیرمتناهی است حالا امام که خود موجودی مخلوق است و محدود چگونه می تواند او را ببیند. بنابراین علم حصولی برای حوزه و دانشگاه است و به علم شهودی راهی ندارد زیرا خدا یک گوشه تجلی کرد کوه متلاشی و تجلی گوشه دیگر حالاتی است که به پیامبر در هنگام وحی دست داد. لذا هر کس هر چه را میبیند ولو به مقام فنا هم برسد در داخل ذات قرار نمیگیرد چون ذات محدود و جسم نیست.
وی اظهار کرد: هزار و یک اسم در جوشن کبیر، همه شرح و وصف صفات و اسم است و هیچکدام ذات نیست. قرآن که بر ما نازل نشده ما با مفاهیم و استدلال سر و کار داریم. کسانی که اهل مناجات شعبانیه هستند میگویند من ساکتم خدایا تو با من حرف بزن در این مناجات می فرماید تو حرف بزن من بلرزم و جان بدهم که این علم شهودی است وگرنه ما سالها در حوزه و دانشگاه با علم حصولی سر و کار داریم و تکان نمیخوریم چون با مفهوم سر و کار داریم. جایی که انسان با دیدن آثار خدا بیهوش می شود علم شهودی است.
وی تصریح کرد: کسی در محضر مبارک یکی از ائمه گفت تا علم خداست من او را حمد میگویم امام اعتراض کرد که نگو چون علم او نامحدود است برخلاف رضا و غضب خدا که انتها دارد. ائمه مراقب بودند که کسی دچار بدفهمی نشود. مثل روایت هشام از امام صادق که او گفت خدا سمیع و بصیر و علیم است. فرمود نگو علیم است بگو علم است. او که علیم نیست این ناظر به مقام تجلیات است او علم و حیات و نور محض است یعنی نامتناهی است.
دین آب حیات است
وی اظهار کرد: آب حیات انسان دین است اگر کسی دین نداشته باشد انسان نیست و حیات حیوانی و یا گیاهی دارد. پیام قرآن هم همیشگی و برای همه است به مسلمانان، یهود و مسیحی و زرتشتی و به هر کسی که به دینی وابسته است فرمود این پرچم را نگه دارید زیرا دین یک خیمه است و ستونی دارد که شرعه و منهاج است؛ در جریان نماز داشتیم که قرآن اصرار دارد بر اقامه نماز به علت ستون دین بودن. فرمود اقامه کنید نه بخوانید. اگر نماز اذکار و جملاتی بود می گفتند بخوانید ولی همه جا سخن از اقامه است یعنی ستون، خواندنی نیست برپا کردنی است. دین ستون خیمه توحید ست و جوامع را حفظ میکند . با این فکر اگر توحید اقامه شود ما دیگر داعشی و سلفی نداریم.
وی تاکید کرد: همایش و نشستهای بینالمللی دستور قرآن است و خروجی آن چند مقاله نیست اگر ستون توحید حفظ شود نه گوساله پرستی و الحاد و شرک داریم و نه عده ای مستکبرانه موحدان را تهدید خواهند کرد.