اشاره:
در اینترنت چندین موتور جست وجو، در زمینه ی اسلا م، وجود دارند که پایگاه ها و منابع اسلا می را گردآوری و طبقه بندی کرده اند. دراین موتورها از منابع و پایگاه های تمامی مذاهب و فرق اسلا می استفاده شده است؛ آنچه مسلم می باشد این است که پایگاه ها و منابع اهل سنت بیش تر و پررنگ تر از منابع شیعی است. از آن جا که استفاده از این موتورها می تواند برای پژوهشگران علوم اسلا می بسیار مفید باشد، در این مقاله به چند نمونه از آنها اشاره می کنیم:
١. جست وجوگر مسلمان
نشانیwww.musalman.com :
این موتور جست وجو در ایالا ت متحده آمریکا و در ایالت کالیفرنیا قرار دارد. مدیران این پایگاه، نام مسلمان(Musalman) را از شعر مشهور «مرد مسلمان»، سروده ی شاعر پاکستانی، اقبال لا هوری، گرفته اند.
این موتور با عنکبوت(Spider) خود همواره پایگاه های اسلا می را بازیابی کرده و به پایگاه داده های خویش می افزاید. همچنین کاربران می توانند پایگاه خود یا پایگاه های مورد علا قه ی خویش را به این موتور معرفی کنند.
در سه محدوده ی این موتور، که در شکل مشخص شده، می توان به جست وجو پرداخت. این سه محدوده عبارت اند از: «پایگاه های اینترنتی»، «قرآن و حدیث» و «سؤال از کارشناسان و دانشمندان».
جست وجوی قرآن در این موتور، با ترجمه ی انگلیسی پیکثال و محسن خان و جست وجوی حدیث آن عمدتاً با ترجمه ی انگلیسی صحیح بخاری، از محسن خان می باشد. در صورت انتخاب گزینه ی سوم(Ask the scholars) واژگان جست وجو در چهار پایگاه بزرگ جست وجو می شوند که به طور معمول دانشمندان مشهوری در زمینه ی قرآن مطالبی را ارائه داده اند. پایگاه های مذکور عبارت اند از:
www. ask-imam.com
www.pakistanlink.com
www.islam-qa.com
www.islam.org
این موتور علا وه بر سه جست وجوی مذکور، از فهرست راه نما نیز استفاده می کند. در حال حاضر، در فهرست راه نمای این موتور، دوازده دسته ی اصلی وجود دارند که هر یک از دسته ها مانند سایر فهرست ها، به دسته های فرعی تقسیم می شود.
دسته های اصلی این موتور، در تصویر نمایش داده شده است.
ترجمه ی دسته های اصلی این دایرکتوری، که به صورت پر رنگ آمده، بدین قرار است:
اعما ل و اعتقادات دینی، منابع (شامل متون، تصاویر و صوت ها) تحصیلا ت، مساجد، رایانه و اینترنت، سازمان ها، منطقه ای، هشدارها (مانند خسوف، کسوف، مسایل جنگ و ترور)، اجتماع، کار و تجارت، اخبار، دیدگاه ها و غیر مسلمان ها.
فهرست راه نمای این موتور، قابل جست وجو است و می توان جست وجو را در هر یک از دسته های اصلی یا فرعی محدود کرد. همچنین می توان تعیین کرد که جست وجو شامل یک واژه یا همه ی واژگان جست وجو باشد؛ برای نمونه، اگر کاربر، دسته ی اول این فهرست، یعنی، اعمال و اعتقادات را برگزیند، به صفحه ی ذیل منتقل خواهد شد.
همان گونه که مشاهده می کنید، دسته ی اعمال و اعتقادات، خود، به دسته های فرعی تقسیم می شود. اکنون برای جست وجو در این دسته، واژگان را در کادر جست وجوی فوق وارد کرده و گزینه ی Just this Category را از کادر دوم انتخاب کنید. توجه داشته باشید که پیش فرض این موتور، کل فهرست(Entirs Directory) است نه دسته ی انتخاب شده. درکادر بعدی دو گزینه وجود دارند و گزینه ی پیش فرض - همان گونه که در شکل پیداست Any Terms می باشد. با انتخاب این گزینه، صفحاتی آشکار می شوند که در صورت انتخاب، بیش از یک واژه، یکی از واژگان جست وجو را دارا است. گزینه ی دوم این کادر،All Terms می باشد که با انتخاب آن، صفحاتی بازیابی می شوند که همه ی واژگان جست وجو را دارا باشند. در واقع، انتخاب گزینه ی اول این کادر به منزله ی استفاده از عملگر OR (عملگر پیش فرض این موتور) و انتخاب گزینه ی دوم، نشان دهنده استفاده از عملگرAND است.
این موتور، در کنار جست وجو و فهرست راه نما، خدمات جانبی مختلفی را نیز در زمینه ی اسلا م (نظیر گروه های بحث، نقشه ها، ورزش، تازه ترین اخبار و روی دادهای مهم جهان اسلا م و سراسر جهان و دیگر اطلا عات اسلا می مفید و جالب) ارائه می کند.
٢. جست وجوگر بسم الله
نشانیwww.bismilah.com :
این موتور جست وجو، پایگاه های اسلا می را جمع آوری و آنها را به صورت دسته ای، در دسته ها و موضوعات گوناگونی، طبقه بندی کرده است. همچنین امکانات جست وجوی ویژه در هر یک از زمینه های زیر را فراهم نموده است:
١. جست وجو در ترجمه ی انگلیسی قرآن کریم(ترجمه عبدالله یوسف علی)؛
٢. جست وجوی حدیث(hadith search) که می توان در یک یا چند مورد از منابع حدیثی زیر جست وجو کرد:
- ترجمه ی انگلیسی مجموعه ی کامل صحیح بخاری؛
- ترجمه ی انگلیسی مجموعه ی کامل صحیح مسلم؛
- ترجمه ی انگلیسی بخش هایی از سنن ابوداوود؛
- ترجمه ی انگلیسی کتاب موطا مالک بن انس.
جست وجو در پایگاه، شامل جست جو در پایگاه های داده ها و در واقع، مجموعه ی پایگاه هایی است که «بسم الله» را جمع آوری کرد ه اند.
«بسم الله» دارای فهرست راه نما با شانزده دسته اصلی است که به شرح ذیل می باشند:
در مقابل هر یک از دسته های اصلی، تعداد دسته های فرعی مربوط به آن ذکر شده است. این دایرکتوری، قابلیت جست وجو دارد و با انتخاب هر یک ازدسته های فوق می توان در آن جست وجو کرد.
علا وه بر قابلیت جست وجو و فهرست راه نما، مهم ترین و جدیدترین اخبار کشورهای اسلا می نیز در این پایگاه قابل دست یابی است.
٣. جستجوگر مسلم
نشانیWWW.muslimsonline.com :
«مسلم»، اولین موتور جست وجوی اسلا می است که خدمات جانبی ارزشمندی، همچون گفت وگوی هم زمان و پُست الکترونیکی مجانی را نیز عرضه می کند. همچنین این جست وجو گر دارای فهرست راه نما با موضوعات اسلا می بیش تری نسبت به سایر جست وجوگرهای اسلا می است. این جست وجوگر هیچ برنامه و نرم افزاری برای جمع آوری و طبقه بندی پایگاه های اسلا می ندارد و تنها راه قرارگرفتن پایگاه در پایگاه داده های آن، معرفی پایگاه از طرف کاربران و صاحبان پایگاه های اسلا می می باشد.
اسلا م در فهرست های راه نما
همچنان که در آغاز این نوشتار اشاره شد، جست وجوگرهای قوی و قدرتمندی که بتوانند تمامی اطلا عات مربوط به دین را - به طور عام - یا یکی ازادیان همانند اسلا م را - به طورخاص- در اینترنت جمع آوری و طبقه بندی کنند، وجود ندارند. البته ممکن است فهرست هایی مانند گوگل، طبقه بندی های بیش تر و دقیق تری نسبت به برخی جست وجوگرها داشته باشند که درذیل به آنها می پردازیم:
١. فهرست راه نمای گوگلGoogle
هم اکنون موضوع اسلا م در فهرست راه نمای این جست وجوگر، یکی از دسته های فرعیReligion ، واقع در دسته ی«»Society است. در این فهرست راه نما، ١٦٤٩ دسته، مربوط به اسلا م، موجود می باشد که در ٣٨ دسته ی فرعی طبقه بندی شده اند. همان گونه که در فهرست راه نمای گوگل، در موضوع دین، توضیح دادیم، این دسته ها، خود، به دسته های فرعی تری تقسیم می شوند و کار را برای کاربران آسان می کنند. ضمن این که امکان جست وجو در یک دسته ی اصلی یا فرعی نیز برای کاربر وجود دارد. همچنین دسته های مرتبط باهر یک از دسته ها تحت عنوانRelated Categories درج شده است.
٢. فهرست راه نمایOpen Directory
در این بخش نیز ١٤٣٢ دسته، در زمینه ی اسلا م، وجود دارند که در ٣٧ دسته ی اصلی طبقه بندی شده و تمامی قابلیت های موجود در فهرست راه نمای گوگل را نیز دارااست. علا وه بر این، چنانچه هر یک ازدسته های اصلی یا فرعی به زبان غیر انگلیسی باشند، در همان موضوع به صورت طبقه بندی شده نمایش داده می شوند. امکان جست وجو در دسته های اصلی و فرعی این فهرست راه نما، برای کاربران، وجود دارد.
٣. فهرست راه نمای Lycos وHotBot
در این بخش، همانند فهرست های قبل، دسته ی مربوط به دین اسلا م در داخل دسته ی دین و معنویت قرار دارد. این فهرست دارای ١٣٦٤ دسته ی فرعی، در ٣٨ دسته ی اصلی، می باشد و همانند فهرست راه نمای گوگل وOpen Directory دارای طبقه بندی های مرتبط با هر یک ازدسته ها و همچنین دارای قابلیت جست وجو، در هر یک از موضوعات است.
منبع: ره آورد نور، شماره ی هفتم