صدیقه طاهره در نگاه ائمه معصوم علیهم السلام

معصومه شیری

تقدیم به محضر مبارک حضرت فاطمه زهراعلیها السلام

ءمقام والای حضرت فاطمه زهراعلیها السلام فقط ازمنظر معصومین علیهم السلام که همتای ایشانند،قابل بیان است. کلمات و سخنان این بزرگواران حکایت از کرامت و عظمت والای این بانوی عالمه دارد:

1 - فاطمه علیها السلام از نگاه امام امیرالمؤمنین علیه السلام

در آخرین لحظات عمر مبارک حضرت فاطمه علیها السلام وصایای خویش را به همسرشان می نمودند که «ای پسرعمو! توهرگز مرا دردوران زندگی دروغگو وخائن نیافتی و هرگز بافرمانت مخالفت نکردم.»

علی علیه السلام که شاهد درگذشت تنها یاور وتسلی بخش خود است، می فرماید: «پناه به خدا! تو داناتر و پرهیزگارتر و گرامی تر و نیکوتراز آنی که من به جهت مخالفت کردنت با خود،تو را نکوهش کنم. دوری از تو و احساس فراقت برمن گران خواهد بود ولی گریزی از آن نیست. به خدا سوگند! با رفتنت مصیبت رسول خداصلی الله علیه وآله را برمن تازه کردی. انالله واناالیه راجعون از این مصیبت بزرگ و دردناک و تاثرآور و حزن انگیز!» ⁽¹⁾

دقت درکلام علی علیه السلام در این لحظات شدت علاقه و احترامش را به فاطمه علیها السلام می رساند. در نگاه امام علی علیه السلام فاطمه درچنان مرتبه والایی از زهد و خداترسی و عمل به احکام الهی قرار دارد که تصور مخالفت او باهمسرش ممکن نیست. حضرت علی علیه السلام درپاسخ به ادعاهای بی اساس معاویه مبنی برفضایل امویان در نامه ای می نویسد: «... دوسید جوانان اهل بهشت از ماست و «صبیة النار» از شماست، کودکانی که نصیب آنان آتش گردید. بهترین زنان جهان از ماست. و«حمالة الحطب » آنکه هیزم کشد برای دوزخیان از شماست. این فضلیت ها از ماست و آن فضیلت ها از شماست...» ⁽²⁾

در شعری که به ایشان منسوب است،می فرماید: «من به فاطمه و فرزندانش مباهات می کنم! آن گاه به رسول خداصلی الله علیه وآله افتخارمی کنم در آن هنگام که فاطمه را به همسری من درآورد.» ⁽³⁾

شخصیت والایی چون حضرت علی علیه السلام به همسری بانوی جهان افتخار می کند وهمسری با او را ملاک برتری خود وشایستگی اش بر رهبری اسلام می داند.

2 - فاطمه علیها السلام از نگاه امام حسن مجتبی علیه السلام

امام حسن علیه السلام در موارد بسیاری ازمادرشان سخن گفته اند. من جمله: «شبی دیدم مادرم در محراب به نماز ایستاده است وتا طلوع خورشید مشغول رکوع و سجود بود وشنیدم برای یکایک مردان و زنان دعا می کردو آنان را نام می برد ولی برای خود چیزی نخواست. عرض کردم: مادر! چرا همان گونه که برای دیگران دعا می کنی، برای خود دعانمی کنی؟ فرمود: فرزندم! اول همسایه بعد ازآن خانه.» ⁽⁴⁾

3 - فاطمه علیها السلام از نگاه امام حسین علیه السلام

در روز عاشورا، در آن هنگام که لشکردشمن امام حسین علیه السلام را احاطه کرد. ضمن خطبه مفصلی فرمودند: «مرا بین کشته شدن و ذلت مخیر کرده اند و من هرگز تن به پستی نمی دهم. خدا و رسول مرا از چنین کاری بازمی دارند. همچنین نیاکان پاک و دامن های مطهر و پاکیزه اجازه چنین پذیرشی را به من نمی دهند.» ⁽⁵⁾

در یک کلام، امام حسین علیه السلام دلیل پایمردی و مقاومت خویش را تربیت الهی فاطمه علیها السلام می داند.

امام حسین علیه السلام نقل می کند: «آن زمان که رسول خداصلی الله علیه وآله در خانه ام سلمه بود،صرصائیل (یکی از فرشتگان الهی » نزد پیامبرآمد و عرض کرد: نور را به عقد نور درآور.پیامبر فرمود: چه کسی را برای چه کسی؟گفت: دخترت فاطمه علیها السلام را برای علی ابن ابی طالب. سپس در حضور جبرئیل ومیکائیل و صرصائیل فاطمه را به عقد علی درآورد.» ⁽⁶⁾

4 - فاطمه علیها السلام از نگاه امام سجادعلیه السلام

امام سجادعلیه السلام می فرماید: «وقتی که قیامت فرا رسد، منادی ندا می دهد: در این روز، ترس و اندوهی به خود راه ندهید. همه خوشحال ازاین عفو عمومی سربالا می برند. فاطمه علیها السلام وارد محشر می شود و گفته می شود کسانی که به آیات ما ایمان آوردند و مسلمان شدند به جز مسلمانانی که دوستدار اهل بیت هستند، همگی سرها را بزیر اندازند. آن گاه اعلام می شود: این است فاطمه دخت محمدصلی الله علیه وآله.او و همراهانش به سوی بهشت می روند.خداوند فرشته ای را خدمت وی می فرستد ومی گوید: حاجتت را از من بخواه!

فاطمه عرض می دارد: پروردگارا! حاجت من آن است که مرا و کسانی را که فرزندان مرایاری کردند، مورد عفو قرار دهی.» ⁽⁷⁾

5 - فاطمه علیها السلام از نگاه امام محمدباقرعلیه السلام

امام باقرعلیه السلام به جابر روایت کردند که: «...چون قیامت شود، جبرئیل ندا می دهد:خدیجه دختر خویلد کجاست؟ مریم دخترعمران، آسیه دختر مزاحم، ام کلثوم خوهرموسی کجایند؟ آنان از جای بر می خیزند...ای اهل محشر! امروز من کرامت را برای محمد و علی و حسن و حسین و فاطمه علیهم السلام قرار دادم. سرها را پایین بیاندازید و چشمها رافرو ببندید، چون فاطمه می خواهد به بهشت برود. سپس جبرئیل ناقه ای بهشتی می آورد وآن حضرت را به بهشت می برد و لیکن ایشان وقتی نزدیک بهشت می رسد درنگ می کند.خداوند می فرماید: درنگ شما برای چیست؟

فاطمه می گوید: پروردگارا! دوست دارم درچنین روزی مقامم شناخته شود. خداوندمی فرماید: ای دختر حبیبم! برگرد و نظرافکن و هرکس را که دوستی تو یا دوستی یکی از فرزندان تو در دلش باشد، او را گرفته و واردبهشت کن.»

در ادامه امام باقرعلیه السلام می فرماید: «به خداسوگند! ای جابر در آن روز فاطمه شیعیان ودوستانش را همانند پرنده ای که دانه خوب رااز دانه بد جدا می کند، از بین جمعیت جدامی کند.» ⁽⁸⁾

6 - فاطمه علیها السلام از نگاه امام جعفرصادق علیه السلام

مرحوم مجلسی در ضمن روایتی از امام صادق علیه السلام نقل می کند: «فاطمه، صدیقه کبری است. محور حرکت انسانهای گذشته،معرفت و شناخت حضرت فاطمه بوده است.» ⁽⁹⁾

سید هاشم بحرانی روایت دیگری از امام صادق علیه السلام نقل می کند که: «نبوت هیچ پیامبری تکمیل نشد مگر این که به فضیلت آن حضرت اقرار نموده، محبت او را داراباشد.» ⁽¹⁰⁾

امام صادق علیه السلام در ذیل آیه شریفه «اناانزلناه فی لیلة القدر»; می فرماید: منظوراز «لیلة » فاطمه و منظور از «قدر» خداونداست. هرکس فاطمه را آن گونه که سزاواراست، بشناسد، «لیلة القدر» را درک کرده است.» ⁽¹¹⁾

7 - فاطمه علیها السلام از نگاه امام موسی کاظم علیه السلام

امام کاظم علیه السلام می فرماید: «همانا فاطمه،صدیقه و شهیده است.» ⁽¹²⁾ سلیمان جعفرمی گوید: از امام کاظم علیه السلام شنیدم که فرمودند: «در خانه ای که اسم محمد یا علی،حسن، حسین، جعفر، عبدالله و از زنان فاطمه باشد، فقر و تنگدستی وارد نخواهدشد.» ⁽¹³⁾

8 - فاطمه علیها السلام از نگاه امام رضاعلیه السلام

امام رضاعلیه السلام از اجداد گرامیش نقل می کندکه پیامبرصلی الله علیه وآله به علی علیه السلام فرمودند: سه فضیلت به تو داده شد که به من داده نشده است. علی علیه السلام عرض کرد: چه چیزهایی به من داده شده است؟ فرمود: تو پدر زنی چون من داری که من چنین پدر زنی ندارم،همسری چون فاطمه به تو داده شده که به من داده نشده است، حسن و حسین به توداده شده که به من داده نشده است.» ⁽¹⁴⁾

امام رضاعلیه السلام از پدران بزرگوار خود ازرسول خداصلی الله علیه وآله نقل می کند که پس از ازدواج علی و فاطمه علیهما السلام خداوند عزوجل فرمودند:«اگر علی علیه السلام را نمی آفریدم برای دخترت فاطمه همتا و همسری در روی زمین یافت نمی شد.» ⁽¹⁵⁾

9 - فاطمه علیها السلام از نگاه امام جوادعلیه السلام

امام جوادعلیه السلام خطاب به موسی بن قاسم که گفت: در حج از طرف مادرت نیز زیارت کردم وگاهی هم نکردم; فرمودند: «آن را زیاد کن، زیراکه برترین چیزی است که بدان عمل می کنی.» ⁽¹⁶⁾

زکریا بن آدم نقل می کند: «در محضر امام رضاعلیه السلام بودم که امام جوادعلیه السلام در حالی که بیش از چهار سال از عمرش نگذشته بود،وارد شد. وقتی نشست دستش را روی زمین قرار داد و سر به آسمان بلند نمود و مدتی طولانی به فکر فرو رفت. امام رضاعلیه السلام فرمود:جانم فدایت! چرا این چنین در اندیشه ای؟پاسخ داد: به جهت ستم هایی که نسبت به مادرم فاطمه علیها السلام انجام دادند.» ⁽¹⁷⁾

10 - فاطمه علیها السلام از نگاه امام هادی علیه السلام

آن حضرت در مورد علت نامگذاری حضرت صدیقه طاهره علیها السلام به «فاطمه »، از رسول خداصلی الله علیه وآله نقل می کند: «دخترم فاطمه را بدان جهت فاطمه نامیدند که خداوند عزوجل او ودوستانش را از آتش جهنم به دور نگه می دارد.» ⁽¹⁸⁾

11 - فاطمه علیها السلام از نگاه امام حسن عسکری علیه السلام

امام حسن عسکری علیه السلام از امام علی علیه السلام، ازرسول خداصلی الله علیه وآله نقل می کند که: «آن هنگام که خداوند آدم و حوا را آفرید، آنان در بهشت به خود مباهات می کردند. آدم به حوا گفت:خداوند هیچ مخلوقی بهتر از ما نیافریده است. خداوند به جبرئیل فرمود: این دوبنده ام را به فردوس برین ببر! زمانی که واردفردوس شدند، چشمانشان به بانویی افتاد که جامه ای زیبا از جامه های بهشتی در برداشت و تاجی نورانی بر سرگذاشته و دو گوشواره درخشان به گوشش آویخته بود و بهشت ازپرتو نور چهره اش درخشان بود. حضرت آدم به جبرئیل گفت: حبیبم جبرئیل! این بانو که اززیبایی چهره اش بهشت نورانی گشته، کیست؟گفت: او فاطمه دخترمحمدصلی الله علیه وآله پیامبری ازنسل تو است که درآخرالزمان خواهد آمد.گفت: این تاجی که برسردارد، چیست؟ پاسخ داد: شوهرش علی بن ابیطالب علیه السلام است. گفت:این دو گشواره که بر دوگوش او است چیست؟ پاسخ داد: دو فرزندش حسن و حسین می باشند. آدم گفت: حبیبم!آیا اینان پیش از من آفریده شده اند؟ گفت:بلی، اینان در علم مکنون خداوند چهارهزارسال پیش از آن که تو آفریده شوی، وجودداشتند.» ⁽¹⁹⁾

12 - فاطمه علیها السلام از نگاه امام مهدی (عج)

حضرت بقیة الله(عج) فرمودند: «دختررسول خدا فاطمه علیها السلام برای من سرمشق والگوی نیکویی است.» ⁽²⁰⁾

امام مهدی علیه السلام که با ظهور خویش عالم رامتحول می سازد، حضرت فاطمه علیها السلام راالگوی عملی و حکومتی خویش می شمرد واین، حکایت از مقام عظمای بانوی عالم،حضرت زهراعلیها السلام دارد.

آنچه مطرح شد، قطره ای از دریای وجودفاطمه علیها السلام بود. ⁽²¹⁾ به این امید که در قیامت مارا مشمول عنایت و شفاعت خود قرار دهد.

پی نوشتها:

1 - فاطمة الزهرا من المهد الی اللحد، ص 609 و 610;روضة الواعظین، ص 151.

2 - نهج البلاغه، نامه 28.

3 - دیوان امام علی ابن ابی طالب(ع)، محمدعبدالرحمن عوض، ص 65.

4 - بحارالانوار، ج 43، ص 81 و 82، حدیث 3.

5 - همان، ج 45، ص 9.

6 - همان، ج 43، ص 123، حدیث 31.

7 - عوالم العلوم، 11/2/1780 و 1779.

8 - بحارالانوار، ج 43، ص 64.

9 - همان، ص 105.

10 - مدینة المعاجز به نقل: فاطمة الزهرا بهجة القلب المصطفی، ص 86.