آکنه یا جوشهاى جوانى یک بیمارى التهابى مزمن پوست است. با شروع دوره نوجوانى آغاز شده و معمولا در دهه دوم زندگى بهبود مىیابد. سن بروز این ناراحتى در خانمها و آقایان متفاوت است. در خانمها بین سن 14 تا 17 سالگى زودتر از سن بروز در آقایان یعنى 16 تا 19 سالگى بروز مىکند که علت آن بلوغ جنسى سریعتر در خانمهاست. عوامل مختلفى مثل ارث، هورمونها، قاعدگی، استرس، اشعه ماوراءبنفش، آب و هوا و استفاده از داروهاى موضعى در بعضى از افراد مستعد در ایجاد آکنه دخیل هستند. ترشح هورمونهاى مردانه باعث افزایش حجم و ترشح غدد چربى پوست شده و امکان ایجاد آکنه را بالا مىبرد. همچنین استرسهاى حاصل از موقعیتهاى زندگى و شغلى بر ترشح هورمونهاى مردانه اثر گذاشته و درصد پیدایش آکنه را بالا مىبرد.
در بعضى شغلها مثل آشپزى دیده شده که آب در لایههاى فوقانى پوست افزایش مىیابد و ضایعات پوستى و آکنه ایجاد مىکند. همچنین استفاده زیاد از مواد آرایشى مثل کرم، پنکیک و ضدآفتابهاى چرب مخصوصا با مارکهاى متفرقه یکى از شایعترین علل بروز آکنه مىباشد.
آکنه انواع مختلفى دارد:1- جوشهاى زیرپوستى سفید یا سرسیاه (کومدرن) -2 جوشهاى قرمز (پاپول) -3 جوشهاى چرکى (پوسچول)
ضایعات آکنهاى در صورتى که به موقع و بهطور کامل درمان نشوند،در نهایت مىتوانند سبب ضایعات فرورفته یا برجسته و جوشگاههاى ناخوشایند شوند. درمان آکنه برحسب شدت آن و سن بروز، متفاوت است. در موارد ضعیف آکنه از درمانهاى موضعى و در موارد متوسط و شدید از درمانهاى خوراکى توام با درمانهاى موضعى استفاده مىشود. درمانهاى موضعى مرسوم شامل کرم ترتیتوئین، محلول بنزوئیل پراکسید و لوسیونهاى الکلى اینتروماسین، کلنیداماستین هستند. موارد فوق براى کلیه آکنههاى خفیف تا شدید کاربرد دارد. فقط خانمهاى باردار و کسانى که قصد باردار شدن دارند نباید از ترکیبات رتینوئید موضعى (مثل تریتپوئین، رتین A کترل، لوکسید) استفاده نمایند. در آکنههاى متوسط تا شدید از آنتىبیوتیکهاى خوراکى شامل (داکسى سایکلین، تتراسایکلین، اریترومایسین و کوتریموکسازول) استفاده مىشود که اگر طبق دستور پزشک متخصص و با رعایت اصول لازم مصرف شوند در طولانى مدت عارضه قابل توجهى نخواهند داشت. لازم به ذکر است خانمهایى که قصد باردارى دارند یا شیرده مىباشند باید از “داکسى سایکلین و تتراسایکلین” استفاده کنند. برخى آکنههاى شدید با درمانهاى مرسوم فوق درمان نشده و پزشک متخصص ناگزیر به تجویز داروى “روآکوتان”مىشود که البته عوارض خاص خود را داشته و بعد از تجویز باید یک سرى آزمایشهاى لازم درخواست شود و مانند سایر داروهاى فوق تحت نظر پزشک بیمار هر یک ماه یکبار ویزیت شده و دستورات لازم را اجرا کند. همچنین خانمهایى که در سنین باردارى روآکوتان مصرف مىکنند باید حتما از روشهاى جلوگیرى از باردارى استفاده کننده تا در حین مصرف دارو باردار نشوند چرا که این دارو عوارض جبرانناپذیرى را به جنین وارد خواهد کرد و در پایان با توجه به اینکه آکنه در ظاهر افراد و در نتیجه در برخوردهاى اجتماعى و کارایى آنها اثر بسزایى دارد توصیه مىنماییم افراد در سنین نوجوانى و جوانى قبل از اینکه آکنه باعث عارضه ناخوشایند روى صورت شود، اقدام به درمان مناسب زیرنظر پزشک کنند چرا که درمان عوارضى مانند جوشگاههاى فرورفته آکنه نیاز به درمانهاى تخصصى و پرهزینه براى بیمار مىباشد و حتى پس از چندین جلسه درمان جراحى مانند تراشیدن پوست با استفاده از دستگاههاى مکانیکى و لیزر زیبایى اولیه پوست حاصل نخواهد شد.