بسم الله الرحمن الرحیم
از برادران عزیزی که این جلسه را فراهم کردند و همچنین برادرانی که در این جلسه تلاوت کردند و از مربیان و استادان محترم و عزیزی که برای تربیت این نسل قاری جوان تلاش کرده و زحمت کشیده اند، خیلی تشکر می کنیم.
مسأله ی تلاوت قرآن که ما این قدر به آن اهمیت می دهیم، صرفا مایه ی سرگرمی و هنرنمایی نیست، بلکه وسیله یی برای دست یافتن به فضای قرآنی در کل جامعه است و این کاری است که قراء خوب ما با استفاده از صدای خوش و بهره گیری از شیوه های هنریِ تلاوت و نیز استفاده از تجوید و توانایی خوب در ادای حروف، کلمات و جملات آیات قرآن کریم، به آن دست می یابند.
عزیزان من! بدانید که امروز دنیای اسلام محتاج قرآن است. در مضامین آیات سوره های آل عمران، بقره، انبیاء و احزاب، که دوستان شما در این جا خواندند، مطالبی وجود دارد که امروز علاج دردها و ضعفهای دنیای اسلام است و اینهاست که ایمان انسان را عمیق و راسخ می کند؛ معرفت انسان را روشن و آگاهانه می کند؛ نیروی حیاتی انسان را به میدان می آورد و از آنها کار می کشد. آن وقت جامعه یی با این خصوصیات هم ترقی می کند، هم روحیه می گیرد. وقتی جامعه یی روحیه اش قوی شد، دشمن نمی تواند به او زور بگوید. وقتی زورگویان دنیا بخواهند سوار فرد، جماعت و یا ملتی شوند، اولین اقدامشان این است که روحیه ی آن فرد یا ملت را بشکنند و در او احساس توانایی و ایستادگی را از بین ببرند. تا زمانی که احساس قدرت و توانایی و روحیه در یک ملت و جماعتی وجود دارد، هیچ کس نمی تواند بر او فائق بیاید؛ نه دشمنها و نه دشمنهای درونی؛ تنبلی و بی عاری و بی کارگی. این که در روایت دارد که: «و رجل قرأ القرآن فوضع دواء القرآن علی داء قلبه» برای این است که قرآن را فقط برای این که اسم و رسم پیدا کنند یا مشغولیتی برای خودشان درست کنند، نخوانند؛ بلکه قرآن را به جهت این که درمانهای اصلی از اوست، بخوانند؛ داروی قرآن را روی درد جان و وجود و باطن خود بگذاریم و با قرآن این دردها را شفا بدهیم. این کار، احتیاج دارد به این که فضا قرآنی شود.
ما را برای مدتهای طولانی به طرق مختلف از قرآن دور نگه داشتند و حالا ما می خواهیم فضای قرآنی داشته باشیم؛ باید برگردیم به قرآن. البته بیست وپنج سال است که جامعه ی ما به طور جدی و با حرکت دسته جمعی و عمومی به سمت قرآن حرکت می کند. قبل از انقلاب هم حرکت قرآنی وجود داشت، ولی مثل حرکتهای فردی بود؛ اما حرکت جمعی جامعه بعد از حاکمیت نظام اسلامی است که حرکت خوبی هم بوده و هنوز تا رسیدن به نقطه ی مطلوب فاصله دارد. نتیجه ی آن حرکت این شده که شما امروز می بینید که پیر و جوان و زن و مرد ما تا حدود زیادی با قرآن انس دارند. این جوانهایی که در هر گوشه و بخشی از بخشهای جامعه حضور دارند و با قرآن مأنوسند، نتیجه ی همان حرکت است که بایستی تقویت شود. تقویت این حرکت به این است که شما قراء بتوانید قرآن را با صدا و شیوه ی خوب و زیبا بخوانید. اهمیت دادن به این جلسات برای همین است که اهمیت فراگیری تلاوت در جامعه روشن شود، والّا به اندازه یی که در این جا قرآن خوانده می شود، انسان می تواند چند برابر آن را به تنهایی بخواند.
تلاوت فقط صدا نیست، بلکه فنون و شیوه های مختلفی دارد؛ چه شیوه های مربوط به ظاهر کار که همین نغمه سراییها و آهنگهای تلاوت است و چه شیوه های عمیق قرآن که مرحله یی باطنی تر از مرحله ی قبل است و آن آشنایی با مفاهیم آیات می باشد. من غالبا به قراء جوانمان گفته ام و الان هم تأکید می کنم که یکی از مهمترین همتهایشان باید این باشد که آیاتی را که می خوانند، خوب بفهمند؛ لااقل به ترجمه و معنا و دقایق آیاتی که می خواهند تلاوت کنند، دقیق شوند، تا وقتی می خوانند، مفهوم با صدا از عمق جانشان بیرون بیاید؛ آن وقت در فضای جامعه اثر می گذارد و همه را تحت تأثیر قرار می دهد. این که می بینید تلاوت بعضی از قراء مصری عمیقا اثر می گذارد، به خاطر رعایت همین موضوع است؛ طوری می خوانند که گویی می خواهند مضمون آیه را در مقابل شما تصویر کنند. من گاهی برای بعضی از قراء جوانمان، دوستان مداح را مثال می زنم و می گویم این دوستان وقتی می خواهند یک بیت شعر را در مجلسی، که همه معنای آن را می فهمند، بخوانند، به دو شکل ممکن است بخوانند. یک شکل این است که این مداح، که دارد با صدای خوش می خواند، گویا دارد با شما کلمه کلمه حرف می زند، که این در عمق جان تان اثر می کند؛ یک شکل هم این است که برای خودش مطلبی را می خواند! قرآن را هم به دو شکل می توان خواند. دلیل این که بسیاری از تلاوتها، با این که آهنگها و نغمه های آن خیلی با هم متفاوت نیست، تأثیر لازم را در دلها نمی بخشد و دلها را از جا نمی کَند، این است که خواننده از دل و باطن جانش با عبارات قرآن با مخاطب حرف نمی زند. در محیط ما که خیلی ها زبان عربی بلد نیستند، بلکه آن جاهایی هم که بلد هستند، انسان می فهمد که قاری از باطن جانش با مخاطب حرف نمی زند. اگر می خواهید تلاوت شما از لحاظ تأثیر و ساختن محیط جامعه و تغییر و دگرگونی دلها و جانها موفق باشد، یکی از شرایط مهم و اصلی اش این است که خواننده ی قرآن با مضمون آیه یی که می خواهد تلاوت کند، کاملا آشنا باشد و طوری بخواند که گویی با صدای خوش خود می خواهد آن مضمون را برای مخاطب تصویر و ترسیم کند.
امروز که من به قاری های قرآن کشورمان - که الحمدللّه غالبا هم جوان هستند و بعضی نیز نوجوان، مثل این نوجوان عزیزمان که خیلی هم قشنگ خواند - نگاه می کنم، می بینم که بحمداللّه هر سال ما جلوتر از سال قبل هستیم؛ این واقعیتی است. حالا اساتید قرآن و قرآن خوانهای جاافتاده و پخته ی سالیان گذشته به جای خود محفوظ، الحمدللّه نسل نوخاسته ی جوان ما هم به قرآن و به خوب خوانی و ابتکارات در تلاوت نزدیک می شوند و روزبه روز بهتر؛ این واقعا حرکت خوبی است. خطاب من بخصوص به اساتید قرآن است که کاری کنند که این جوانها تلاوت را با همان شرایطی که گفتیم (توجه به جنبه های ظاهری: نغمه ها و آهنگها؛ و توجه به مضمون) دنبال کنند و با توجه به مضمون، فراز و فرود و وصل و وقف و تکیه و تحریر و... را هنگام تلاوت رعایت کنند.
پروردگارا! ما را با قرآن زنده بدار؛ با قرآن بمیران؛ در سایه ی قرآن محشور بفرما؛ ما را از اهل بیت(علیهم السّلام) جدا نکن؛ از قرآن جدا مکن؛ زندگی ما را روزبه روز به زندگی قرآنی نزدیکتر بفرما؛ ارواح طیبه ی شهدای عزیزمان و روح مطهر امام بزرگوار را از این مجلس شاد و خرسند بفرما.
والسّلام علیکم و رحمةاللَّه و برکاته
