مسعی

مسعی،محلی است [1] که حجاج باید در آنجا میان کوه صفا و مروه،به سعی بپردازند.خداوند در قرآن از صفا و مروه به عنوان «شعائر الله »یاد کرده است.صفا و مروه دو کوه کوچکی است که در دامن کوه ابو قبیس و کوه قعیقعان قرار دارد.امروزه خیابانهای جدید آنها را از یکدیگر جدا ساخته و صفا را نیز دو نیم کرده است.

کوه صفا در قسمت جنوبی مسجد الحرام و کوه مروه در ناحیه شمال شرقی آن واقع است.با افزایشی که در مساحت مسجد الحرام صورت گرفت،مسجد به مسعی پیوند خورد و درهایی از طریق مسجد به مسعی گشوده شد.در روزگار ما،مسعی آخرین حد مسجد الحرام به حساب می آید.

سعی بین صفا و مروه نیز همانند دیگر مشاهد حج،یادگار اسماعیل و هاجر است:زمانی که هاجر برای یافتن آب،هفت بار میان کوه صفا و مروه رفت و برگشت.در جاهلیت نیز سعی بین صفا و مروه صورت می گرفت،جز آن که بتی در این سو و بتی در سوی دیگر قرار داشت که سعی کنندگان به آنجا می رسیدند و بتها را استلام می کردند;اسلام یادگار هاجر را نگاه داشت و آنچه را مشرکان از سر شرک بر آن افزوده بودند،به دور ریخت.

مسعی به دو قسمت رفت و برگشت تقسیم شده است.طول آن 5/394 و عرض آن 20 متر است.ارتفاع طبقه اول 12 و ارتفاع طبقه فوقانی آن 9 متر است.شیعیان،همانگونه که در طبقه دوم و سوم مسجد الحرام طواف نمی کنند،در طبقه دوم مسعی نیز به سعی نمی پردازند.

در وسط این راه،قسمتی نیز برای افرادی که از راه رفتن عاجزند،احداث شده است.مسعی هیجده در دارد که شماری از آنها در سمت شرقی مسجد و برخی نیز به سمت خارج از حرم است.مجاری نسبتا بزرگی هم در کناره مسعی تعبیه شده است تا در هنگام سیل،آب را به جهات دیگری هدایت کند و مسعی آسیب نبیند.

در حال حاضر بخشی از کوه صفا باقی مانده که سعی کنندگان،در هنگام رسیدن به آن،پای خود را به آن می زنند.گفتنی است که بخشی از کوه،زیر پای سعی کنندگان سنگ فرش شده و نیازی به این کار نیست.از کوه مروه تا سال 1374 شمسی(1416 ق.)بخشی مانده بود.در طی این سال بخش باقی مانده به هدف گسترش محدوده دور زدن سعی کنندگان برداشته شده و در انتهای آن دری به بیرون گشوده شده است.طبعا بخشی از کوه مروه،در محل دور زدن زیر پای سعی کنندگان است. [2]