سؤال: واکنش حضرتعالی درباره آخرین مسئله ای که اتفاق افتاده، تغییر دولت و سخنرانی شاه چیست؟
امام: تغییر دولتها تأثیری در نهضت عمومی مردم ایران ندارد. دولتها چه دولت نظامی باشند و چه دولتهای دیگر، نمی توانند مسائل را حل کنند، یعنی قیامی که از مردم صادر شده، این قیام را بشکنند. حرفهای شاه هم حرفهایی است که دیگر ملت از او نمی پذیرند. این مطالبی که حالا گفته و تعهدی که داده است، آغاز سلطنتش هم این تعهد را داد و قسم خورد. تعهد را داد و خلاف کرد. اکنون دیگر این تعهدات اثری ندارد. ایشان بدون اینکه خودشان را خیلی زحمت دهند، باید بروند تا ملت خودش تکلیف کشور را تعیین کند.
سؤال: چگونه می خواهید شاه را برکنار کنید؟ با قیام مسلحانه، یا با قراردادن ارتش در کنار مردم، چگونه؟
امام: ما امیدواریم احتیاجی به قیام مسلحانه نیفتد و با همین اعتصابات و تظاهرات و اظهار انزجار ملت مسائل حل شود و امید این را داریم ارتش هم که از خود این ملت است و ملت برادر اوست، پشت به ملت نکند و در کنار ملت قرار گیرد. لکن اگر این شکل مبارزات ملت مفید واقع نشد و لازم آمد یک طور دیگر عمل شود ممکن است ما تجدید نظر کنیم.
سؤال: شما با شاه چه خواهید کرد؟ آیا قبول دارید که نفی بلد شود یا باید محاکمه گردد؟
امام: اگر شاه فرار کند که دست ما به او نمی رسد، ولی اگر او را دستگیر کنیم بر حسب قوانین و احکام حکومت اسلامی رفتار خواهیم کرد. اگر چنانچه مرتکب قتل شده باید او را قصاص کنند و اگر امر به قتل کرده حبس ابد خواهد شد. و علی ایحال، حکومت وی باید از بین برود و خودش هم بواسطه خیانتها و جنایتهایی که کرده است باید محاکمه شود.
سؤال: دولت پیشنهادی شما چگونه خواهد بود و چه کسی آن را اداره خواهد کرد؟
امام: راجع به چگونگی دولت و رژیم، پیشنهاد ما جمهوری اسلامی است و چون ملت، ملت مسلم است و ما را هم خدمتگزار خود می داند، از این جهت حدس می زنیم به پیشنهاد ما رأی دهد . ما از طریق رفراندوم با ملت یک جمهوری اسلامی تشکیل می دهیم. و اما شخص، این تابع آراء مردم است و الان شخص معینی در نظر نیست.
سؤال: رابطه یک دولت اسلامی و دولت آمریکا در آینده چگونه خواهد بود؟
امام: باید ببینیم آمریکا خودش در آینده چه نقشی دارد اگر آمریکا بخواهد همان طور که حالا با ملت ایران معامله می کند با ما رفتار کند، نقش ما با او خصمانه است. و اگر چنانچه آمریکا به دولت ایران احترام بگذارد، ما هم با همان احترام متقابل عمل می کنیم، و با او بطور عادلانه، که نه به او ظلم کنیم و نه به ما ظلم کند، رفتار خواهیم کرد و اشکالی پیش نمی آید.