اهمیت نماز جمعه

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد لله رب العالمین و اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و اشهد ان محمدا عبده و رسوله (صلوات نماز گزاران) صلی الله علیه و علی آله و اصحابه الغر المیامین سیما علی امیرالمؤمنین و الحسن و الحسین و علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمد و الحسن بن علی و الحجة بن الحسن صلواتک علیه و علی آبائه الطیبین الطاهرین المعصومین المکرمین اللهم عجل فی فرجه و اجعلنا من اعوانه و انصاره و شیعته اللهم من علینا بظهوره، کما مننت علینا بقیام الجمهوریة الاسلامیة و نصرة الحق علی الباطل. اللهم صلی علی ائمة المسلمین و حماة المستضعفین و هداة المؤمنین.

قال الله الحکیم فی کتابه: «یا ایها الذین آمنوا اذا نودی للصلوة من یوم الجمعة فاسعوا الی ذکر الله و ذروا البیع ذلکم خیر لکم ان کنتم تعلمون» . ⁽¹⁾

این آیه ای که در هر جمعه در نماز جمعه خوانده می شود شعاری است برای مؤمنان که بدانند اجتماع روز جمعه اولا برای ذکر و یاد خداست ثانیا بدانند که این اجتماع از همه سوداگری ها و معامله گری ها و بیع و شراءها ارزشمندتر است. قرآن به ما در این آیه می فرماید: وقتی آهنگ آواز نماز جمعه بلند شد بشتابید به سوی ذکر خدا، همچنان که در همه اعمال خیر، ما موظفیم که بشتابیم «فاستبقوا الخیرات» ⁽²⁾ به کارهای نیک سبقت بجوئید «و ذروا البیع» معامله و بیع و سوداگری را بگذارید و رها کنید «ذلکم خیر لکم» این برای شما بهتر است. نماز جمعه همانطوری که نامش هم نشان می دهد، نمازی است که ذکر خدا را با اجتماع مسلمانان توأم تأمین می کند. این نماز تفاوت می کند با آن ذکر و یادی که تنها و در خلوت انجام بگیرد. در این نماز تن های مردم و دل های مردم در کنار یکدیگر قرار می گیرد، لذا به این نماز می گوئید نماز وحدت آفرین. حقیقت هم همین است. امروز، شما روی زمین نمناک و خیس محوطه دانشگاه و خیابان می نشینید و تابستان زیر آن آفتاب سوزنده تیر ماه و مردادماه بر روی آسفالت های داغ این خیابان و این محوطه نشستید. همین انگیزه ای که شما را به اینجا می آورد یا هر مؤمنی را در هر شهری از شهرها به محوطه نماز جمعه می کشاند خود این انگیزه بسیار محترم است و چون می بینید که مانند شما هزاران انسان دیگر در کنار شما قرار دارند احساس وحدت می کنید. وقتی یک جامعه ای با مردم کار دارد، وقتی یک حکومتی با نظر مردم و به مصلحت مردم می خواهد کاری انجام بدهد، به اینگونه اجتماعات احتیاج دارد و چون اسلام حکومتش به معنای خدمت به مردم است و برای رأی و نظر آحاد مردم جامعه ارزش قائل است، پس اجتماعات درست کرده است: اجتماع نماز جماعت، اجتماع عظیم نماز جمعه و اجتماعی بین المللی حج. انقلاب ما با مردم و با ذکر خدا بوجود آمد، با مردم و با ذکر خدا هم باید ادامه پیدا کند و مردم و ذکر خدا در نماز جمعه جمع اند. قرن ها ما نماز جمعه نداشتیم، این انقلاب به ما نماز جمعه داد. امام دستور فرموده اند که ائمه جمعه در شهرستان ها باید به دستور امام و به فرمان امام اقامه جمعه کنند، یعنی کسی امام جمعه باشد که مورد اعتماد امام، پس مورد اعتماد مردم باشد، زیرا این جمعه، جمعه است، محل تجمع است، وسیله اجتماع است، باید بماند تا انقلاب بماند . نماز جمعه دو رکن دارد: رکن اول محتوای نماز جمعه است، مضمون نماز جمعه است که در خطبه ها باید متجلی بشود و در دو رکعت نماز. این محتوا چیست؟ اول یاد خدا، امر به تقوا، امر به پارسائی، امر به اخلاق اسلامی، امر به وحدت. دوم شکوه و اجتماع نماز جمعه است. محتوا و شکوه. قالب یعنی این اجتماع عظیم، و معنا یعنی آنچه در خطبه گفته خواهد شد و در نماز تلاوت می شود، این دو رکن نماز جمعه است. رکن اول روی دوش امام جمعه هاست، رکن دوم روی دوش مردم. امام جمعه ها باید در هر هفته ای آن چیزی را که احساس می کنند مردم به آن احتیاج دارند و باید بدانند، آن را باید به مردم بگویند، از اوضاع و احوال جاری مملکت، از اوضاع و جریانات سیاسی عالم، از تحریص مردم و تشویق مردم به حرکت در جاده عبودیت الله، از تشویق مردم به برادری، به وحدت، به عمل، از بصیرت دادن به مردم نسبت به دشمن ها و دشمنی ها، این وظیفه امام جمعه است، اگر نگوید، خطا کرده است. رکن دوم یعنی قالب، روی دوش مردم است. باید بیایند، باید استماع کنند، باید نماز جمعه را مثل عالی ترین فریضه مردمی مورد اعتنا قرار بدهند. زیرا اگر این اجتماع فشرده ما در اینجا نباشد میدان جنگ ما هم خاموش خواهد شد، حرکت جامعه ما هم در مقابل قدرت های ستمگر، ظالم و متجاوز کند خواهد شد. این پایه آن حرکت است، این اجتماع است که مشت محکم درست می کند. چرا پیغمبر می گوید: «الصلوة خیر موضوع» نماز بهترین نهاد است. ما جهاد را هم داریم، اما نماز بهتر است. ما انفاق را هم داریم، اما نماز بهتر است. نماز است که «ان قبلت قبل ما سواها و ان ردت رد ما سواها» اگر نماز قبول نشود، بقیه اعمال هم قبول نمی شود، اگر قبول شود، بقیه اعمال هم قبول می شود. چرا؟ برای خاطر اینکه بقیه اعمال اگر باید برای خدا، در خط خدا، با اخلاص انجام بگیرد، این یاد خدا و خدا خواهی و خدا جوئی را نماز به ما می دهد، این مال همه نمازهاست و نماز جمعه از فضیلت بیشتری برخوردار است، این نماز جمعه است . امروز ما نزدیک به یک سال و نیم است که نماز جمعه داریم. در این صحن عظیم دانش، عبادت وارد شد، به دانش جهت داد. همین نماز جمعه بود که توانست دانشگاه شما مردم ایران را از خطی که آمریکا می خواست، نجات بدهد و فضای دانشگاه را تقدیس کند. و شنیدید که دیروز امام این امت درباره دانشگاه چه فرمودند و چه رهنمودی دادند. همین نماز جمعه بود که این توده میلیونی عظیم را با وجود اینهمه طبل و بوق تفرق، در خط واحد، مستقیم نگه داشت . همین نماز جمعه بود که شوق جهاد فی سبیل الله را در دل ها آنچنان تحریک کرد که مادر به من می گوید: «من جوان ندارم به میدان جنگ بفرستم اما این طلاها را دارم» . به خدا این سخن هر روز و هر هفته صدها و ده ها جوان و پیر و زن و مرد با من است. هر دفعه که می آیم دانشگاه برای نماز با مواردی از این قبیل مواجه می شویم غیر از آنهائی که در غیاب من می فرستند برای ستاد برگزاری نماز جمعه نامه هایشان و اظهاراتشان را. اگر می دیدید شما برادران و خواهران و می شنیدید و می خواندید نوشته دانش آموزان فلان مدرسه ابتدائی کرج را، یا اگر می شنیدید اظهار آن زن میانسالی را که می گوید من نمی توانم در جبهه حاضر بشوم و فرزندی ندارم که به جبهه بفرستم و با چه تأسفی حرف می زند. اینها را نماز جمعه و اجتماع عظیم عبادی و الهی، این فریضه بزرگ، به ما داده است. پس برای ما خیلی معتبر و محترم و عزیز است. این نماز جمعه ماست. به همین دلیل دو جریان در قبال نماز جمعه بوجود می آید، یک جریان، جریان دوستان و علاقه مندان به انقلاب اسلامی است. آنهائی که این انقلاب را مثل جانشان دوست دارند، سعی می کنند این شعله مقدس و برافروخته را هر چه برافروخته تر کنند. نگاه کنید به این اجتماع عظیم، نگاه کنید به صفوف فشرده زنان و مردان، چگونه روی زمین نمناک یا روی زمین داغ در تابستان نشسته اند و نگاه کنید به تلاشی که دلسوزانی در سراسر کشور انجام می دهند تا شکوه و محتوای نمازهای جمعه هر چه بیشتر و بالاتر بشود.

پی نوشتها:

.1 سوره جمعه، آیه 9

.2 سوره بقره، آیه 148