کودکان و دروغگویی

گفتن داستان های مختلف، برای سرگرم کردن مردم در تمام سنین راه شگفت انگیز و بسیار موثری است. بچه های کوچک 4 و 5 ساله همان طور که از شنیدن داستان های افسانه ای لذت می برند، با سر هم کردن این داستان ها نیز جور هستند؛ به طوری که حتی گاهی در قصه گویی، تخیل را به دروغ تبدیل می کنند.
البته سعی کودکان همیشه بر این دلیل نیست که عمدا حیله زده و دیگران را نمی بیند، بلکه این فقط به این دلیل است که آنها قادر به تشخیص و تمایز اینکه چه چیز واقعی است و چه چیز ساخته قوه تخیل بیش فعال آنهاست، نیستند. همچنین قصه گویی خلاقانه و تخیل، یک فعالیت عادی و معمولی برای کودکان در این سن محسوب می شود، به طوری که شواهد نشان می دهد کودکی 6 ساله قادر است بین تخیل و واقعیت تمایز قایل شود.
کودکان 6 تا 9 سال نسبت به کودکان دیگر سنین به صورت قابل توجهی کمتر دروغ می گویند، با این وجود برخی از منابع معتبر از جمله خود والدین ابراز می کنند که همه کودکان در موارد خاصی دروغ می گویند.
مطالعاتی که توسط دانشکده کشاورزی و علوم حیاتی دانشگاه آریزونا انجام گرفته نشان می دهد که دروغگویی می تواند به 4 طبقه تقسیم شود:
1- در جهت مسایل اجتماعی: دروغگویی به منظور حمایت کردن، نیکی کردن، یا کمک کردن به شخصی دیگر.
2- به منظور بالا بردن خود: درغگویی برای اجتناب از شرمنده شدن و خجالت کشیدن یا تنبیه شدن و مورد سرزنش قرار گرفتن به گونه ای که به کسی لطمه ای وارد نشود.
3- دروغگویی ناشی از خودخواهی: دروغگویی برای پیشرفت و ترقی، حمایت از خود در قبال دیگران یا برای مخفی کردن سوء عمل یا رفتاری نادرست.
4- دروغگویی ضد اجتماعی: دروغگویی به گونه ای که عمدا به دیگران لطمه ای وارد شود.
از آنجا که صداقت و عدم صداقت، رفتارهایی از قبل آموخته شده هستند، ما به عنوان بزرگتر باید نقشی اساسی را برای کمک به کودکان بر عهده بگیریم تا آنها بتوانند نیاز به راستگویی و بیان حقایق را درک کنند. به عنوان مثال راجع به اهمیت صادق بودن و تاثیر آن بر به وجود آمدن اعتماد در روابط با یکدیگر صحبت کنید. به کودکان کمک کنید تا متوجه شوند که همیشه گفتن حقیقت، شجاعت و غیرت می طلبد و نیز خالق ما، خدایی است که هرگز دروغ گفتن را دوست ندارد.
هنگامی که کودکان دروغ می گویند در برابر آنها رفتاری متواضعانه و رابطه ای عمیق و باقی به اعتبار خود داشته باشید ـ این همان چیزی است که کودکان به آن احتیاج دارند تا حقیقت را جایگزین دروغ کنند.
منبع: ماهنامه آموزشی کودک شماره 50