گیاه شناسی:
گل ساعتی گیاهی است علفی، پایا، دارای ساقه های رونده و پیچک دار با برگ های متناوب و لب دار، به تعداد 5-3 لب.
اثرات مهم:
مصرف اصلی آن در مشکلات خواب از جمله بدخوابی و بی خوابی است. گل ساعتی برحسب مقدار مصرف گیاه و یا فرآورده های حاصل از آن دارای آثار مختلفی بر روی سیستم مرکزی عصبی (CNS) از جمله به عنوان محرک و یا ضد افسردگی می باشد. همچنین دارای اثرات آرامش بخش و ضد اضطراب است. گل ساعتی یکی از معمولی ترین و پرمصرف ترین آرام بخش های گیاهی می باشد. پژوهشگران این اثر را به وجود فلاونوئیدها والکالوئیدهای آن نسبت می دهند.
طریقه و مقدار مصرف:
به 3-2 گرم از خرد شده گیاه 1 لیوان آب جوش بیفزایید و10-5 دقیقه صبر کنید. بهتر است درظرف بسته باشد. سپس صاف نموده و میل کنید و در صورتی که به منظور رفع بدخوابی بخواهید مصرف کنید، بهترین زمان قبل از خواب است. می توان مصرف این مقدار را 3-2 بار در روز تکرار کرد.
همچنین بسته بندی هایی به صورت تی بگ (چای) حاوی 2 گرم از پودر گل گیاه وجود دارد که می توان هر کدام را در یک لیوان آب جوش قرار داد و پس از حدود 5 دقیقه مصرف نمود.این فرآورده همانند مصرف شیوه سنتی گیاه است. فرآورده های صنعتی زیادی به اشکال قرص، کپسول و قطره در جهان تولید می شود. فقط در انگلستان بیش از 40 فرآورده دارویی از آن وجود دارد. از آنجا که مقدار مصرف این فرآورده ها بر حسب میزان ماده موثر آنها ممکن است متفاوت باشد، باید به راهنمای هر دارو مراجعه کرد و میزان، دفعات و سایر توضیحات ارائه شده را مد نظر قرار داد.
احتیاط:
هر چند هیچ گونه عارضه جانبی در ازای مصرف معمول از این گیاه گزارش نشده است، ولی از مصرف زیاد آن باید خودداری کرد. به هر حال توصیه می شود از مصرف بیش از 8 گرم گیاه خشک در روز خودداری شود.استفاده از داروهای گل ساعتی ممکن است با داروهای مونوآمینو اکسیداز تداخل نماید. مصرف مقادیر زیاد از این گیاه ممکن است باعث عوارض کبدی، لوزالمعده وافسردگی شود.
اثرات جدید گزارش شده:
ضد درد، ضد باکتری، ضد ورم، ضد عفونی کننده، ضد اسپاسم، ضد اضطراب، مقوی قلب، محرک سیستم مرکزی اعصاب (CNS) ، هضم کننده، قارچ کش، خواب آور، کاهش دهنده پرفشاری خون، محرک تنفسی، آرام بخش و مقوی رحم.
منبع:نشریه دنیای تغذیه - ش100