محمد بن علی بن نعمان،کنیه اش ابو جعفر و لقب او مؤمن طاق،از اصحاب امام صادق و کاظم علیهما السلام بود،و نزد امام صادق (ع) منزلتی عظیم داشت،و آن گرامی او را در ردیف بزرگان اصحاب خویش یاد نموده است (78).
مؤمن طاق این یارایی را داشت که با هر مخالفی بحث کند و بر او غالب گردد.
امام صادق علیه السلام برخی از یاران خود را به خاطر عدم توانایی و استعدادشان از بحث های کلامی باز داشت،ولی به مؤمن طاق ورود به این مباحث را توصیه می فرمود.
امام صادق در شان او به خالد فرمود:صاحب طاق با مردم به بحث می پردازد و همچون باز شکاری بر شکار فرود می آیدو تو اگر بالت را بچینند هرگز پرواز نمی کنی (79).
وقتی امام صادق (ع) رحلت کرد،ابو حنیفه به مؤمن طاق به طعنه گفت امام تو در گذشت، مؤمن طاق بی درنگ گفت:ولی امام تو تا«روز وقت معلوم »مهلت داده شده است (80).یعنی امام تو شیطان است که خدا در قرآن در باره ی او فرموده: «فانک من المنظرین الی یوم الوقت المعلوم » (81)
