موسوعة الامام علی بن ابی طالب علیه السلام ، فی الکتاب والسنة و التاریخ، محمد محمدی ری شهری، با همکاری نویسندگان، ایران، قم، دارالحدیث للطباعة و النشر، چاپ اول، 1421 ق، وزیری، گالینگور، دوازده جلد، قیمت دوره 22000 تومان.
این مجموعه گسترده که در سال امام علی علیه السلام خوش درخشید، از سال ها پیش پی ریزی شده بود. از دورانی که مؤلف دست به کار تدوین میزان الحکمة، بود. مدخل «امامت» اقیانوس مواج فضایل علی علیه السلام را می نمود و روشن بود که نمی توان آن اقیانوس را با این میزان سنجید و دریا را در کوزه گنجانید، ولی عشق علی علیه السلام بذر این گلستان شد. گرچه با تار و پود الفبا هرجامه ای ببافیم، بر قامت بلند آن امام همام کوچک و کوتاه می آید.
تهیه کنندگان این موسوعه گرچه سراشیبی وادی محبت را با لذت و سرعت سپری می کرده اند ولی چنین گام سترگی تلاش فراوان و عزمی پرتوان می طلبید، امید است این موسوعه ها اسوه ای برای سایرین باشد که با همکاری و بلند همتی، گره ای از مشکلات فرهنگی باز کنند و از کتاب سازی و ساحل پیمایی پرهیز شود.
این موسوعه دریچه ای به سوی زندگانی امام علیه السلام و دیدگاهی برای تماشای تاریخ کامل ترین انسان جهان پس از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است. از اهداف این اثر، ترسیم راه کشف معالم ملکوتی و معارف آسمانی ولایت است و می کوشد تا بنمایاند، چرا بزرگ ترین آیت خدا، علی است و ـ به قول قرآن ـ شاهد نبوّت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله است، همان گونه که خدای سبحان شاهد رسالت است.
بخش های این اثر
موسوعه دوازده جلدی، شانزده بخش دارد. و اینک اشارتی به موضوعات:
بخش اول: خانواده امام:
شامل اجداد، خاندان، محیط، جامعه، شخصیت آباء و اجداد، اسما و القاب، اوصاف و شمایل، همسران و اولاد است.
بخش دوم: امام همگام با پیامبر صلی الله علیه و آله :
شامل وزارت حضرت در دعوت به اسلام، بت شکنی بر دوش پیامبر صلی الله علیه و آله و بام کعبه و لیلة المبیت، نهایت جوانمردی، ضربت تعیین کننده در جنگ احزاب، شجاعت و ادب در حدیبیه، نقش تعیین کننده در فتح خیبر، تلاش هایی برای فتح مکه، مقاومت ها، دعاهای پیامبر صلی الله علیه و آله برای امام علیه السلام و... .
بخش سوم: تلاش های پیامبر صلی الله علیه و آله برای رهبری امام:
با مقدمه ای درباره موضعگیری پیامبر صلی الله علیه و آله در برابر آینده اسلام و رسالت، با بررسی سه فرضیه سکوت، سپردن به دست حوادث دوران، ترسیم دقیق و با برنامه و نص.
مهم ترین تلاش های پیامبر صلی الله علیه و آله برای تبیین امامت علی (ع) ضمن مباحث پانزده گانه احادیث مهم به ویژه حدیث غدیر به صورت همه جانبه، بررسی شده است.
این بخش با یازده فصل، بحثی فراگیر و پربار در اثبات امامت دارد.
بخش چهارم: بررسی زندگی امام پس از پیامبر صلی الله علیه و آله :
این بخش شامل پنج فصل: قصه سقیفه، عهد عمر، ریشه های خلافت عثمان، ریشه یابی انقلاب ضد عثمان، و خود انقلاب مسلمانان علیه عثمان می باشد.
بخش پنجم: سیاست امام علی علیه السلام :
این بخش که مجلد چهارم را به خود اختصاص داده شامل مدخلی در باره سیاست در دو مکتب شیعه و سنی و ده فصل، بیعت، اصلاحات، اوضاع اداری، فرهنگی، سیاست اقتصادی، اجتماعی، قضایی، امنیتی، جنگی، زمامداری، و روابط بین الملل است.
بخش ششم: جنگ های دوران زمامداری حضرت:
این بخش شامل جنگهای جمل، صفین و نهروان است. این فصل طولانی است و دو مجلد 5 و 6 را فرا گرفته است.
بخش هفتم: دوران دشواری و محنت، پس از جنگ ها.
بخش هشتم: شهادت امام علیه السلام .
بخش نهم: علی از دیدگاه شخصیتهای الهی:
این بخش که جلد 8 و بخشی از جلد 9 را شامل می شود، حضرت علی علیه السلام را از دیدگاه شخصیت های الهی و غیره معرفی کرده است، از جمله دیدگاه پیامبر صلی الله علیه و آله ، علی علیه السلام ، قرآن، اهل بیت، دشمنان، شاعران، و... رانقل کرده است.
بخش دهم: خصایص امام علی علیه السلام .
بخش یازدهم: علوم آن حضرت.
بخش دوازدهم: قضاوت های علی علیه السلام .
بخش سیزدهم: آیات امام علی علیه السلام :
مثل بیان موارد استجابت دعاهایش، رد الشمس، خبرهای غیبی حضرت و...
بخش چهاردهم: محبت علی علیه السلام :
شامل بخش هایی چون ویژگی های محبان، برکات محبت او و...
بخش پانزدهم: بغض علی علیه السلام :
این بخش شامل فصل هایی مثل انگیزه های دشمنی با او، تحذیر پیامبر صلی الله علیه و آله از دشمنی با علی علیه السلام ، صفات دشمنان، مضرات دشمنی و قبیله هایی که با علی علیه السلام دشمن بودند می باشد.
بخش شانزدهم: تحلیلی در باره یاران و کارگزار امام علی علیه السلام .
استفاده از این اثر پر بار و گسترده برای همه شیعیان به ویژه مبلغان بسیار مغتنم است. به ویژه که عناوین جزئی و سوژه های سخنرانی را مهیا و مطالب را از کتب فریقین با استناد قوی نقل و دسته بندی کرده است.
سرعت و شتاب در تهیه و عرضه این مجموعه باعث شده تا فهرست ها در فرصتی دیگر به آن ملحق شود. امید است هر چه زودتر فهرست ها ی کار آمد، به این مجموعه اضافه شود و نفع آن کامل گردد.