حضرت زهراعلیها السلام از منظر امام صادق(ع)

ءابزار عشق و ارادت به ساحت مقدس کوثرولایت، دخت نبوت، همسر امامت، حضرت صدیقه طاهره، فاطمه مرضیه - سلام الله علیها نه تنها از ناحیه شیعیان و شیفتگانش واجب است که هر کدام از معصومین علیهم السلام باسخنان خویش درباره آن بزرگوار اظهارارادت نموده و نقش به سزایی را ایفا کرده اند واز همه مهمتر، ابراز علاقه رسول الله صلی الله علیه وآله است به حضرت زهراعلیها ...

حضرت زهراعلیها السلام از منظر امام صادق(ع)

ولادت تا شهادت

سیدعباس رفیعی پور علویجه

این محبت از محبتها جداست حب محبوب خدا، حب خداست.

در این جا اوج عشق و محبت حضرت امام صادق علیه السلام به مادرش را در کلامش می خوانیم;لازم به توضیح است که فقط به ترجمه سخنان حضرت بسنده شده است و منابع روایت آورده شده که در صورت نیاز،خوانندگان مراجعه کنند.

ولادت حضرت فاطمه علیها السلام

مفضل بن عمر گوید: به امام صادق علیه السلام عرض کردم: ولادت فاطمه زهرا چگونه بوده است؟ حضرت فرمود: آری، وقتی خدیجه باپیامبر ازدواج کرد، زنان مکه او را ترک کردند.هیچ فردی بر او وارد نمی شد و بر او سلام نمی کرد و هیچ زنی اجازه نداشت تا با حضرت خدیجه ملاقات داشته باشد.

همسر رسول الله صلی الله علیه وآله از این وضعیت رنج می برد تا زمانی که به فاطمه باردار شد.حضرت زهراعلیها السلام در رحم مادر، شریک غم وغصه های او بود و ایشان را به صبر و بردباری دعوت می کرد. مونس تنهایی مادر بود و با اوسخن می گفت.

حضرت خدیجه، موضوع مکالمه با جنین رابا پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله ابراز نمی کرد. تا این که روزی حضرت رسول صلی الله علیه وآله وارد منزل شد وسخن گفتن حضرت فاطمه علیها السلام با مادرش راشنید!

پیامبر پرسید: چه کسی با تو سخن می گفت؟

حضرت خدیجه فرمودند: جنینی که دررحم دارم.

پیامبرصلی الله علیه وآله فرمودند: جبرئیل به من بشارت داد که این جنین، دختر است و او دختری پاک و بسیار مبارک است. خداوند نسل مرا ازاو به وجود می آورد و از نسل او پیشوایانی برای این امت به وجود آمده و بعد از انقطاع وحی، خلفای خداوند در زمین خواهندبود. ⁽¹⁾

هنگام ولادت

امام صادق علیه السلام می فرماید:

هنگامی که فاطمه علیها السلام متولد شد و روی زمین قرار گرفت، نوری از چهره اش درخشیدو وارد همه خانه های مکه شد و در شرق وغرب زمین جایی نماند مگر آنکه آن نور بر اوتابید. ⁽²⁾

اسامی ویژه فاطمه علیها السلام

امام صادق علیه السلام می فرماید:

حضرت فاطمه در پیشگاه خداوند 9 اسم(مخصوص) دارد: فاطمه، صدیقه، مبارکه،طاهره، زکیه، راضیه، مرضیه، محدثه، و زهراسلام الله علیها. ⁽³⁾

انتخاب نام فاطمه علیها السلام

امام صادق علیه السلام می فرماید:

فاطمه را برای آن فاطمه نامیدند که مردم نمی توانند حقیقت او را درک کنند. ⁽⁴⁾

چرا بتول؟

امام صادق علیه السلام می فرماید:

فاطمه را بتول نامیدند، زیرا بی نظیراست. ⁽⁵⁾

چرا زهرا؟

امام صادق علیه السلام می فرماید:

برای آن که هرگاه در محراب عبادت می ایستاد، نور او بر اهل آسمان ها می تابید;هم چنان که نورستارگان بر اهل زمین می تابد. ⁽⁶⁾

باز فرمود:

زیرا که خداوند او را از نور عظمتش بیافرید.او چون طلوع کرد، آسمان و زمین به نورش پرتو افکن شد و چشمان فرشتگان توانایی دیدن نورش را نداشتند. آنان گفتند:پروردگارا! معبودا! این چه نوری است؟

خداوند به آنها وحی کرد: این نور از نور من است که در آسمان جای دادم و از عظمتم بیافریدم. او را از صلب پیامبری از پیامبرانم -که بر تمامی آنها برتری دارد.- خارج می کنم. ازاین نور رهبرانی به وجود می آید که امر مرا به پای می دارند و مردم را به سوی حق هدایت می کنند. من این پیشوایان را بعد از سپری شدن وحی، جانشینان خود بر روی زمین می گردانم. ⁽⁷⁾

چرا محدثه؟

امام صادق علیه السلام در مورد محدثه بودن حضرت زهراعلیها السلام می فرماید:

از این جهت یکی از نامهای فاطمه علیها السلام،محدثه بود که ملائکه به حضور او می آمدند ومانند مریم با وی سخن می گفتند. از جمله به او می گفتند: ای فاطمه! همانا خداوند تو رابرگزید و تو را پاکیزه گردانید و بر زنان دیگرجهان برتری داده است. ⁽⁸⁾

همچنین ملائکه به سخنان او گوش می دادند و با وی سخن می گفتند.

فاطمه یکشب از ملائکه پرسید: مگر مریم برترین زنان جهان نیست؟

ملائکه گفتند: مریم سرور زنان زمان خودبود; ولی خداوند سبحان تو را سرور زنان زمان خود، سرور زنان عصر مریم و حتی سرورزنان از اولین تا آخرین قرار داده است. ⁽⁹⁾

ازدواج حضرت زهراعلیها السلام

«امام صادق علیه السلام درباره قول خداوندسبحان که دو دریای ژرف را پیوست تا به هم برسند.» ⁽¹⁰⁾

فرمودند: علی و فاطمه دو دریایی ژرفند،هیچ کدام بردیگری نمی خروشند. از آن دو،لؤلؤ و مرجان یعنی حسن و حسین علیهما السلام بیرون آید. ⁽¹¹⁾

فدک

حضرت صادق علیه السلام فرمود:

وقتی که آیه «و ات ذاالقربی حقه والمسکین » نازل شد، پیغمبر اکرم صلی الله علیه وآله به جبرئیل فرمود: مسکین را می شناسم ولی ذوالقربی چه کسانی هستند؟ عرض کرد:نزدیکان تو می باشند. پس رسول خداصلی الله علیه وآله حسن و حسین و فاطمه علیهم السلام را نزد خویش فراخواند و فرمود: خدا به من دستور داده که حق شما را بدهم. بدین جهت فدک را به شماواگذار کردم. ⁽¹²⁾

نماز زهراعلیها السلام

هرکس چهار رکعت نماز بخواند (هردورکعت به یک سلام) و در هر رکعت پس ازسوره حمد پنجاه مرتبه «قل هوالله احد» رابخواند، این نماز، نماز فاطمه علیها السلام است. ⁽¹³⁾

سرور زنان بهشتیان

مفضل گوید: به امام صادق علیه السلام عرض کردم:این که پیامبرصلی الله علیه وآله فرموده است، فاطمه سرورزنان بهشتیان است، آیا سرور زنان روزگارخود بود؟

حضرت فرمودند: آن مریم بود که سرورزنان روزگار خود بود; ولی فاطمه سرور زنان اهل بهشت از اولین و آخرین است. ⁽¹⁴⁾

تسبیح حضرت زهراعلیها السلام

امام صادق علیه السلام می فرماید:

تسبیح فاطمه زهراعلیها السلام در هر روز بعد از هرنمازی در نزد من محبوب تر است از هزاررکعت نماز (مستحبی) که در هر روز خوانده شود و ما فرزندانمان را به گفتن تسبیح فاطمه علیها السلام امر می کنیم; چنان که آنان را به نماز فرمان می دهیم. ⁽¹⁵⁾

درجای دیگر می فرماید:

هرکس پس از نماز واجب با صدر بار تسبیح فاطمه زهرا، خداوند را به پاکی یاد کند و به دنبال آن «لااله الا الله » بگوید، خداوند او رامی آمرزد. ⁽¹⁶⁾

باز فرموده است:

هرکس تسبیح فاطمه علیها السلام را بعد از نمازواجب و قبل از این که پاهایش را باز کند(برخیزد) به جا آورد، خدا بهشت را بر اوواجب می کند. ⁽¹⁷⁾

مصحف فاطمه علیها السلام

امام صادق علیه السلام می فرماید:

وقتی که خدای متعال روح پیامبرش راقبض کرد، فاطمه علیها السلام به شدت محزون شد وجز خدا کسی از درد دل وی خبر نداشت. بعداز آن فرشته ای را به سوی او فرستاد تا وی راتسلیت گفته و با او گفتگو کند. حضرت فاطمه علیها السلام این موضوع را به اطلاع امیرالمؤمنین علیه السلام رسانید. آن حضرت فرمود:هرگاه چنین احساسی کردی، مرا خبر کن.بدین ترتیب علی علیه السلام گفتگوها را می نوشت و ازاین طریق، مصحف فاطمه علیها السلام به وجودآمد. ⁽¹⁸⁾

باز در این خصوص امام صادق علیه السلام فرموده است:

همانا مصحف فاطمه علیها السلام نزد ماست و مردم نمی دانند که این مصحف چیست و آن از نظرحجم سه برابر قرآن است و یک کلمه از این قرآن در آن مصحف نیست; بلکه مندرجات آن عبارت است از اموری که پروردگار بزرگ برمادرمان املا و وحی فرموده است. ⁽¹⁹⁾

تولای حضرت زهراعلیها السلام

دوستی و قبول ولایت اولیای خدا وبی زاری از دشمنان آنها و از کسانی که به آل محمدصلی الله علیه وآله ستم کردند و هتک حرمت آنان نمودند، فدک را از فاطمه علیها السلام گرفتند و ازمیراثش باز داشتند، حقوق او و همسرش راغصب کردند و به سوختن خانه اش همت گماشتند، واجب است. ⁽²⁰⁾

چرا صدیقه؟

مفضل گوید به امام صادق علیه السلام عرض کردم:

چه کسی فاطمه علیها السلام را غسل داد؟

فرمودند: غسل دهنده امیرالمؤمنین علیه السلام بود.

گویی از فرموده امام ششم مطلب بر من گران آمد. ایشان فرمودند: گویا آنچه به توگفتم، برتو گران آمد؟

عرض کردم: فدایتان شوم، چنین است.

حضرت فرمودند: پذیرش این مطلب برتودشوار نیاید; زیرا که فاطمه صدیقه بود و کسی جز صدیق را نشاید که صدیقه را غسل دهد.مگر نمی دانی که مریم را کسی جز عیسی علیه السلام غسل نداد. ⁽²¹⁾

شهادت حضرت زهراعلیها السلام

امام صادق علیه السلام می فرماید:

چون وفات فاطمه علیها السلام نزدیک شد، شروع به گریه کرد. امیرالمؤمنین علیه السلام به او گفت:

همسر عزیزم! چرا گریه می کنی؟

حضرت فاطمه علیها السلام فرمود: برای مظلومیت تو گریه می کنم.

مولی علی علیه السلام فرمودند: گریه نکن، این مسئله در راه خدا برای من آسان است.

امام صادق علیه السلام می فرمایند: زهراعلیها السلام وصیت کرد که علی به آن دو خلیفه اجازه ندهد که آن دو در تشییع فاطمه علیها السلام شرکت کنند و حضرت علی علیه السلام نیز چنین کرد. ⁽²²⁾

پی نوشتها:

1 - بحارالانوار، ج 16، ص 79.

2 - امالی صدوق، ص 594.

3 - بحارالانوار، ج 43، ص 10.

4 - همان، ص 65.

5 - همان، ج 43، ص 16.

6 - معانی الاخبار، ص 64; علل الشرایع، ج 1، ص 181; عوالم العلوم، ج 11، ص 63.

7 - علل الشرایع، ج 1، ص 179; دلائل الامامه،ص 54; بحارالانوار، ج 43، ص 12.

8 - بحارالانوار، ج 43، ص 78.

9 - همان.

10 - الرحمن، آیه 22.

11 - مناقب ابن شهرآشوب، ج 3، ص 318; خصال،ج 1، ص 65.