گرچه محتوای زیبا و سرشار از لطافت و معانی آیات قرآنی، این کتابِ مقدس را بی نیاز از تعریف دیگران می کند، امّا از آنجا که نگاه بیرونی و قضاوت دیگران نیز خود شیرینی و تأثیری دیگر دارد نمونه هایی چند را بر می شماریم:
رودویل، نویسنده انگلیسی می گوید: اروپا نباید فراموش کند که مدیون قرآن محمدی است، زیرا قرآن بود که آفتاب علم و دانش را در اروپا طلوع داد.1
گوته، شاعر و نویسنده بزرگ آلمانی نیز در مقابل عظمت قرآن سر تعظیم فرود آورده است: سالیان دراز کشیشان از خدا بی خبر ما را از پی بردن به حقایق قرآن مقدس و عظمتِ آورنده آن دور نگه داشته اند، اما هر قدر که ما قدم در جاده علم و دانش به پیش گذارده و پرده های جهل و تعصب نا بجا را دریده ایم، عظمت احکام مقدس اسلام که قرآن مجموعه آن است، بهت و حیرت عجیبی در ما ایجاد نموده است و عنقریب است که این کتابِ توصیف ناپذیر، عالم را به خود جلب نموده و تأثیر عمیقی در علم و دانش گذارده و در نتیجه جهان مدار می گردد.
دکتر ماردریل فرانسوی می گوید: اسلوب قرآن، اسلوبی ملکوتی و آسمانی است و مولود فکر بشر و مخلوق زمینی نیست. آنچه را که قرآن دارد، هیچ کتاب دیگری نخواهد داشت.
پروفسور مونتگمری وات، محقق انگلیسی می نویسد: این اولین و آخرین کتابی است که موجب بروز انواع هنرها می گردد.
مهاتما گاندی رهبر اسبق هند قایل به این بود که: از راه آموختن دانشِ قرآن، همه کس به اسرار روحی و حکمت های دین، بدون داشتن خصوصیات مصنوعی نایل می شود.
دکتر موریس فرانسوی می نگارد: قرآن بهترین و برترین کتاب است که دست هنر ازلی برای بشر در آن ظاهر گشته است.
گییون کانادایی؛ قرآن را بزرگترین دلیل بر یگانگی خداوند عالم دانسته است.
سنت هیلر مستشرق فرانسوی؛ قرآن را سرود مذهبی، ستایش ایزدی، قانون مدنی، دعا و مناجات، وعظ و ارشاد، راه و رسم جنگ آوری، قصص و تواریخ می داند. 2
ویلیام مورخ انگلیسی، قرآن را کتابی پر از دلائل سرشار منطقی و مسائل بی شمار علمی می داند که قوانین قضائی، حقوقی، دستورات زندگی و مقررات مذهبی و دینی، با عبارات سَلیس و روان به شکلی بیان شده که خواننده را تحت تأثیر خود قرار می دهد.3
پروفسورهانری کربن فرانسوی نیز سخنانی دارد: هیچ بشری و هیچ کتابی به اندازه قرآن و محمد(ص) انسانها را به دانش دعوت نکرده اند. تا آنجا که در قرآن 950 بار از علم، فکر و عقل، سخن به میان آمده است. 4
خانم واگلیری، دانشمند ایتالیایی نیز در این مورد می گوید: ما در این قرآن ذخائر و اندوخته هائی از علوم می بینیم که ما فوق استعداد و ظرفیت با هوش ترین و متفکرترین اشخاص است و بزرگ ترین فیلسوفان و قوی ترین رجال سیاست، باید در مقابل قرآن زانوی عجز و ناتوانی بزنند. 5
ولتر، فیلسوف و نویسنده فرانسوی دارد: قوانین قرآن درباره طلاق کامل ترین قوانین است. 6
تولستوی فیلسوف بزرگ روسی، قرآن را مشتمل بر تعلیمات و حقایق روشن و آشکار و سهل می داند که عموم افراد بشر از هر طبقه ای می توانند از آن بهره مند گردند. 7
ادموند بورک سخنور سیاسی معتقد است: قرآن بر محکم ترین نظام قضایی و بالاترین قضاوت علمی و بزرگ ترین قانون گذار، شکل گرفته است و مانند آن هرگز در این عالم به وجود نیامده است.
دکتر گوستاولوبون فرانسوی نیز می نویسد: قرآن که کتاب آسمانی مسلمانان است تنها منحصر به تعالیم و دستورات مذهبی نیست، بلکه دستورات سیاسی و اجتماعی مسلمانان نیز در آن درج است.
شکی نیست که در بعضی از قسمت های این کتاب، در فنون شعری و رموز خطابه و حسن بیان، قدرت نمایی هایی شده که نظیر آن در سایر کتب مذهبی نمی توان بدست آورد. احکام و تعالیم اخلاقی آن بسیار برجسته و عالی است، مهمان نوازی، اعتدال در خواهش های نفسانی، وفای به عهد، اکرام والدین، اعانت و سرپرستی از بیوه و یتیم، نیکی کردن در مقابل بد، که در موارد عدیده از آن تاکید به عمل آمده و تمام این صفات و خصایل حمیده را تعلیم داده است.8
1. قرآن و دیگران، علی اکبر صداقت.
2. فایده و لزوم دین، ص 287 .
3. فرهنگ برلیان، ص 107 .
4. پنجگام، ص 190 .
