مدیرکل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری، آماری از تاسیسات گردشگری فرسوده و از مدار خارج که همچنان درحال خدماتدهی هستند ارائه نکرد، اما از "تهران" و "اردبیل" به عنوان دو استان در معرض خطر نام برد که به ترتیب مهمانپذیرها و مجموعههای بینراهی آنها بیشترین فرسودگی و کمترین ضریب ایمنی را دارند، هرچند «ولی تیموری» سایر استانها را خارج از این گود ندانست و تکرار سرنوشت ساختمان پلاسکو را برای تکتک این بناهای غیراستاندارد پیشبینی کرد.
تیموری در گفتوگو با ایسنا نسبت به وضعیت ایمنی برخی اقامتگاههای مسافری و گردشگری هشدار داد و یادآور شد: به استناد آییننامهی استاندارد کیفیت خدمات گردشگری (شرح اراده خدمات، مشخصات و ضوابط فنی، بهداشتی، تجهیزاتی و درجهبندی هتلها) تنظیم شده در سال 1386، تمام تأسیسات گردشگری از جمله هتلها، مهمانخانهها و مجتمعهای بینراهی موظفاند برای دریافت پروانهی بهرهبرداری دائم و یا موقت، از شهرداری گواهی استحکام بنا و از آتشنشانی گواهی ایمنی دریافت کنند و آن را به سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ارائه دهند. مطابق آییننامه «ایجاد، اصلاح، تکمیل، درجه بندی و نرخ گذاری تاسیسات گردشگری و نظارت بر آنها» مصوب هیات دولت، تاسیسات گردشگری همچنین موظفند برای تمدید پروانه هر سه سال یکبار هر دو گواهی را دوباره دریافت و ارائه کنند
او تاکید کرد: این گواهیها جزو مدارک الزامی برای دریافت پروانهی بهرهبرداری و حتی درجهبندی هتل است که ارائهی آن توسط تاسیسات گردشگری ضرورت دارد.
مدیرکل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری همچنین گفت: علاوهبر این گواهیها در مرحله بعد بازرسیهای بهداشتی و ایمنی صورت میگیرد که پیشنیاز صدور گواهی استاندارد و درجهبندی اقامتگاه است. آنها باید استحکام بنا، ساختو سازها و تعمیرات صورت گرفته، سیستم ایمنی و اطفای حریق را کنترل کنند.
وی سپس با اشاره به شناسایی تعدادی از واحدهای اقامتی فرسوده که باید به سرعت بازسازی و یا از مدار خدماتدهی به مسافران و گردشگران خارج شوند، افزود: در یکی دو سال اخیر تعدادی از این واحدهای قدیمی در بافتهای فرسوده شناسایی شدهاند که نه تنها آن گواهیها بلکه شرایط پذیرش مسافر را نداشتهاند. بخشی از این واحدها دستکم 50 سال پیش و یا قبل از سال 1350 ساخته شدهاند.
تیموری اضافه کرد: در بررسیها مشخص شد، تعدادی از این تأسیسات گردشگری مشکل شراکتی و یا وراثتی ندارند و در حریم فرسوده واقع نشدهاند که نیاز باشد مسائل حقوقی آنها پیگیری شود که این واحدها ملزم شدهاند گواهی استحکام بنا و سیستم ایمنی و اطفای حریق را ارائه دهند. البته آنهایی که درآمد دارند و درحال خدماترسانی هستند دنبال دریافت این مدارک رفتهاند، ولی واحدهایی مثل مهمانپذیرها و بینراهیها هم هستند که به بهانهی درآمد پایین به این ضرورت توجهی نشان نمیدهند.
وی اظهار کرد: مالکان این واحدهای اقامتی در تمام این سالها نه تنها خرجی نکردهاند بلکه فقط از آن یکسویه استفاده کردهاند و اکنون که ساختمان فرسوده و از رده خارج شده، دیگر هزینه کردن برای آن معنا ندارد و مالک مدام به بهانهی درآمد اندک، از گرفتن گواهی استحکام بنا و ایمنی طفره میرود.
مدیرکل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری ادامه داد: برای رسیدگی به وضعیت این ساختمانها، آنها را به دو گروه تقسیم کردیم؛ واحدهایی که چالشهای حقوقی ندارند و تاسیساتی با مشکلات قانونی که حتی اگر خودشان هم بخواهند نمیتوانند اقدام عاجلی برای ایمنسازی انجام دهند. برای همین به رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در هر دو دوره نامهای نوشته و پیشنهادهایی شد مبنی بر اینکه با توجه به شرایط این بناهای فرسوده و ضرورت ارائه گواهینامههای مذکور، همچنین با درنظر گرفتن مسؤولیت حفظ جان و مال مسافران و گردشگران باید سریعتر نسبت به رفع این مشکل اقدام شود. لازم است این بناها یا تغییر کاربری داده و یا زودتر از فرآیند خدماتدهی خارج شوند.
وی اضافه کرد: در دورهی ریاست آقای سلطانیفر اعلام شد؛ گزارش مبسوطی از این وضعیت تهیه شود که ما از ادارات کل استانی و حقوقی گزارشهایی دریافت کردیم، اما چون برخی از این واحدها تسهیلاتی را دریافت کردهاند باید جزئیات پروندهی آنها بیشتر مشخص شود. چند جلسه هم با معاونتهای سرمایهگذاری و حقوقی و ادارات کل استانی داشتهایم، بویژه در استانهای پرحادثهای مثل تهران و اردبیل تا گزارشها تکمیل شود.
تیموری تاکید کرد: با توجه به حادثهای که در پلاکسو پیش آمد، ضرورتا لازم است سازوکاری تهیه شود تا آن بخش از تأسیسات فرسودهای که چالش حقوقی دارند و امکان ایمنسازی آنها به هر دلیلی دیگر وجود ندارد، از ردهی خدماتدهی خارج شوند، چون به محض وقوع حادثهای مسؤولیت آن متوجه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری خواهد بود، هر چند که برخی از این واحدها به خاطر شرایط موجود در حال حاضر نیز کمتر مسافر میپذیرند.
وی در عین حال بیان کرد: شاید مالکان و صاحبان این واحدهای اقامتی که مشکل حقوقی دارند، مایل باشند برای استحکام بنا و تأمین ایمنی اقدام کنند، اما به خاطر محدودیتهای قانونی موجود، چارهای نداریم جز آنکه از ردهی خدماتدهی گردشگری خارج کنیم.
مدیرکل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری همچنین دربارهی اقدامی که الزاما باید برای آن دسته از واحدهای قدیمی و فرسودهای که چالش قانونی برای استحکامبخشی ندارند، گفت: مالکان این واحدها باید بدانند صِرف آوردن این بهانه که درآمد نداریم، نمیتوانند از زیر بار قانون شانه خالی کنند. اگر درآمد ندارند پس چرا فعال هستند؟ در این حوزه نیز ما وارد فرایندی شدهایم که این واحدها را برای ایمنسازی و استحکامبخشی مجاب کنیم. با صندوق توسعه و برخی بانکها نیز صحبتهایی شده تا تسهیلات مناسبتری در اختیار این واحدها قرار دهند تا تجهیزاتشان را بهروز و ایمن کنند.
تیموری همچنین اظهار کرد: در تنظیم ضوابط جدید نیز تصمیم بر آن است که مسؤولیت ایمنی، بهداشت و استحکام تاسیسات گردشگری را به دستگاه تخصصی مرتبط واگذار کنیم، مثلا اگر قرار است گواهی ایمنی از آتشنشانی به سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ارائه شود، بازرس آن سازمان، طبق ضوابط و اصول حرفهای خود وارد عمل شود و نظارتها و ارزیابیهای میدانی را انجام دهد و در صورت تایید آن و دیگر سازمانها، میراث فرهنگی و گردشگری نیز پروانه بهرهبرداری و درجهبندی را صادر کند.