وضعیت کتب دینی رنج‌آور است/ جامع‌نگاری و پرکردن خلأها؛ ابتکار سیدبن طاووس

حجت‌الاسلام والمسلمین امین حسین پوری در گفت‌و گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) گفت: سید بن طاووس در حوزه‌های مختلف مانند مباحث رجالی، فقه الحدیثی، تاریخ حدیث و به صورت پراکنده در آثار تفسیری دارای رای و نظر بوده است و نوع نگاه خاص وی به توثیق و تضعیف روات نشان از نزدیکی دیدگاه ایشان به شیخ طوسی دارد و لزوما تضعیفات متقدمان را ضعف راوی تلقی نمی‌کند.
وی اظهار کرد: یکی از ابتکارات سیدبن طاووس در عرصه گردآوری ادعیه و زیارات است و آن جامع نگاری در گردآوری دعاهاست که یا کمتر سابقه داشته و یا سابقه‌ای نداشته است زیرا وی قصد داشته که مجموعه‌ای ده جلدی در این زمینه بنگارد که البته به دست ما نرسیده است.
نویسنده کتاب بیان کرد: مثلا «مصباح الزائر» وی، هم به دلیل برجستگی نویسنده و هم نوع زیاراتی که در آن آمده از برجستگی کارهای وی محسوب می‌شود.
حسین پوری تصریح کرد: در حوزه مقتل‌نویسی نیز با نوشتن لحوف که نام درست آن الملحوف است توانایی خود را نشان داده است البته سید در لحوف خود اسناد روایات و مطالب را نیاورده است ولی در تحقیقی که بعدها توسط «فارس حصون» انجام شده وی نشان داده است که قریب به اتفاق مطالب سید در لحوف دارای سند است ولی سید به دلایلی از ذکر اسناد خودداری کرده است.
وی اظهار کرد: یکی از دلایلی که وی از ذکر سند خودداری کرده این بوده که مقتل را برای وعاظ و منبری‌ها و مداحانی که قصد داشته به کربلا مشرف شوند و مطلبی مختصر در اختیار داشته باشند نوشته لذا برای جلوگیری از تطویل مطالب، از ذکر سند خوددداری ورزیده است.
حسین پوری با بیان اینکه سیدبن طاووس کار تفسیری مستقلی ندار بیان کرد: با این حال وی در آثار مختلف از جمله در سعدالسعود قسمت‌های قابل توجهی از مصادر تفسیری متقدم را آورده و آنها را نقد و بررسی کرده که از جمله آن‌ها نقد و بررسی تفاسیر معتزلی است.
وی درباره چرایی نوشتن سعدالسعود افزود: وی قصد داشته است تا لیستی از آثار موجود در کتابخانه‌اش را به عنوان موقوفه و یا با نیتی دیگر در اختیار فرزندانش قرار دهد که در لیست موجود کتب تفسیری زا نیز نقل می‌کند.
این محقق گفت: فتح الابواب نزدیکترین کتاب به حوزه فقه است و چون سید از ورود به حلال و حرام  پرهیز داشته است به بحث استخاره در این اثر می‌پردازد و همین مقدار ورود نشان می‌دهد که فردی آشنا به فقه شیعه است ولی احیتاط زیادی در زمینه فقهی به خرج می‌داده است.
وی افزود: یکی از ابتکارات سید پرکردن خلاها در مباحث تحقیقی بوده است او تلاش زیادی برای گردآوری کامل روایات داشته است در حالی که امروز وضعیت کتب دینی رنج‌آور است زیرا برخی تکراری هستند و یا برخی آثار معطوف به رفع مشکل و خلایی در جامعه نیستند و سطح علمی پائینی دارد و گاهی هم به دنبال پاسخ به یک نیاز توهمی نوشته شده است.
این محقق دینی عنوان کرد: یکی از نکات برجسته در آثار سیدبن طاووس، مستندسازی آثار است. وی به سخنانی که نقل می کند توجه زیادی دارد و ابایی ندارد از نقل اصلی که مطلب خود را از آن گرفته است.
وی افزود: یکی دیگر از خدمات این عالم بزرگ به جهان تشیع این است که سید قدر مجموعه‌های علمی که در دستش بوده می دانسته است و برخی مطالبی که ایشان نقل کرده اگر از طریق وی به دست ما نرسیده بود ردپایی از آن نداشتیم زیرا منقولات منحصر به فردی است از جمله اینکه دعای سحر ماه مبارک رمضان از منقولات سیدبن طاووس است که تنها از وی نقل شده و اگر ایشان اهتمامی به حفظ آن نداشت امروز از آن بی بهره بودیم.