درآمد
امروزه مشارکت سیاسی از جمله اموری است که از سوی محافل روشن فکری بسیار مورد توجه قرار گرفته و از آن به عنوان یکی از مهم ترین شاخص های توسعه یاد می شود، به گونه ای که عدم مشارکت سیاسی بخصوص مشارکت سیاسی زنان، به عنوان یکی از نشانه های عقب ماندگی کشورها عنوان می شود. بنابراین، به طور گذرا به سابقه مشارکت سیاسی زنان در جامعه ایران اشاره خواهد شد. اما چون همواره مشارکت سیاسی در کشورها را با الگوهای غربی مقایسه می کنند، بهتر است نگاهی به سابقه مشارکت سیاسی زنان در غرب بیندازیم، پیش از هر چیز واژه «مشارکت سیاسی» را تعریف می کنیم:
تعریف «مشارکت سیاسی»
ابتدا برخی از مهم ترین تعاریف ذکر می شوند، سپس تعریف مورد نظر انتخاب می گردد:
1. مایرون وینر در مقاله معروف خود درباره مشارکت سیاسی، پس از ذکر 10 مورد از تجلّیات مشارکت سیاسی، این تعریف را ارائه می دهد: «مشارکت سیاسی هر عمل داوطلبانه موفق یا ناموفق، سازمان یافته یا بدون سازمان، دوره ای یا مستمر، شامل روش های مشروع و نامشروع برای تأثیر بر
انتخابات رهبران و سیاست ها و اداره امور عمومی در هر سطحی از حکومت محلی یا ملّی است.»(1)
به رغم برخی نقاط قوّت این تعریف، که ماهیت های مشارکت را نیز بیان می کند، اما از آنجا که جامع افراد نیست و فقط بخشی از مشارکت های سیاسی را شامل می گردد، از این رو، از این تعریف صرف نظر می شود.
2. میل برات مشارکت سیاسی را چنین تعریف می کند: «مشارکت سیاسی رفتاری است که اثر گذاشته و یا قصد تاثیرگذاری بر نتایج حکومتی را دارد.»(2)
3. ساموئل هانتینگتون (Sumuel Huntington) و جان نلسون (Jean Nelson) مشارکت سیاسی را چنین تعریف می کنند: «مشارکت سیاسی کوشش های شهروندان غیر دولتی برای تأثیر بر سیاست های عمومی است.»(3)
به نظر می رسد این دو تعریف اخیر دارای وجوه مشترک زیادی هستند و از تعریف اول کامل تر و جامع ترند؛ زیرا در این دو تعریف، تأثیر شهروندان بر سیاست های عمومی و نتایج حکومتی منظور شده است که شامل رفتار جمعی و بسیج اجتماعی و تظاهرات و شورش های عمومی می شود.
توجه کمتر یا بیشتر به این تعریف ها، فقط بازی با الفاظ
