به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا) آیتالله رضا استادی، دیشب ششم مهرماه در جلسه تفسیر سوره مومنون با بیان اینکه در اولین آیه این سوره ایمان را عامل فلاح برشمرده است گفت: در آیات متعددی موضوع فلاح مطرح و در هرکدام از آنها نیز شرطی برای آن تعیین شده است مثلا در جایی فرموده است تزکیه و تهذیب، کسب روزی حلال، توبه، اجتناب از ربا، دوری از خمر، انجام خیرات و ... عامل فلاح و رستگاری انسان است.
وی اظهار کرد: این سؤال مطرح میشود که اگر ایمان شرط فلاح است و کسی با گفتن «لااله الا الله» به آن میرسد پس چرا در هر آیهای شروطی برای آن ذکر شده که از جمله در سوره مومنون خشوع در نماز، پرداخت زکات، دوری از زنا و ... را بیان فرموده و در ابتدای سوره بقره نیز ایمان به غیب و یقین به روز قیامت را عامل هدایت و فلاح میشمارد و حتی در برخی آیات مستحبات نیز دخیل در فلاح میشوند.
استادی ادامه داد: در برخی آیات عنوان شده که افرادی خوب خوب هستند ولی اهل امر به معروف و نهی از منکر نیستند ولی لازمه فلاح امر به معروف و نهی از منکر است و جامعه بدون آن به سعادت نمی رسد.
پاسخ به سؤال
وی افزود: جوابهای مختلفی به این مسئله داده شده است از جمله فرمودهاند که ایمان و تقوا و هدایت مراتبی دارد به این معنا که هر کس مصداق«قولوا لا اله الا الله تفلحوا» قرار گرفت رستگار و سعادتمند است و به فلاح میرسد اما ایمان او و فلاحش دارای مراتبی است و این مراتب هم دارای مدرکی قرآنی است.
وی در توضیح بیشتر این مطلب تصریح کرد: هر کسی وقتی وارد دایره ایمان شد هر قدر به سمت کارهای خیر و انجام واجبات و حتی مستحبات و نیات خالصتر برود مرتب تقوا و ایمانش در نزد خدا بیشتر خواهد بود.
عضو شورای عالی حوزه علمیه اظهار کرد: به همین دلیل قرآن در جایی میفرماید ای کسانی که ایمان آورده اید ایمان بیاورید و یا در جایی توبه رابه همه مومنین امر میفرماید.
مثالی برای مراتب ایمان
استادی به ذکر مثالی از خواجه طوسی گفت: ایشان مراتب یقین و ایمان را به مشاهده آتش و دود و یا دیدن نشانه های آن از پشت دیوار تشبیه کرده و مثال زده و آورده است که ما با دیدند دود متوجه می شویم که آتشی در کار است که این مرحلهای از ایمان و یقین است؛ وقتی آتش را میبینیم به مرتبه بالاتری از یقین میرسیم و وقتی در آتش قرار بگیریم در مرتبه حق الیقین هستیم.
وی ادامه داد: ایمان اهل بیت(ع) نسبت به ما این گونه است زیرا ما وقتی هر قدر هم با ایمان باشیم در نماز قرار میگیریم ذهنمان پراکنده است ولی در برخی ورایات داریم که امام در حال نماز بودند و بچه ای از بلندی میافتد و ایشان حتی متوجه هم نمیشوند.
استاد حوزه علمیه گفت: پس اصل ایمان و گفتن لا اله الا الله رسیدن به فلاح و رستگاری است از این رو کافر فلاح ندارد و لی مومنان مراتب مختلفی دارند.
استادی ادامه داد: جواب دیگری که داده شده است این است که خوبیها لازم و ملزوم یکدیگرند و وقتی می گوئیم کسی مومن است و غیبت نمیکند و متوکل علی الله است پس لازمه آن این است که دروغ هم نگوید و کارهای زشت دیگر را هم انجام ندهد و این سخن قابل تاملی است و باید در آن بیاندیشیم.
وی تاکید کرد: در مباحث نظری حرف قابل تاملی است ولی آیا در عمل وقتی به آن فکر میکنیم میتوانیم مصداق عینی خارجی برای آن بیابیم و یا در خودمان پیاده کنیم. بر این اساس ممکن است فردی مومن باشد و نماز هم نخواند ولی براساس ایمانی که دارد اهل فلاح است یا ممکن است فرد مومنی خیلی خوب هم باشد ولی در یک زمینه دچار نقیصه باشد مثلا زود عصبانی شود. به هر حال این مسئله موضوعی قابل تامل است.
استاد حوزه ادامه داد: برخی معتقدند که احکام بدون اخلاق و اخلاق بدون احکام راه به جایی نمیبرد ولی همان طور که گفتم این مسئله در محیط بیرونی ما موارد خلاف زیادی دارد و چه انسان های خوبی داریم که در برخی واجبات و مستحبات عامل جدی هستند ولی در برخی خوبیها کوتاهی میکنند.
علم امام
استادی در ادامه به مبحث علم امام و نبی اشاره کرد و ادامه داد: این سؤال مطرح است که آیا علم امام گسترده است و همه موضوعات عالم را شامل میشود که دو جواب گفته شده و برخی گفتهاند که امام اگر هر چیزی را بخواهد و لازم به دانستن باشد خداوند به او می دهد و میداند ولو اینکه علوم طبیعی و ... باشد و برخی دیدگاهها میگویند که امام مسئول هدایت مردم است و هر چه برای هدایت لازم باشد آن را می داند و اگر در موضوعات دیگر چیزی میداند از تفضل الهی است.
وی عنوان کرد: آیت الله سبحانی در کتاب آگاهی سوم خود در این باره مفصل توشضح داده و علاقهمندان میتوانند برای کسب اطلاعات بیشتر به آن مراجعه کنند.
تاثیر ایمان
استادی با اشاره به تاثیر ایمان نیز اظهار کرد: براساس گفتههای مفسر المیزان، ایمان به خدا انسان را فعال کرده و از خمودی بیرون میآورد و هنری دارد که به انسان آرامش میدهد و او را به افعال خیر وامیدارد.
درمان وسواس
عضو شورای عالی حوزه همچنین به وسواس در اعتقادات و اعمال اشاره کرد و افزود: در وسواس چه در اعمال و چه در اعتقادات باید بنا را بر بی توجهی گذاشت تا برطرف شود و تنها راه آن همین است. افرادی بودند که نزد امام معصوم میرفتند و از وسواس خود درباره اعتقاد به خدا گله داشتند که امام همین توصیه را میفرمودند زیرا وسواس در اعتقاد تنها با خواندن کتاب برطرف نمیشود.
واکنش به تعطیلی حج
وی در واکنش به حادثه منا و عنوان کرده تعطیلی حج از سوی برخی افرد تاکید کرد: این حادثه باعث شد تا خودی و غیرخودی به مسئله حج ایراد بگیرند و بگویند اعزام نکنیم و پول های کشور را صرف ساخت بیمارستان و ... کنیم، اما اصل حج واجب الهی است و قرآن به آن تاکیدکرده است و وانگهی این سؤال مطرح است که مگر افرادی پولهایشان را صرف مسافرت به اروپا و ... نمیکنند.