کیفیت در صنعت خودروسازی براساس شاخص های مختلفی تعریف می شود، بسیاری موسسات کیفیت ساخت و مونتاژ خودروهای صفر کیلومتر را مورد بررسی قرار می دهند که البته فاکتوری مهم در رضایت مندی مشتریان از خرید یک خودرو نو محسوب می شود، شاخص دیگر میزان عیوب در کارکرد چند ماه نخست است و در نهایت به شاخص میزان رضایت مندی و کیفیت در بلند مدت می رسیم که شاید مهمترین معیار و البته سخت ترین شاخص برای اندازه گیری باشد.
در واقع از آنجا که خودروهای تحویلی به مشتریان اساسا در شرایط مختلف و گوناگونی مورد استفاده قرار می گیرند، بررسی موردی آن ها نمی تواند به عنوان معیار چندان دقیقی از کیفیت کلی خودروها مطرح باشد و از همین رو موسسات تخصصی بررسی کیفیت سعی می کنند با استفاده از جامعه آماری بزرگی از مشتریان به بررسی میزان کیفیت خودروها در بلند مدت بپردازند.
متاسفانه جای چنین بررسی هایی در کشورمان خالیست و شرکت یا نهاد مستقلی وجود ندارد که به اطلاعات کمی و کیفی خودروها در بلند مدت دسترسی داشته باشد، اما آنچه که از تجربه عمومی مشتریان ایرانی مشخص است، اینکه کیفیت خودروهای داخلی در بلند مدت چندان رضایت بخش نیست و خریداران محصولات ایران خودرو و سایپا در طول چند سال اولیه استفاده از خودرو خود بارها به نمایندگی های مجاز یا تعمیرگاه های متفرقه مراجعه می کنند.
در مورد خودروهای چینی اما شرایط به مراتب پیچیده تر است و در سال های اخیر شاهد حرف و حدیث های ضد و نقیضی در خصوص کیفیت این خودروها بوده ایم.
از یک سو هر از چندگاهی یکبار تصاویری مبنی بر نارضایتی خریداران خودروهای چینی از عدم وجود قطعات یدکی یا پاسخگویی صحیح شرکت های عرضه کننده در شبکه های اجتماعی منتشر می شود و از سوی دیگر آنطور که از شواهد و قرائن بر می آید، کیفیت کلی خودروهای چینی رو به بهبود است.
حتی براساس ارزیابی موسسه معتبر J.D POWER در چین، شرکت چری موفق به کسب رده های بالای کیفی در جداول این موسسه شده است و تعداد مشکلات اولیه خودروهای چینی نیز در چند سال اخیر کاهشی قابل توجه داشته است.
به هرحال باید گفت که میزان کیفیت اعلام شده از سوی مالکین در فرم های نظر سنجی در بسیاری موارد ارتباط زیادی به میزان رضایت آن ها از کل پروسه خرید خودرو دارد و از این رو نمی توان به شکل دقیق در مورد این نتایج قضاوت کرد.
در واقع در شرایط عجیب و غریب بازار خودرو کشورمان به دفعات شاهد این مشکل بوده ایم که خودروهای با کیفیت قربانی عدم ارائه خدمات پس از فروش مناسب از سوی شرکت شده اند، برای مثال خودروهای وارداتی ولوو طی چند سال گذشته با مشکلات شدید خدماتی مواجه اند و به همین دلیل ضمن عدم تامین رضایت مالکان در بازار با افت قیمت زیادی را تجربه می کنند.
در چنین شرایطی پر واضح است که شرایط خودروسازان چینی نیز بسته به برند، مدل و متولی عرضه در کشورمان کاملا متفاوت است و نمی توان برای همگی آن ها یک حکم کلی صادر کرد، برای مثال خودروهای مونتاژی برلیانس در یک سال نخست عرضه توسط پارس خودرو با مشکل فراگیر کمبود قطعات مواجه بودند و یا خودروهای جیلی چند سال پس از معرفی به بازار به دلیل فعالیت نیمه جان شرکت وارد کننده با کمبود قطعه و خدمات پس از فروش روبرو شده اند.
با این حال شرکتی نظیر مدیران خودرو که به شکل انحصاری و مستمر به عرضه خودروهای چری و ام وی ام در بازار ایران می پردازد با افت و خیز کمتری در این زمینه مواجه است و در چند سال گذشته با گسترش شبکه خدمات پس از فروش خود، گام هایی را در جهت جلب نظر مشتریان برداشته است.
این شرکت در هفته گذشته امکانی را برای بررسی خودروهای دست دوم خود توسط رسانه ها ایجاد کرده بود که شامل تست و بررسی جاده ای سه مدل خودرو MVM 550 و سه دستگاه MVM X33 S با حضور مالکانشان می شد.
در مسیر تست از تهران تا منطقه طالقان در استان البرز، امکان مشخص شدن نقاط قوت و ضعف خودروها پس از چند سال کارکرد وجود داشت، برای مثال یکی از MVM 550 حاضر این تست طبق سلیقه مالک کاهش ارتفاع قابل توجهی را تجربه کرده بود، اما با این وجود از نظر عملکرد سیستم تعلیق در جذب و دفع تکان ها در شرایط مطلوبی قرار داشت و به خصوص برای سرنشینان عقب بسیار نرم و راحت ظاهر می شد.
خودرو مذکور علیرغم کارکرد قریب به 50 هزار کیلومتری و کاهش ارتفاع، مشکلی از نظر بروز سر و صدای اضافی در کابین پیدا نکرده بود و از نظر عملکرد موتور و گیربکس دستی نیز مشکلی را برای مالک ایجاد نکرده بود، تنها مشکل فنی ایجاد شده پس از 3 سال استفاده، کاهش توان کولر در روز آزمایش بود که در دو خودرو دیگر حاضر در تست دیده نمی شد.
در گفتگو با مالک دو خودرو دیگر نیز مشخص شد که ایشان از خرید خودرو چینی در مجموع رضایت دارند و به جز هزینه نسبتا بالای سرویس های دوره ای، نگهداری از MVM 550 را بی دردسر تر از خودروهای هم قیمت ایرانی می دانستند.
مصرف سوخت بین 8.5 الی 10 لیتر در نسخه های دستی ام وی ام 550 و حدود 9.5 الی 11 لیتر در نسخه اتوماتیک همین خودرو از دیگر نکات مورد توجه توسط مالکین بود که با توجه به پیشرانه 2.0 لیتری و 139 اسب بخاری این خودرو رقمی قابل قبول به نظر می رسد.
در توصف تجربه رانندگی جاده ای با 550 می توان گفت که هندلینگ این خودرو به لطف ارتفاع پایین پلت فرم خودروهای سواری و آرایش نیمه مستقل تعلیق عقب از بسیاری از خودروهای جدید ساخت چری (که اغلب شامل مدل های کراس اوور می شوند) بهتر است و می توان گفت که 550 در زمینه احساس فرمان و لذت طی کردن پیچ های کوهستانی از چری تیگو 7 نیز مطلوب تر ظاهر می شود.
ضرایب گیربکس در نسخه دستی برخلاف بسیاری از خودروهای چینی دیگر نسبتا خوب انتخاب شده اند و توانایی شتاب گیری خودرو حتی علیرغم وجود 4 سرنشین نیز قابل قبول به نظر می رسد، تنها نقطه ضعف را باید تنظیم نبودن پدال ترمز توصیف کرد که پایین تر از حد معمول درگیر شده و ظاهرا این قضیه بین خودروهای ام وی ام 550 فراگیر است.
بسیاری افراد معتقدند خودروهای کراس اوور تک دیفرانسیل در عمل نمی توانند فراتر از یک خودرو سواری ظاهر شوند و از توانایی های آفرود حداقلی نیز برخوردار نیستند اما در طول این آزمایش امکان بررسی مدل X33S در شرایط مختلف مهیا بود و حتی خبرنگاران شیب پیمایی با این کراس اوور تک دیفرانسیل را نیز تجربه کردند که شامل گذر از سرازیری نسبتا تند و صعود از مسیر خاکی ناهموار می شد و X33 در هر دو قسمت سربلند ظاهر شد و با توجه به فاصله حدود 18 سانتی متری از سطح زمین، عملکردی قابل قبول را از خود به نمایش گذاشت.
با توجه به یکسان بودن موتور و گیربکس اتوماتیک CVT بین MVM 550 و X33 S عملکرد این کراس اوور نیز در طول سفر کم و بیش مشابه مدل 550 به نظر می رسید، البته با توجه به ارتفاع بیشتر بده و ضریب آیرودینامیک ضعیف تر، مصرف سوخت X33 حدود 1.5 لیتری بیشتر از مدل 550 برآورد می شد، اما در عوض ترمز X33 کاملا قابل اطمینان و قدرتمند بود و در مواجه با پیچ ها حس اطمینان لازم را برای راننده ایجاد می کرد.
البته نمی توان لذت رانندگی و هندلینگ یک خودرو کراس اوور را قابل مقایسه با خودروهای سدان دانست اما با توجه به تب فراگیر خرید خودروهای شاسی بلند و علاقه به گذر از مسیرهای ناهموار بسیاری افراد در نهایت خرید مدل های کراس اوور را نسبت به انتخاب ماشین های سدان ترجیح می دهند.
جالب آنکه اکثر خریداران از انتخاب مدل های قدیمی تر X33 در بلند مدت نیز رضایت کامل دارند و حتی در مواردی با گذر کارکرد این خودروها تا بیش از 150 هزار کیلومتر نیز اثری از بروز مشکل فنی در موتور یا گیربکس دیده نشده است، البته کارکرد X33 S های حاضر در این آزمایش از 15 هزار کیلومتر فراتر نرفته بود، اما در مجموع با توجه به تجربه های پیشین می توان گفت که موتور 2.0 لیتری مورد استفاده در خودروهای ام وی ام از دوام بالایی برخوردار است و مشکل چندانی با شرایط سخت استفاده و کیفیت نامطلوب بنزین موجود در ایران ندارد.
کیفیت سواری و سیستم تعلیق X33 نیز در مقام مقایسه با سایر خودروهای کراس اوور مناسب به نظر می رسد و خریداران این مدل رضایت بیشتری از استحکام مجموعه تعلیق و جلوبندی در مقایسه با خودروهای سواری نظیر 550 دارند.
در مجموع می توان گفت که با توجه به افت کیفی خودروهای تولید داخل و قیمت مناسب خودروهای دست دوم چینی، مشتریان می توانند نیم نگاهی به این گزینه ها داشته باشند، اما توصیه ما این است که قبل از امضای قولنامه با مراجعه به نمایندگی های خدمات پس از فروش شهر محل سکونت خود و انجام تحقیقات میدانی اطمینان لازم را از تامین قطعات یدکی و کیفیت خدمات پس از فروش بدست آورید.
