رونمایی دولت از راهبرد ترانزیتی

در همین چارچوب، مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری کشورمان روز گذشته اعلام کرد: «همان‌گونه که در بدن انسان اختلال در شریان‌های اصلی، حیات را مختل می‌کند، هرگونه نارسایی در شبکه‌های اصلی حمل‌ونقل نیز موجب عقب‌ماندگی، ناترازی و افزایش هزینه‌ها خواهد شد و اصلاح این مسیر تنها با نگاه علمی، یکپارچه و مشارکت همه‌جانبه ممکن است». البته عباس عراقچی، وزیر امورخارجه پا را فراتر گذاشته و ضرورت «حمل‌ونقل» را به یک فرصت اقتصادی بین‌المللی تشبیه کرد تا بگوید: «امروز حمل‌ونقل، ترانزیت و بنادر به یکی از ارکان اصلی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده‌اند و نقش تعیین‌کننده‌ای در تحقق اهداف دیپلماسی اقتصادی ایفا می‌کنند. برای کشوری مانند ایران، حمل‌ونقل به معنای تبدیل جغرافیا به فرصت است. بدون مسیر، بدون ریل، بدون بندر و بدون زیرساخت‌های لجستیکی، حتی بهترین سیاست‌ها و پیشرفته‌ترین رویکردهای سیاست خارجی نیز نمی‌توانند ظرفیت واقعی خود را محقق کنند».

کشته‌های تصادفات قابل پذیرش نیست

مسعود پزشکیان در مراسم گرامی‌داشت هفته حمل‌ونقل، با تشریح رویکرد دولت در توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقلی کشور، بر ضرورت نگاه علمی، یکپارچه و آینده‌نگر به شبکه‌های جاده‌ای، ریلی، شهری، هوایی و دریایی تاکید کرد و گفت: «اگر شریان‌های اصلی درست طراحی و تکمیل نشوند، توسعه مسیرهای فرعی نه‌تنها مشکل را حل نمی‌کند، بلکه باعث انباشت ترافیک، آلودگی هوا و اختلال در جریان حمل‌ونقل خواهد شد. اصلاح شبکه حمل‌ونقل باید بر اساس استانداردهای بین‌المللی، فناوری مناسب و کیفیت پایدار انجام شود و اقدامات مقطعی و کوتاه‌مدت پاسخگوی نیازهای کشور نخواهد بود».

رئیس‌جمهوری با اشاره به اهمیت آینده‌نگری در طراحی کریدورها گفت: «در بسیاری از کشورهای پیشرفته، از ابتدا حریم‌های وسیع برای مسیرهای حمل‌ونقلی در نظر گرفته شده تا در صورت نیاز، توسعه ریلی، جاده‌ای، خدمات بین‌راهی و زیرساخت‌های مکمل بدون مانع انجام شود. زمین سرمایه ملی است و باید از ابتدا به‌گونه‌ای مدیریت شود که نسل‌های آینده نیز بتوانند از آن بهره‌مند شوند». پزشکیان بر لزوم مدیریت یکپارچه حمل‌ونقل کشور تاکید کرد و گفت: «شبکه‌ای که فرماندهی واحد نداشته باشد، دچار ناهماهنگی می‌شود. تجربه‌های جهانی نشان می‌دهد حمل‌ونقل شهری، جاده‌ای، ریلی، هوایی و دریایی باید در قالب یک نظام هماهنگ و با سیاستگذاری واحد اداره شود و دولت در حال طراحی و اجرای مدل مدیریت واحد حمل‌ونقل است».

رئیس‌جمهوری با اشاره به آمادگی دولت برای واگذاری اختیارات اجرایی به انجمن‌ها، تشکل‌ها و بخش خصوصی در چارچوبی هدفمند و نظام‌مند گفت: «این واگذاری به‌گونه‌ای انجام خواهد شد که هم ارائه‌دهندگان خدمات، هم بهره‌برداران و هم حاکمیت از کارآیی و کیفیت خدمات رضایت داشته باشند. این فرآیند نیازمند گفت‌وگو، تعامل و تعریف چارچوب‌های روشن و پاسخگو است».

رئیس‌جمهوری با اشاره به نقش بهره‌وری در کاهش مشکلات حوزه حمل‌ونقل، بر نوسازی ناوگان فرسوده، کاهش مصرف سوخت، جایگزینی وسایل نقلیه پاک و ارتقای‌ایمنی جاده‌ها تاکید کرد و گفت: «وجود خودروها، کامیون‌ها و یدک‌کش‌های چند دهه قبل در جاده‌ها قابل قبول نیست و اصلاح این وضعیت می‌تواند هم امنیت، هم کارآیی و هم کیفیت خدمات را افزایش دهد». پزشکیان با ابراز نگرانی از آمار بالای تلفات جاده‌ای‌ افزود: «سالانه جان باختن هزاران نفر در تصادفات، قابل‌پذیرش نیست و باید با اصلاح مقررات، آموزش، فرهنگ‌سازی و برخورد قاطع با رفتارهای پرخطر رانندگی، از جان مردم حفاظت کرد. همان‌گونه که در کشورهای پیشرفته با تهدیدکنندگان جان دیگران برخورد جدی می‌شود، در کشور ما نیز باید این رویکرد به‌طور موثر اجرا شود».

پزشکیان در ادامه با تاکید بر اهمیت شبکه‌های مکمل حمل‌ونقل شهری و حومه‌ای اظهار کرد: «توسعه خطوط ریلی بدون توجه به شبکه اتوبوس، تاکسی و سایر ابزارهای جابه‌جایی، موجب ایجاد گره‌های جدید خواهد شد و باید از ابتدا کل شبکه به‌صورت جامع طراحی شود تا حمل‌ونقل کالا و مسافر با کمترین آلودگی و بیشترین بهره‌وری انجام گیرد. استفاده از وسایل نقلیه پاک و کم‌مصرف نه‌تنها یک انتخاب، بلکه یک ضرورت برای سلامت عمومی است و دولت از هر اقدامی که به بهبود کیفیت هوا و کاهش مصرف انرژی منجر شود، حمایت خواهد کرد».

پزشکیان در پایان با تاکید بر آمادگی دولت برای برگزاری جلسات تخصصی با فعالان حوزه‌های مختلف حمل‌ونقل گفت: «با همدلی، همراهی، مدیریت علمی و استفاده از تجربه‌های جهانی می‌توان در مدت کوتاهی بسیاری از مشکلات انباشته این حوزه را برطرف کرد. دولت در تصمیم‌گیری و اجرا تردید نخواهد کرد و هر جا امکان اصلاح، بهبود و افزایش کارآیی وجود داشته باشد، با قاطعیت از آن حمایت می‌کند».

نقش کلیدی حمل‌ونقل در منافع ملی

همچنین سیدعباس عراقچی در ادامه این مراسم با بیان اینکه «نگاه وزارت امور خارجه به دیپلماسی اقتصادی، نگاهی عینی، واقعی و عملیاتی است»، تصریح کرد: «در معاونت دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه تلاش کرده‌ایم به‌صورت مستقیم وارد پروژه‌های مشخص و مورد نیاز اقتصادی کشور شویم و به تحقق آنها کمک کنیم؛ موضوعی که در حوزه حمل‌ونقل و ترانزیت به‌طور جدی دنبال می‌شود». عراقچی ادامه داد: «ما دیپلماسی اقتصادی را در وزارت امور خارجه این‌گونه تعریف کرده‌ایم که سیاست خارجی باید در خدمت اقتصاد کشور قرار گیرد؛ در خدمت صادرات، حمل‌ونقل و ترانزیت باشد و در نهایت به افزایش رفاه عمومی منجر شود. حمل‌ونقل امروز نه‌تنها یک موضوع فنی یا زیرساختی، بلکه یکی از ابزارهای اصلی تحقق منافع ملی در عرصه سیاست خارجی و تعاملات منطقه‌ای و بین‌المللی ایران است».

کریدورها در اولویت است

همچنین فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی در ادامه این مراسم با بیان اینکه «دیپلماسی حمل‌ونقل و ترانزیت و همچنین دوباره آشتی کردن و اقدام و عملیات در حوزه حمل‌ونقل با کشورهای همسایه در تمام برنامه‌های کاری وزارت راه‌وشهرسازی است»، گفت: «تمام تلاشمان این است سنگ‌هایی که در مسیر بخش خصوصی است، برداریم. اگر کار خاصی نمی‌کنیم، حداقل مشکلی هم ایجاد نکنیم. این تسهیل‌گری در تمام برنامه‌ها وجود دارد». وی ادامه داد: «2هزار صندلی که در یک هفته گذشته به صنعت هوایی اضافه شد، قراردادهایی که با بخش خصوصی در حوزه ریلی بسته شد، قراردادهایی که در حوزه راه، در حوزه آزادراهی و ریل بسته شد و همچنین بسته‌های سرمایه‌گذاری که دو ماه آینده رونمایی می‌شود، نمونه همین تسهیلگری‌ها است».