به گزارش خبرنگار حوزه شهری گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ افزایش فرهنگ و غنی تر شدن آن بستگی به سرانه مطالعه مردم کشور دارد. در کشورمان سرانه مطالعه بسیار پایین تر از آن چیزی است که حتی بتوان به زبان آورد.
سرانه پایین مطالعه کتاب در کشوری که دارای تمدن چندین هزار ساله است موضوع بسیار نگران کننده ای است که باید به آن توجه شود، چرا که مطالعه جایگاه شایسته ای در این جامعه ندارد و این موضوع از مشکلات دور و نزدیک جامعه ما است.
سالهاست که آمارهای ضد و نقیضی از سرانه مطالعه در کشور ایران به گوش می رسد که این موضوع خود حکایت از آن دارد که حال و روز مطالعه در ایران خوب نیست و باید در راستای درمان آن یک اقدام ویژه صورت گیرد. برخی آمارها سرانه مطالعه در ایران را یک تا 12 دقیقه عنوان می کنند که خود باعث ایجاد نگرانی می شود.
بر اساس آمارهای به دست آمده سرانه مطالعه آمریکایی‌ها 20 دقیقه، انگلیسی‌ها 55 دقیقه و ژاپنی‌ها 90 دقیقه است. اگر یکی از دلایل سرانه پایین مطالعه را وجود فضای مجازی و تکنولوژی بدانیم باید گفت که کشورهای یاد شده از نظر تکنولوژی در جایگاهی به مراتب بالاتر از ایران قرار دارند.
بدون شک زمینه پیشرفت علم و تکنولوژی هر کشوری زمانی فراهم می شود که مردم آن کشور در راستای ترویج آن اقدامات اساسی انجام دهند. بدون تردید مطالعه و افزایش سرانه آن می تواند یک گام اساسی برای پیشرفت کشور باشد.
توسعه فضاهایی که مردم بتوانند به راحتی به منابع مطالعاتی دسترسی داشته باشند از جمله اقداماتی است که شهرداری ها و دولت ها می تواند، انجام دهند تا بلکه روحیه مطالعه به تن مردم تزریق شود.
باغ کتاب یکی از آن پروژه هایی است که می تواند با شروع به کار خود، برای مردم جذابیت فراوانی در مطالعه فراهم کند. بدون تردید اقداماتی از این دست در توسعه سرانه های فرهنگی در افزایش سرانه مطالعه تاثیر دارد البته رسانه ها نیز باید نقش خود را در فرهنگ سازی ایفا کنند.
باغ کتاب تهران در تپه‌های عباس‌آباد تهران واقع شده‌است، این باغ از شرق با کتابخانه ملی ایران، از شمال شرقی با فرهنگستان‌های علوم، و زبان و ادبیات فارسی، از شمال غربی با باغ هنر و از غرب با باغ‌موزه دفاع مقدس همسایه است.
وسعت باغ کتاب تهران 110 هزار متر مربع است که 65 هزار متر مربع آن ساختمان نمایشگاهی، تالارهای همایش و اداری است و مابقی آن را فضای سبز و یک دریاچه مصنوعی تشکیل می‌دهد. فضای داخلی باغ کتاب تهران شامل 16 سالن نمایشگاهی هر یک به مساحت 2هزار متر مربع و در دو طبقه بنا شده است. قرار است باغ کتاب تهران پس از تکمیل، به عنوان یک نمایشگاه کتاب دائمی در چهارفصل سال به نمایش و ارائه کتاب بپردازد.
هدف از احداث باغ کتاب تهران را می توان ارتباط حضوری مخاطب با کتاب در محیطی مفرّح و آرام، ایفای نقش به عنوان یک هماهنگ کننده در فرایند تولید و انتشار، ارتقای استانداردهای تولید و نشر، افزایش تعامل تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان نشر، ترویج نوآوری‌ها و فناوری‌های حوزه نشر، دسترسی مخاطبان بین‌المللی به منابع اسلام و ایران و انقلاب اسلامی، حضور مؤثر و آبرومند در فضای بین‌المللی کتاب دانست.
در رویدادهای ویژه مثل نمایشگاه بین‌المللی کتاب، می‌توان با برپا کردن چادرهای نمایشگاهی، بخش‌هایی از محوطه باغ را نیز به فضای نمایشگاهی اضافه کرد.این فضا می‌تواند در حالت عادی روزانه 30هزار نفر و در زمان برگزاری نمایشگاه بین‌المللی با ایجاد زیرساخت‌های مناسب و استفاده از فضاهای اطراف، تا 500 هزار نفر را پاسخگو باشد.
فضاهای جنبی باغ کتاب تهران شامل سالن‌های همایش وجود یک سالن همایش اصلی 600 نفره و چهار سالن همایش فرعی 150 نفره فضای برگزاری نشست‌ها و برنامه‌های فرهنگی و علمی و گفتگوی متخصصان و اصناف مرتبط با کتاب را فراهم می‌کند، نام برد.
باغ کتاب ترهان استودیوی مجهز تلویزیونی و رادیویی در بنای باغ پیش‌بینی کرده که علاوه بر تعامل با رسانه‌ها می‌تواند تولید برنامه‌های ویژه باغ کتاب و پخش سراسری یا محلی آن را امکان‌پذیر کند.
در باغ کتاب تهران کلاس‌های آموزشی شامل کارگاه‌ها و کلاس‌های آموزشی متنوعی در باغ کتاب در نظر گرفته شده‌اند که علاوه بر فضای تالارها، در فضاهای داخلی دیگر باغ هم تشکیل می‌شوند، برگزار می شود.
فضاهای رفاهی باغ کتاب تهران شامل رستوران باغ کتاب که همزمان پذیرای پانصد نفر از مراجعان است و در طبخ غذا و ارائه منوهای پیشنهادی ابتکاراتی مبتنی بر کتاب و مطالعه به کار می‌بندد،است.
جالب است که باغ کتاب تهران کافه کتاب هم دارد، کافه کتاب یک نوع چای‌سرای ویژه کتاب است که در طراحی فضا و چگونگی پذیرایی مهمانان در آن، عنصر کتاب نقش ممتازی دارد.
در باغ کتاب تهران یک فضای اختصاصی برای کودکان و نوجوانان در نظر گرفته شده است که در آن علاوه بر عرضه مستقیم کتاب و محصولات فرهنگی و جذاب مناسبِ این دوره سنی، امکان بازی و سرگرمی نیز برای آنها فراهم می‌شود.
از مهمترین ویژگی‌ها و امکانات باغ کتاب تهران این است که باغ کتاب تهران در چهار فصل سال نمایشگاه موضوعی کتاب دایر است، شبکه اطلاع‌رسانی گسترده‌ای برای جستجو و سفارش کتاب طراحی می‌شود که زمان و انرژی دسترسی مخاطب به کتاب مورد نیاز به حداقل برسد، در باغ کتاب، قالب‌های الکترونیکی کتاب به رسمیت شناخته می‌شود و برای سهولت دسترسی مخاطبان به این قالب‌های جدید اقدامات اساسی صورت خواهد گرفت.
در باغ کتاب، نمایشگاهی از آخرین پدیده‌های فناوری تولید و نشر کتاب (سخت‌افزار و نرم‌افزار) به معرفی و ترویج آنها می‌پردازد، در این باغ همچنین موزه‌ای تحت عنوان موزه کتاب برپا می‌شود که در آن مجموعه‌ای از اسناد و مدارک و ابزار تاریخی تولید و نشر کتاب در ایران به نمایش درمی آید.
باغ کتاب تهران درمانگاه کتاب دارد چراکه کتاب‌درمانی روشی مؤثر و مفید در درمان بیماری‌ها با استفاده از مطالعه کتاب است که از سال‌ها پیش به عنوان یک روش بین‌رشته‌ای کتابداری و روان‌شناسی دنبال شده است. باغ کتاب کلینیکی (درمانگاهی) به این منظور تأسیس می‌کند و علاقه‌مندان می‌توانند به پزشکان این درمانگاه مراجعه و از خدمات آنها استفاده کنند.
بر اساس اطلاعات به دست آمده هزینه ساخت پروژه باغ کتاب در طول دوره اجرا بالغ بر 200 میلیارد تومان برآورد شده است.
*باغ کتاب قطب فرهنگی شهر تهران
مهدی چمران رئیس شورای اسلامی شهر تهران در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان؛ با اشاره به آخرین وضعیت باغ کتاب تهران، گفت:این باغ بیش از 60 هزار متر مربع مساحت دارد و در آینده نزدیک به صورت رسمی افتتاح خواهد شد.
وی افزود: باغ کتاب در تپه‌های عباس آباد بین کتابخانه ملی و باغ موزه دفاع مقدس واقع شده و بزرگترین مجموعه نمایشگاه دایمی کتاب جهان است.
رئیس شورای اسلامی شهر تهران گفت: در حال حاضر اقدامات عمرانی باغ کتاب تهران به اتمام رسیده و هم اکنون نیز در حال فعالیت است اما قرار شده تا به زودی به صورت رسمی افتتاح شود.
چمران با بیان اینکه این باغ به مزایده گذاشته شده بود، تصریح کرد: طرح این باغ بعد از مزایده اجرایی شد، چراکه می تواند یک مرکز و قطب فرهنگی قوی برای شهر تهران باشد.
وی با اشاره به تاثیرگذاری کتاب بر فرهنگ جامعه تصریح کرد: هر چقدر کتاب بر فرهنگ جامعه موثر است این مجموعه هم می تواند بر فرهنگ عمومی مردم شهر تهران تاثیرگذار باشد.
گفتنی است؛ شهردار تهران در روند بازدید از پروژه های شهری پایتخت به باغ کتاب تهران رفت و به بازدید از مراحل نهایی آماده سازی این پروژه به منظور افتتاح در روز 12 تیر ماه پرداخت.
بدون شک اگر گام اساسی برای ترویج فرهنگ کتاب خوانی در کشور برداشته نشود. شاید در سالهای آینده با مشکل جدی فقر فرهنگی مواجه شویم که راه درمانی هم نداشته باشد.
گزارش از مینا افسریان
