زندگی معاویه در این دوره چیز خاصی را در برندارد جز اینکه بعدها او در تبلیغاتش به مردم شام گفته بود کاتب وحی و خال المؤمنین بوده است. او همچنین برای تحکیم موقعیت دینی خود گفته بود نحن شجرة رسول الله (ص) (1) او کسانی از راویان حدیث را نیز واداشت تا دهها حدیث در فضیلت او بسازند و در میان مردم رواج دهند مثلا از قول رسول خدا (ص) نقل کرده اند که فرمود: الامناء عند الله ثلاثة جبرئیل و انا و معاویه (2)
شاید لازم نباشد که ما مجهول بودن این مطلب را بررسی کنیم اما دراینجا بنظر می رسد که به دوسؤال پاسخ دهیم.
1 آیا معاویه کاتب وحی بود؟
اولا از وقتی که او مسلمان شد تا رحلت حضرت رسول مدت زیادی نبوده که کاتب وحی بودن فضیلتی برایش محسوب گردد چرا که طبق قولی، او در سال دهم مسلمان شد و آن زمان که پدرش در فتح مکه (سال هشتم) مسلمان شد او درنامه هایی پدرش را توبیخ کرد و سرزنش نمود که چرامسلمان شدی؟
البته عده ای هم گفته اند او در فتح مکه مسلمان شد.
ثانیا او کاتب وحی نبوده بلکه کاتب مراسلات بوده یعنی زمانی که در اثر گسترش اسلام ناچار شد مسلمان شود در اثر اینکه بین مسلمانان موهون و بی اعتبار بود عباس عموی پیامبر از آنحضرت خواست که امتیازی به معاویه بدهد تا او از خجلت بیرون بیاید حضرت برای رعایت تقاضای عم بزرگوارش او را کاتب مراسلات نمود.
چنانچه مسلم در صحیح خود نقل نموده است که ان معاویة یکتب بین یدی النبی صلی الله علیه و آله یعنی معاویه نویسنده حضور پیامبر بود و مدائنی می گوید کان زید بن ثابت یکتب الوحی و کان معاویة یکتب للنبی صلی الله علیه و آله فیما بینه و بین العرب یعنی زید بن ثابت کاتب وحی و معاویه نویسنده بین آنحضرت وعرب بوده است.
2 آیا خال المومنین بودن می تواند شرافت و فضیلتی باشد؟
آنها اینگونه می گفتند که خواهر معاویه «ام حبیبه» همسر حضرت رسول بوده و زوجه رسول الله ام المومنین است پس برادر او معاویه خال (دائی) المومنین می باشد.
جواب: اولا اگر برادر ام المومنین بودن شرافت است پس باید حی بن اخطب یهودی پدر صفیه زوجه رسول خدا هم صاحب شرافت باشد.
ثانیا طبق این استدلال محمد بن ابی بکر هم خال المومنین می باشد چون برادر عایشه است و آنها مقام عایشه را از مقام ام حبیبه بالاتر می دانند پس چرا در فتح مصر او را با لب تشنه شهید کردند و او را در شکم خر مرده گذاشتند و آتش زدند و وقتی این خبر به معاویه رسید بسیار اظهار شادمانی نمود.
آیا این یک بام و دو هوا می تواند توجیهی غیر از توجیه سیاسی داشته باشد.
معاویه ای که قاتل امام حسن و عمار و حجر بن عدی و مالک اشتر و محمد بن ابی بکر و . .. است خال المومنین و صاحب شرافت می شود اما محمد بن ابی بکر چون در خانه علی تربیت شد و خطاب به آن خاندان جلیل القدر می گوید:
یا بنی الزهراء انتم عدتی
و بکم فی الحشر میزانی رجح
ای اولاد فاطمه زهرا سلام الله علیها شما پناهگان من هستید و بواسطه دوستی شما درقیامت میزان عمل من رجحان پیدا می کند.
و اذا صح ولائی لکم
لا ابالی ای کلب قد نبح
و زمانی که دوستی من به شما صحت پیدا کند باک ندارم اگر هر سگی در اطراف من پارس نماید .
باید آنگونه به شهادت برسد و کسی هم از کشتن او متأثر نشود.
پی نوشت ها:
1 مختصر تاریخ دمشق جلد11 ص 87
2 همان جلد 25 ص 5 تا 16
