زعفران گیاهی است که با نام علمی Crocus Sativus از خانواده زنبق (Iridaceae).
خواص درمانی: برحسب آزمایش هایی که در اروپا انجام شده است،زعفران خاصیت کاهش چربی و کلسترول خون و افزایش نفوذ اکسیژن درپلاسما را در موش آزمایشگاهی از خود نشان داده است. در طب عوام نقاط مختلف جهان، زعفران به عنوان آرام بخش، ضد اسپاسم، اشتها آور و مقوی معده استفاده می شود. در کشور آلمان زعفران به عنوان آرام بخش، درمان درد معده و شکم و آسم مصرف می شود.
نگهداری: زعفران باید دور از نور و رطوبت باشد، بهتر است نگهداری، زعفران در ظرف شیشه ای یا فلزی دربسته باشد و در حرارت معتدل نگهداری شود، با توجه به اینکه اسانس (مواد معطر) زعفران قابل تبخیر شدن است، در صورت نگهداری نامناسب، به مرور زمان اسانس آن تبخیر شده و از اثرات دارویی و طعم و مزه و زعفران کاسته می شود و مرغوبیت آن از دست می رود. چون مواد معطر گیاهی یعنی اسانس در حالت پودر شده، بسیار سریع تر از پودر نشده آن تبخیر می شود، بهتر است زعفران را تا موقع مصرف پودر نکنیم و یا در صورت پودر کردن آن را در ظرف بسته نگهداری نماییم.
تقلبات: مهم ترین تقلبی که به عنوان زعفران صورت می گیرد گل رنگ می باشد که شباهتی به زعفران دارد و می تواند ایجاد رنگ زرد کند. زعفران به ویژه به صورت پودر، با تقلبات بیشتری می تواند همراه باشد.
سمیت: با آزمایشاتی که به عمل آمده مصرف حداکثر 1/5 گرم در روز برای یک فرد بالغ بلامانع است، ولی باید سعی کرد که برای جلوگیری از عوارض و مشکلات بعدی، کمتر از این مقدار مصرف شود و از زیاده روی در مصرف آن خودداری شود.
تحقیقات جدید: یکی از مواد موجود در زعفران که مقادیر زیاد آن باعث سمیت می شود، ماده ای به نام Safranal است که جزو مواد اصلی زعفران است. با تحقیقات جدیدی که اینجانب و همکاران در دانشکده داروسازی تهران روی زعفران انجام داده ایم، می توان گفت که سمیت زعفران ایرانی در مقادیر زیاد، کمتر از انواع غیر ایرانی است که این موضوع هنوز برای مجامع علمی و استفاده کنندگان در جهان گزارش نشده و تازگی دارد.
منبع:نشریه دنیای تغذیه - ش100