«فیلم لگو بتمن» The Lego Batman Movie: نگاهی نو به کاراکتری کلاسیک

“چرا این‌قدر جدی؟” این سؤالی است که جوکر در فیلم «شوالیه تاریکی» The Dark Knight (به کارگردانی کریستوفر نولان  Christopher Nolan و بازیگری کریستین بیل Christian Bale و هیث لجر  Heath Ledger) مطرح می‌کند و حتی در بستر بزرگ‌ترین و البته “جدی‌ترین ” فیلم بتمن در تمام زمان‌ها، این بی‌هیچ تردیدی نقد‌ی نیشدار از خود است. اگر کسی وجود داشت که می‌توانست کمی بتمن را تلطیف کند، بدون شک کریستوفر نولان بود، کسی که به ما قهرمانی نقاب‌دار داد که بسیار سنگین و پر از غم و اندوه وجودی بود به گونه‌ای که حتی برخی از ستایشگرانش هم نمی‌توانستند از پرسیدن این‌ سؤال خودداری کنند که: پس کی قرار است کمی هم سرگرمی شروع شود؟خوب این سؤالی است که هرگز با دیدن «فیلم لگو بتمن» به ذهن شما خطور نمی‌کند. فیلمی شیطنت‌آمیز، صمیمی و پر از شوخی و استهزا که تبدیل به بهترین فیلم بتمن بعد از «شوالیه تاریکی» شده. در بهترین لحظات خود این فیلم یادآور می‌شود که در دستان درست، لبه تیز یک کمیک می‌تواند هم‌زمان روشنگر و درعین‌حال مضحک باشد.
«فیلمِ لگو بتمن» یک انیمیشن کامپیوتریِ سه بعدی، در ژانر کمدی/ ابرقهرمانی، به کارگردانی کریس مک‌کی Chris McKayو نویسندگی سِث گراهام اسمیت Seth Grahame-Smith، کریس مک‌کنا Chris McKenna، اریک سامرز Erik Sommers، جارِد استِرن Jared Stern و جان ویتینگتون John Whittington است. فیلم محصول مشترک آمریکا، استرالیا و دانمارک است و اسپین‌ آفی بر دنباله فیلمِ «فیلمِ لگو» The Lego Movie محسوب می‌شود که داستان آن بر شخصیت بتمن از مجموعه “دی سی کامیک ” متمرکز است.صداپیشگانی که در این فیلم نقش‌آفرینی کرده‌اند:
ویل آرنت Will Arnett: بروس وین / بتمن     زک گالیفیاناکیس Zach Galifianakis: جوکر
مایکل سرا Michael Cera: دیک گریسون / رابین     رزاریو داوسون Rosario Dawson: باربارا گوردون / بت‌گرل
رالف فاینس Ralph Fiennes: آلفرد پنی‌ورث     ماریا کری Mariah Carey: میر مکسکیل
جنی سلیت Jenny Slate : دکتر هارلین کویینزل / هارلی کویین     سوزان بنت Siri (سیری): بت ‌کامپیوتر
بیلی دی ویلیامز Billy Dee Williams: هاروی دنت / دو چهره     هکتور الیزوندو Héctor Elizondo: کمیسر جیمز گوردون
کانن اوبراین Conan O’Brien: ادوارد نیگما / ریدلر     داگلاس بنسون Doug Benson: بِین
جیسون منتزوکس Jason Mantzoukas: دکتر جاناتان کرین / مترسک     زو ی کراویتز Zoë Kravitz: سیلینا کایل / زن گربه‌ای
کیت میکوچی Kate Micucci: کِلی‌فیس     ریکی لیندهوم  Riki Lindhome: دکتر پاملا آیزلی / پویزن آی‌وی
چنینگ تیتوم Channing Tatum: کلارک کنت / سوپرمن     جونا هیل Jonah Hill: هال جردن / فانوس سبز
آدام دیواین Adam DeVine: بری آلن / فلش     ادی ایزارد Eddie Izzard: لرد ولدمورت
ست گرین Seth Green: کینگ کونگ     جامین کلمنت Jemaine Clement: سائورون    الی کمپر Ellie Kemper: فیلیس

«فیلم لگو» 2014

شما احتمالاً این بتمن را از حضور به یاد ماندی‌اش در «فیلم لگو» The Lego Movie به خاطر می‌آورید فیلمی ساخته سال 2014٫ وقتی خبر رسید برادران وارنر قصد ساخت انیمیشنی بر اساس اسباب‌بازی‌های شرکت لگو را دارد، خیلی‌ها انتظار محصولی به این اندازه درجه‌یک و عمیق را نداشتند. اکثراً فکر می‌کردند این انیمیشن چیزی بیشتر از تبلیغاتی سینمایی برای شرکت لگو نخواهد بود؛ اما این فیلم ثابت کرد یک لاینِ اسباب‌بازیِ مشهور و محبوب می‌تواند به‌عنوان بلوک‌های سازنده یک سرگرمی خردمندانه و پیچیده عمل کند و نشان داد که اهداف یک فیلم‌سازی خوب و مؤثر می‌تواند با نیاز‌های بازاریابی و تبلیغاتی، نه‌تنها در تقابل نباشند بلکه در یک راستا پیش بروند.
«فیلم لگو بتمن» به طور کامل مطابق و همگام با خلاقیتِ دیوانه‌وار و فلسفه عمیق فیلم قبلی خود پیش نمی‌رود. قسمتی از این مسئله به این دلیل است که این فیلم با انتظارات بیش از حدی روبرو بود و قسمت دیگر آن به این دلیل است که فیل لورد Phil Lord و کریستوفر میلر Christopher Miller نویسنده و کارگردان فیلم قبلی این بار تنها به عنوان تهیه‌کننده در این فیلم حضور داشتند. تمرکز بر اسطوره‌ی شناخته‌شده یک داستان کمیک مشهور، حتی هوشمندانه‌ترین جوک‌ها و شوخی‌های فیلم‌نامه را به‌اجبار به محدودیت و مشابهت می‌کشاند و حتی عشق بتمن به موسیقی هیپ‌هاپِ عبوس و افسرده نمی‌تواند جای خالی آهنگی به جذابیت و به‌یادماندنی “همه چی عالیه ” Everything Is Awesome را پر کند (موسیقی متن و آهنگ اصلی «فیلم لگو»).با این حال اگر “همه‌چیز عالی ” نیست، اما به اندازه کافی خوب هست به‌خصوص در نیم ساعت سرگیجه‌آور اولیه فیلم که سرخوشانه تمام فیلم‌های که تا به حال درباره بتمن ساخته‌شده را دست ‌می‌اندازد در حالی که با تیز‌هوشی از بعضی از بخش‌های داستان‌های اصلی استفاده می‌کند.
فیلم به‌جای بازنماییِ دوباره تراژدی غم‌انگیز بروس وین در کودکی و آنچه او را در مسیر یک مبارز و پارتیزان قرار می‌دهد، به نشان دادن عکسی از والدینش بر روی دیوار و نگاه غمگینانه او به آن بسنده می‌کند و به‌جای اینکه مبحث عذاب‌آور دوگانگی قهرمانان و اشرار را در بوق و کرنا کند و برای نقطه اوج داستان نگه دارد، در همان صحنه‌های اولیه داستان دل‌شکستگی جوکر را از این نشان می‌دهد که بتمن او را به عنوان بزرگ‌ترین دشمنش در نظر نمی‌گیرد.
حقیقت این است که این بتمن به چیزی جز شهرتش، ثروتش، خلوت و انزوایش و شخصیت شکننده و درعین‌حال پر نخوتش اهمیت نمی‌دهد. این احتمالاً همیشه در مورد شخصیت بتمن وجود داشته اما  «فیلم لگو بتمن» اولین فیلم بتمنی است که بخش نارسیستیک شخصیت او اشاره می‌کند و سعی می‌کند او را از این بخش جدا کند به‌جای اینکه به خاطر آن او را دلداری دهد. تا به انتهای فیلم صحنه‌های اکشن فیلم با مداخله شخصیت‌های مکمل کلیدی درهم می‌آمیزد؛ که شامل آلفرد پیشخدمت وفادار بتمن می‌شود که صحنه‌های مبارزه بیشتری از تمام آلفردهای پیشین (روی‌هم) دارد. باربارا گوردون که نمی‌پذیرد سیاست پدرش را دنبال کند و در هر شرایط بحرانی‌ای که پیش می‌آید از بتمن درخواست کمک کند؛ و البته رابین (آلتر ایگویِ بروس وین که همیشه مشتاق به خوشنود کردن دیگران است) دیک گریسون فرزند‌خوانده اتفاقیِ بتمن، کسی که می‌تواند ماهرانه به لباس قهرمانی‌اش تغییر لباس دهد.بتمنِ لگو و رابینِ لگو چیزی بیش از یک قهرمان و دستیار کلاسیک هستند. به آنها به عنوان دو مدل رفتاری متفاوت نگاه کنید؛ رابین پسربچه سرخوشی است که چشم‌های مشتاقش به‌سختی می‌تواند این زمین‌بازی بزرگ، جدید و پر از ولخرجی را درک کند و بسیار هیجان‌زده است در حالی که بتمن یک ارباب لوس‌ و از خود ممنون در قلمرو خود است، کسی که به دوستانش هشدار می‌دهد که به هیچ‌کدام از “اسباب‌بازی‌هایش ” دست نزنند و مشخصاً هرگز ارزش به اشتراک گذاشتن را نیاموخته. البته «فیلمِ لگو بتمن» از لحاظ این نوع نگاه و کانسِپت جسارت کمتری نسبت ساختار اندیشه و شیوه‌ی فیلم قبلی خود یعنی «فیلمِ لگو» از خود نشان می‌دهد که در آن هر پروازی از تخیل و فانتزی در نهایت بر زمینی از مفهوم بازی کودکانه می‌نشیند.
یکی از نقاط قوت فیلم که آن را تبدیل به فیلم بتمنیِ متفاوت و جذابی می‌کند حضور اشرار کلاسیک و شناخته‌شده این داستان کمیک است جدای از جوکر (به عنوان نقش مقابل و دشمن اصلی بتمن)، تقریباً تمام “بَد مَن‌های ” آیکونیک در این فیلم هستند؛ هارلی کویین، پویزن آیوی، دو چهره، ریدلِر، پنگوئن، مترسک، کَت وومن، بِین، کلِی فِیس، مستر فرییز، کَلِندِرمن، کله تخم‌مرغی، کیلِر کراک و کاندیمِنت کینگ. بیشتر این کاراکتر با وفاداریِ کامل به کامیک بوک‌ها ساخته شدند ولی بعضی از‌ آن‌ها هم به ورژن‌های فیلمی‌شان نزدیک‌تر هستند. به دلیل اینکه دنیایِ لگو یکی از دنیاهایِ تجاریِ بی‌رحم از هم‌جوشی و اختلاط عناصر بی‌ارتباط و متفرقه است، شهر گاتِم (شهر بتمن) خیلی زود توسط اشرار داستان‌های خیالی دیگر نیز مورد تجاوز قرار می‌گرید. اشراری چون ولدمورت (هری پاتر)، سائورون (ارباب حلقه‌ها)، کینگ کونگ، تی رکس (پارک ژوراسیک)، دالک‌ها (دکتر هو)، مأمور اسمیت (ماتریکس) و جادوگر شریر غرب و میمون‌های پرنده (جادوگر شهر اُز). در چه فیلم کامیک‌ بوکی دیگری می‌توانید تمام این کاراکترها را در کنار هم ببینید و شاهد چنین آشوبِ و درهم‌آمیختگی باشیم که نه‌تنها آزاردهنده نیست بلکه پرهیجان، طنزآلود و جذاب است. شاید «فیلمِ لگو بتمن» به‌اندازه‌ی «فیلم لگو» عمیق نباشد و به اندازهِ آن دیدگاهی نو ارائه ندهد؛ اما مطمئناً جایی در میان بهترین فیلم‌های ابرقهرمانی قرار می‌گیرد.
نگاهی به نقدها و امتیازات که این فیلم کسب کرده این مسئله را ثابت می‌کند. فیلم در سایت “روتن تومیتو ” امتیاز 90 از صد را بر اساس 252 ری‌ویو دریافت کرده و در سایت متاکریتیک رتبه 75 از صد را بر اساس 48 نقد به دست آورده. در “سینما اسکور ” فیلم درجه “اِی-” را از “اِی+” تا “اِف ” دریافت کرده. رتبه فیلم در سایت “آی اِم دی بی ” 7٫4 از 10 است.نکاتی جالب درباره فیلم و حواشی آن:
ـ مورگان فریمن Morgan Freeman که در سه‌گانه «شوالیه تاریکی» و «فیلم لگو» بازی کرده گفته است که برای او بتمن فیلم‌های لگو محبوب‌ترین تجسم از این کاراکتر است.
ـ خنده دیوانه‌وار بتمن درواقع توسط کارگردان کریس مک‌کی اجراشده. این صدا درواقع یک جایگزین موقتی بود تا زمانی که صدای خنده ویل‌ آرنت به‌جای آن گذاشته شود اما در آخر این صدای خنده هرگز عوض نشد.
ـ بیلی دی‌ ویلیامز صداپیشه کاراکتر شریر “دو چهره ” در فیلم است. ویلیامز پیش‌ازاین در بتمنِ تیم برتون (Tim Burton’s Batman (1989 نقش هاروی دِنت آلتر ایگویِ “خوب ” دو چهره را بازی کرده بود. او خیلی مشتاق بود نقش خودِ “دو چهره ” را هم‌بازی کند اما با تغییر کارگردان (جوئل شوماخر Joel Schumacher) در بتمن بعدی موفق به انجام این کار نشده بود.
ـ هواپیمایی که در ابتدای فیلم دیده می‌شود “مک گافین 1138” نام دارد. “مک گافین ” در سینما و ادبیات فردی/ شیئی/ مفهومی و به طور کلی ابژه‌ای است که همه به دنبال آن می‌گردند و ماجرا پیش می‌رود اما در بسیاری مواقع سرانجام معلوم می‌شود که یا ابژه خیالی بوده است و یا اینکه اهمیت چندانی نداشته است. “1138” هم به فیلمی علمی تخیلی به نام «تی اِچ اکس 1138» THX-1138 اشاره می‌کند که اولین فیلم جورج لوکاس George Lucas است. او بعدها از شماره 1138 در بسیاری از فیلم‌هایش ازجمله مجموعه‌های «جنگ ستارگان» Star Wars و «ایندیانا جونز» Indiana Jones استفاده کرد. این شماره تبدیل به یک شوخی داخلی برای طرفداران فیلم‌های او شد و بعدها در فیلم‌های دیگری که ساخته جورج لوکاس هم نبودند برای ادای احترام به او استفاده شد.ـ یکی از نام‌های که بتمن برای تیمِ جدیدش پیشنهاد می‌کند “فاکس فورس 5” Fox Force 5 است. این نام شخصیتی است که میا والاس در برنامه تلویزیونی شکست‌خورده‌اش در فیلم «داستان عامه‌پسند» Pulp Fiction دارد. اوما ترومن Uma Thuman که نقش میا را در فیلم «داستان عامه‌پسند» بازی کرده، در فیلم «بتمن و رابین» Batman and Robin نقش ” پویزن آیوی ” را نیز ایفا کرده است.
ـ در هفته‌ای که «فیلمِ لگو بتمن» اکران عمومی شد، کمپانیِ “سی دبلیو نتورک ” تبلیغاتی را پخش‌ کرد که ورژن‌هایِ لگوییِ “اَرو “، “فلش ” و “سوپر گِرل ” در آن بودند.
ـ ویل آرنت در مصاحبه‌ای گفته بود صداپیشگی برای بتمن به صدایِ او آسیب وارد کرده بود. او گفته بود: “این واقعاً خشن و آزاردهنده بود. وقتی زیاد این کار را می‌کنید اصلاً حس خوبی ندارد. به همین خاطر زمان‌های که جلسات صداگذاری حدود 4 ساعت طول می‌کشید، باعث صدمه می‌شد و درد می‌گرفت “.
ـ “اسپریِ ضد کوسه ” که در فیلم می‌بینیم اشاره به فیلم بتمن 1966 دارد. در این فیلم بتمن سعی دارد کوسه‌ای که به‌پای او چسبیده را در حالی که دارد از نردبان یک هلی‌کوپتر بالا می‌رود جدا کند. او رابین را صدا می‌کند تا برایش “اسپری ضد کوسه ” را بیندازد و با موفقیت از آن استفاده می‌کند.ـ صدا و لهجه کاراکتر “بِین ” در فیلم الهام گرفته از تام هاردی Tom Hardy است. کسی که نقش “بِین ” را در فیلم «شوالیه تاریکی برمی‌خیزد» The Dark Knight Rises را بازی کرده. صدا توسط داگ بِنسون اجراشده که یک استندآپ کمدین و پادکستر هست که پیش‌ازاین هم در برنامه‌هایش صدایِ تام هاردی در نقش “بِین ” را تقلید کرده بود. سازندگان فیلم که از طرفداران پادکستِ بنسون بودند، او را بر همین اساس برای ایفای این نقش استخدام کردند.
ـ رالف فاینس سومین هنرپیشه بریتانیایی نامزد جایزه اسکار است که نقش آلفرد پنی وُرث را ایفا می‌کند. دو نفر دیگر مایکل کین Michael Caine در سه‌گانه «شوالیه تاریکی» و جرمی آیرون Jeremy Ironsدر «بتمن علیه سوپرمن» Batman v Superman: Dawn of Justice هستند.
ـ در ابتدا قرار بود گیرمو دِل تورو Guillermo del Toro و استیو بوشمی Steve Buscemi صداپیشگانِ “بِین ” و “جوکر ” باشند.
ـ وقتی بتمن به دژِ تنهایی می‌رود و زنگ در را فشار می‌دهد، صدایی که می‌آید تِم اصلی فیلم «سوپرمن» Superman 1978 است که توسط جان ویلیامز John Williams ساخته‌شده.ـ درحالی‌که بیشتر اشرار فیلم بر اساس ظاهرشان در کامیک بوک ساخته‌شده‌اند، بعضی از آنها مشابه همتایانشان در فیلم‌ها هستند. پنگوئن مشابه دنی دِویتو Danny DeVito در فیلم «بازگشت بتمن» Batman Returns است. پویزِن آیوی مشابه اوما ترومن در «بتمن و رابین»، بِین مشابه تام هاردی در «شوالیه تاریکی برمی‌خیزد» و دو چهره مشابه بیلی دی ویلیامز در «بتمن» (Batman (1989 است.
ـ در جشن بازنشستگی کمیسر گوردون، بتمن مجله‌ای را برمی‌دارد که بر روی صفحه اولش عکس خود اوست. بر روی صفحه پشتی آن یک تبلیغ برای ماشین‌های “باریس ” است. جورج باریس George Baris کسی است که در سال 1966 ماشینِ “بت موبیل ” batmobile را برای سریال بتمن ساخت.
ـ این فیلم اولین فیلم اکران شده کریس مک‌کی است.
ـ صدای بوق “بت موبیل ” تِمِ آهنگ سریال بتمن 1966 است.ـ این ششمین همکاری بین چنینگ تیتوم و جونا هیل است. آن‌ها پیش‌ازاین در فیلم‌های «جامپ استریت شماره 21» 21 Jump Street، «این پایان کار است» This Is the End، «فیلم لگو»، «جامپ استریت شماره 22» 22 Jump Street و «درود بر سزار» Hail, Caesar باهم همبازی بوده‌اند.
ـ پسوُرد کامپیوتر بتمن “آیرون من آشغاله ” Iron Man Sucks هست. بتمن از قهرمان‌های سری “دی سی کامیک ” هست و آیرون من از قهرمانان “مارول “، این دو برَند کامیک‌ رقیب همدیگر محسوب می‌شوند.