دیابت یک اختلال در سوخت و ساز متابولیسم بدن است.
در حالت طبیعی، غذا در معده تبدیل به گلوکز یا همان قند خون می شود. قند از معده وارد جریان خون می شود. لوزالمعده (پانکراس) هورمون انسولین را ترشح می کند و این هورمون باعث می شود قند از جریان خون وارد سلول های بدن شود. در نتیجه مقدار قند خون در حد نرمال و متعادل باقی می ماند. در بیماری دیابت، انسولین به میزان کافی در بدن وجود ندارد یا انسولین موجود نمی تواند وظایف خود را به درستی انجام دهد، در نتیجه به علت وجود مقاومت در برابر آن، قند خون نمی تواند به طور موثری وارد سلول های بدن شود و مقدار آن بالا می رود . انسولین هورمونی است که سلول‌های "بتا" واقع در غده لوزالمعده پانکراس ترشح می شود و وظیفه اصلی آن کاهش قند خون است. بالا بودن قند خون در بلند مدت باعث بروز عوارضی در سیستم قلب و عروق، کلیه‌ها، چشم و سلسله اعصاب می گردد.
انواع بیماری دیابت:
به طور کلی دیابت به چهار گروه دیابت نوع 1، دیابت نوع 2، دیابت حاملگی و دیابت به علل متفرقه تقسیم بندی می شود.
دیابت نوع 1:
در دیابت نوع 1 که 15- 10درصد کل موارد دیابت را تشکیل می دهد، تولید انسولین از پانکراس به علت از بین رفتن سلول‌های سازنده انسولین، متوقف می شود. به همین علت افراد مبتلا به این نوع دیابت باید از بدو تشخیص، انسولین مورد نیاز بدن را به صورت تزریقات روزانه تأمین کنند. از این رو به آن "دیابت وابسته به انسولین" نیز می گویند.
دیابت نوع 1 اغلب در سنین زیر 30 سال به وجود می آید، لذا به آن "دیابت جوانی" نیز گفته می شود.
دیابت نوع2:
دیابت نوع 2 بیشتر در بالغین بالای 30 سال و چاق دیده می شود که 90- 85 درصد کل موارد دیابت را شامل می گردد. در این گونه از بیماری دیابت ، انسولین تولید شده از پانکراس در این افراد به خوبی عمل نمی کند. در واقع یا پانکراس به اندازه کافی انسولین ترشح نمی کند یا این که انسولین ترشح شده، به علت پاسخ نامناسب سلول های بدن به انسولین ، مخصوصاً در افراد چاق، کارآیی لازم را ندارد.
به این نوع دیابت، "دیابت غیر وابسته به انسولین" یا "دیابت بزرگسالان" نیز می گویند.
دیابت حاملگی:
دیابت حاملگی به دیابتی گفته می شود که اولین بار در حاملگی تشخیص داده شود. این نوع دیابت معمولاً گذراست و بعد از اتمام حاملگی بهبود می یابد. خانم‌های مبتلا به دیابت حاملگی بعداً در خطر ابتلا دیابت نوع 2 هستند.
دیابت با علل متفرقه:
از علل متفرقه دیابت می توان به جراحی، داروها (مثل کورتیکواستروئیدها)، سوء تغذیه و عفونت اشاره کرد.
منبع: انجمن دیابت ایران