آیا تا به حال نام هورمون شادی بخش یا همان سروتونین را شنیده اید؟
همه چیز در مورد هورمون سروتونین
سیستم اعصاب مرکزی، پلاکتها و دستگاه گوارش انسانها و حیوانات از اسید آمینه تریپتوفان (نوعی اسیدآمینه که در مواد غذایی مانند موز، گوشت بوقلمون، شیر یافت می شود) انتقال دهنده ی عصبی به نام سروتونین می سازند.
عملکرد سروتونین در بدن ما
• تاثیر سروتونین بر خلق و خوی افراد
یکی از تاثیرات مهم سروتونین در بدن ما، اثر آن بر خلق و خو و رفتار ما است. افزایش سطح سروتونین در بدن ما باعث احساس شادی و غلبه بر هر گونه استرس و فشارهای عصبی می شود.
کاهش سطح این انتقال دهنده عصبی با مشکلاتی نظیر افسردگی، اضطراب، اختلال وسواس، اختلال دو قطبی (نوعی اختلال روانی است که در آن فرد دچار نوسانات شدید خلقی می باشد) و اختلال بد شکلی بدن (نوعی اختلال روانی است که فرد تصور خوبی در مورد ظاهر خود ندارد و مدام اندام های خود را در آیینه وارسی می کند و از آن راضی نیست) همراه است.
• اثر سروتونین بر تنظیم عملکرد دستگاه گوارش
تقریبا 90 درصد سروتونین در دستگاه گوارش ما وجود دارد و در کنترل انقباضات دستگاه گوارش نقش ویژه ای ایفا می کند. افزایش سطح سروتونین باعث اسهال شده و کاهش سطح این انتقال دهنده عصبی منجر به بیماری هایی نظیریبوست، سندروم روده تحریک پذیرمی شود.
• اثر سروتونین بر کنترل سیکل خواب
یکی از کارهای سروتونین در بدن ما تنظیم سیکل خواب است. سروتونین در کنار ملاتونین در سیکل خواب نقش دارد. در طول فرآیند خواب سروتونین به کمترین مقدار خود در بدن می رسد در صورتیکه در هنگام بیداری بلافاصله میزان این انتقال دهنده عصبی افزایش می یابد. کاهش سطح سروتونین با بی خوابی مزمن در ارتباط است.
• سایر فعالیت های سروتونین در بدن ما
سروتونین در بسیاری از فرآیندهای بدن شرکت می کند. سروتونین در تنظیم تنفس، تنظیم ضربان قلب، فرآیند تشکیل لخته خون، تنظیم دمای بدن، تنظیم PH خون، کنترل اشتها و در ایجاد میل جنسی نقش دارد. مطالعات نشان می دهد افزایش سطح سروتونین با کاهش میل جنسی همراه است. (داروهای ضدافسردگی به دلیل افزایش باز جذب سروتونین باعث کاهش میل جنسی می شوند.)
راه های افزایش سطح سروتونین در بدن
جالب است بدانید با یک سری از راهکارها می توان سطح سروتونین خون را افزایش داد. این راهکارها عبارتند از: نورزش منظم، کنترل استرس، قرار گرفتن در معرض نور خورشید، خواب کافی و مصرف مواد غذایی که سطح سروتونین را افزایش می دهند.
کدام مواد غذایی باعث افزایش سطح سروتونین می شوند؟
• مواد غذایی که منبع غنی از ویتامین های گروه B هستند در بالا بردن سطح سروتونین خون موثر هستند. این مواد غذایی عبارتند از: جو دوسر، غلات سبوس دار، برنج قهوه ای
• ماهی تن، ماهی سالمون، گوشت بوقلمون و گوشت مرغ از منابع غنی اسید آمینه تریپتوفان هستند. همانطور که در بالا نیز اشاره شد بدن ما برای ساختن سروتونین از این اسید آمینه استفاده می کند، بنابراین مواد غذایی حاوی اسید آمینه تریپتوفان نقش مهمی در افزایش سطح سروتونین دارند.
• مصرف مغزها مانند بادام، بادام هندی، گردو و بذر کتان، کنجد، تخمه آفتابگردان، تخمه کدو برای افزایش سطح سروتونین خون توصیه می شوند.
• یکی از منابع غنی اسید آمینه تریپتوفان شیر و محصولات لبنی است. این مواد غذایی به دلیل داشتن اسید آمینه تریپتوفان باعث افزایش سطح سروتونین خون می شوند. از مصرف آنها غافل نشوید.
• در میان میوه ها موز، کیوی، آناناس، آلو، گریپ فروت، انبه و طالبی در افزایش سطح سروتونین خون موثر هستند و در میان سبزیجات گوجه فرنگی، ذرت، خانواده کلم، اسفناج نیز در افزایش سطح این انتقال دهنده عصبی هستند.
• از مصرف حبوبات در برنامه غذایی خود غافل نشوید زیرا آنها نیز می توانند سطح سروتونین را افزایش دهند.
