فلفل؛ همه رنگش مفیده

فلفل تند سبز یا قرمز دارای ماده شیمیایی «کپسیه سین» است که طعم گرم و تند فلفل را به آن می‌دهد و قسمت عمده خواص مفید آن ناشی از وجود این ماده شیمیایی است.
فلفل قرمز تند دارای مقدار زیادی ویتامین «ث» و بتاکروتن است که آن را در ردیف آنتی‌اکسیدان‌های نیرومند قرار می‌دهد. برای مبارزه با سرماخوردگی، اسم، برونشیت، عفونت‌های مجاری تنفسی، آب مروارید، فرسودگی ماکولا (فرسایش دید چشم)، تصلب شرایین، سرطان و جلوگیری از بیماری‌های قلبی مفید است. فلفل سیستم حل کردن لخته خون رگ‌ها را در بدن فعال می‌سازد و برای نرم کردن سینه مفید است. کپسیه سین دردکش نیرومندی است و اگر استنشاق شود، سردرد را آرام می‌کند و دارای خاصیت ضد باکتری و ضد اکسید کننده است. خوردن سس فلفل قرمز همراه غذا متابولیسم را تحریک و تسریع می‌کند و برای سوزاندن کالری مفید است. مالیدن کرم یا پماد کپسیه سین یا ضماد فلفل قرمز هم به تسکین درد آرتروز کمک می‌کند.
فلفل قرمز کلسترول خون را کاهش می‌دهد و ظاهرا برای رقیق کردن خون مفید است. هم چنین فرایند ایجاد لخته خون را به تأخیر می‌اندازد و از تشکیل آن جلوگیری می‌کند.
ضد حمله‌های مغزی و قلبی و ضد سرطان بوده و برای سیستم دفاعی بدن نافع است. در داخل غلاف فلفل قرمز غشای نازکی وجود دارد که بین تخم‌ها و گوشت آن قرار دارد و قسمت عمده ماده کپسیه سین فلفل قرمز در این غشا نهفته است.
برای این که حداکثر استفاده از تمام مواد موجود در فلفل قرمز صورت گیرد، به خصوص ویتامین «ث» آن، نباید فلفل قرمز را حرارت داد بلکه باید آن را خام خورد. ولی در بعضی موارد مثلا برای رفع احتقان یعنی رفع تجمع خون و اخلاط می‌توان از پخته آن نیز استفاده کرد. اگر گرد فلفل قرمز در هوای آزاد اتاق و در روشنایی نگه‌داری شود قسمت عمده بتاکاروتن آن از دست می رود. برای کامل ماندن آن بهتر است در محل تاریک و خنک مانند فریزر نگه‌داری شود. بعضی اشخاص که نسبت به فلفل قرمز حساسیت دارند باید در خوردن آن محتاط باشند.
فلفل شیرین یا فلفل دلمه‌ای برای جلوگیری از آب مروارید و بیماری‌های قلبی مفید بوده و دارای خواص بی شماری است. این فلفل معمولا به رنگ‌های سبز تیره، زرد یا قرمز است. هم چنین حاوی مقدار زیادی مواد اکسیدکننده نظیر ویتامین «ث» و بتاکاروتن بوده و به همین دلیل در میان سبزی‌ها کم‌نظیر است. فلفل دلمه‌ای برای تقویت سیستم دفاعی بدن بسیار مفید است و وجود آنتی‌اکسیدان‌ها در آن مانع اکسیده شدن سلول‌ها می‌شود. هم چنین برای پیشگیری از آب مروارید و بیماری‌های قلبی اثر مفید دارد.
در یک فلفل دلمه‌ای متوسط حدود 4 میلی‌گرم بتاکاروتن وجود دارد که 40 تا 66 درصد نیاز روزانه بدن را تأمین می‌کند. نصف پیمانه فلفل دلمه‌ای سبز در حدود 45 میلی‌گرم ویتامین «ث» دارد که 75 درصد مقدار توصیه شده برای مصرف روزانه بدن است. در فلفل دلمه‌ای قرمز این مقدار بیشتر است و در نصف پیمانه خرد شده از آن در حدود 142 میلی‌گرم ویتامن «ث» وجود دارد.
فلفل سیاه یا سفید که به صورت دانه ریز گردی است حاوی موادی است که اثر مهم سرطان‌زای افلاتوکسین را در بدن خنثی می‌کند. افلاتوکسین سمی است که توسط قارچ‌های آسپرژیلوس، فلاوس و آپارازیتیکوس که از قارچ‌های انگلی گیاهان هستند، تولید می شود و ممکن است در کپک‌های روی بادام زمینی و پسته و سایر انواع مغزهایی تولید شود که بر اثر سهل‌انگاری در جمع‌آوری و خشک کردن آن‌ها آلوده شده باشند.
به نظر می‌رسد عنصر کپسیه سین در فلفل که در شربت‌های اکسپکتورانت هم وجود دارد به این صورت در درمان برونشیت و آمفیزم عمل می‌کند: باعث تحریک معده شده، تغییراتی در ریه‌ها و مجاری تنفسی می شود که منجر به باز شدن مجاری هوایی، رقیق شدن ترشحات دستگاه تنفسی و خروج آن‌ها از این دستگاه می‌گردد.
مطالعات نشان می‌دهند که کپسیه سین خالص و فلفل قرمز خشک با سرکوب تولید کلسترول بد توسط کبد باعث کاهش کلسترول خون می‌شود.
امروزه دانشمندان دریافته‌اند کپسیه سین عمل اعصابی را که باعث احساس درد می شوند، مختل می‌سازد. درمانگرهای محلی کپسیه سین را مستقیما روی دندانی که درد می‌کرد می‌گذاشتند. آن‌ها از این ماده حتی در جراحات چشمی نیز بهره می‌جستند. در این موارد کپسیه سین درد همراه با التهاب را که در کنژکتیویت (التهاب مخاط چشم) یا قرمزی چشم وجود داشت، برطرف می‌کرد. دانشمندان معتقدند این ماده در صورتی که به صورت پماد مصرف شود با نفوذ از راه پوست حتی در درمان دردهای روماتیستی هم موثر است.
کپسیه سین شما را به اوج می‌برد! هنگامی که مواد شیمیایی علایم مربوط به سرکوب درد را می‌فرستند، مغز بیش از حد معمول اندروفین آزاد می‌کند. اندروفین یک مرفین طبیعی است که حس درد را از بین برده، احساس سرخوشی و شادی می‌نماید. دکتر پل روزین می‌گوید: «کسانی که به طور منظم فلفل قرمز مصرف می‌کنند ممکن است به دلیل رسیدن به این احساس لذت و سرخوشی به آن عادت کنند».
برای کمک به رفع احتقان گذرگاه عبور هوا و جهت جلوگیری و درمان سرماخوردگی و برونشیت مزمن، سه بار در هفته وعده های غذایی پر ادویه و تند بخورید.
دکتر اروین زیمونت متخصص ریه، برای آن دسته از بیمارانش که مبتلا به برونشیت یا سرماخوردگی هستند، تاباسکو یا سس تند فلفل را بدین شکل تجویز می‌کند: 20 قطره از آن را در یک لیوان آب چکانده و غرغره کنند.
منبع:نشریه تغذیه و سلامتی شماره - 78